Honduras’ta cuntaya karşı sokaklarda örgütlenen Ulusal Halk Direnişi Cephesi’nin (FNRP) protestolarında Libre Partisi (Özgür Parti) doğmuştu. Sokak hareketine katılan halklar darbeci sağcı yönetimle hesaplaştı. Devlet başkanlığı seçimini kazanan Xiomara Castro de Zelaya yemin ederek görevine başladı. Xiomara Castro 1 milyon yoksul aileye ücretsiz elektrik sözü verdi
ABD’nin 2009’da faşist cepheyi ve orduyu harekete geçirerek darbe yaptığı Honduras’ta cunta yönetimini boşa çıkararak seçilen Xiomara Castro, Honduras’ın ilk kadın Devlet Başkanı olarak işbaşı yaptı. 12 yıllık ordu destekli yolsuzluk ve uyuşturucu bağlantılarıyla anılan sağcı diktatörlük sona ermiş oldu.
ABD’nin 2009’da Orta Amerika ülkesi Honduras’ta yaptığı darbe sonrası 28 Kasım 2021 seçimlerinde faşist blok ve cunta sol ittfak karşısında yenilgiye uğradı. Oyların yüzde 51,12’sini sol ittifakın adayı Xiomara Castro (Xiomara Castro de Zelaya) aldı, yolsuzluğu ve yoksulluğu arttıran iktidardaki Honduras Ulusal Partisi’nin (Milli Parti) adayı Nasry Asfura yüzde 36,93 aldı. Böylece ordunun emrindeki skandallar ve yolsuzlukla anılan Ulusal Parti öncülüğündeki sağ blokun 12 yıllık iktidarı sona erdi.
Honduras’ın ilk kadın devlet başkanı seçilen Xiomara Castro (Xiomara Castro de Zelaya), başkanlık kuşağının kendisine takdim edilmesiyle başkent Tegucigalpa’daki Ulusal Stadyumda yaklaşık 29 bin destekçisinin önünde 27 Ocak 2022’de yemin etti ve göreve başladı. 27 Ocak 2026’a kadar görev yapacak.
Yoksula ücretsiz elektrik
Castro, konuşmasında 1 milyon yoksul aileye ücretsiz elektrik sözü vererek, “Cumhuriyete sadık kalacağıma, yasalara uyacağıma ve uygulayacağıma söz veriyorum” dedi.
Yoksulluk, göç, uyuşturucu kaçakçılığı ve yolsuzlukla mücadelede kararlılık mesajı veren Xiomara Castro de Zelaya, eğitim, sağlık, güvenlik ve istihdamın ilerletilmesi için çabalayacaklarını söyledi.
Xiomara Castro de Zelaya, Honduras’ın kuruluşundan bu yana ilk kez kadın bir devlet başkanının bu görevi üstleneceğini vurgulayarak, “Bağımsızlığımızın ilanından beri 200 yıl geçti. Zincirleri kırıyoruz, gelenekleri kırıyoruz. Bu tarihi gerçek, ancak halkın çoğunluğunun görüşünden kaynaklanabilir. Honduras halkına, bu onur ve güven için teşekkür ederiz” dedi.
Yemin törenine, ABD Başkan Yardımcısı Kamala Harris, İspanya Kralı 6. Felipe, Arjantin Başkan Yardımcısı Cristina Kirchner, eski Bolivya Devlet Başkanı Evo Morales olmak üzere çok sayıda diplomatik temsilci katıldı.
Sokaklardan çıkan Özgür Parti ve zafer
Xiomara Castro İşletme diploması sahibi. Kadınların sorunlarıyla ilgilenen projelerde, ihtiyaç sahibi çocuklara dair projelerde yer aldı. Xiomara Castro cuntaya karşı Ulusal Halk Direnişi Cephesi (National Front of Popular Resistance-FNRP) protestolarında yer aldı. Sokak hareketi 2011’de Libre Partisi’nin (Özgür Parti) temelini attı ve yönetime yükselişini getirdi.
Xiomara Castro de Zelaya 28 Haziran 2009’da ABD Başkanı Barack Obama ve ABD Dışişleri Bakanı Hillary Clinton
destekli darbeyle darbeyle devrilen Devlet Başkanı Manuel Zelaya’nın eşi. Libre Partisi’nden aday olmuştu. Xiomara Castro de Zelaya darbecilerin yönettiği dönemde tartışmalı olan seçimler 2013 ve 2021’de Honduras cumhurbaşkanı adayı olmuştu. 2017’de başkanlık seçiminde Diktatörlüğe Karşı Birleşik Muhalefet cephesinin ortak adayı Salvador Nasralla idi, cumhurbaşkanı yardımcısı olarak da aday Xiomara Castro idi. Juan Orlando Hernandez’in oyların yüzde 42,6’sını, Nasralla’nın ise yüzde 41,6’sını aldığı söylenmiş, Hernandez’ başkan ilan edilmişti. Muhalefet 2017’de devlet başkanlığı seçimlerinde hile yapıldığını söyleyip protestolar yapmıştı. Sağcı hükümet, 10 günlük sokağa çıkma yasağı ilan etmiş, gösterilere saldırıda ölümler olmuştu.
Uyuşturucu bağlantıları
12 yıllık sağcı yönetim yolsuzlukla suçlanıyordu. 27 Ocak 2014 – 27 Ocak 2022 arası Devlet Başkanı olan Juan Orlando Hernandez’in kardeşi Antonio Hernandez, ABD’de uyuşturucu madde kaçakçılığı suçlamasıyla hapis yatmıştı. Devlet Başkanı Hernandez de, uyuşturucu ticaretiyle ilişkili olmakla suçlanırken, Xiomara Castro, seçim kampanyasında Honduras’ı, “narko-diktatörlük ve yolsuzluğun uçurumundan çekip çıkarma” sözü vermişti.
TEGUSIGALPA
