Rutin uygulamalar büyük destek paketi olarak lanse ediliyor. Faizle verilen krediler hibe olara ilan ediliyor. Emekçiye yapılan zamlar, vergilerle ve temel gıda maddelerindeki artışı ile geri alınıyor. Her şey seçim için
Hüseyin Kalkan/İstanbul
Seçimlerin yaklaşmasıyla birlikte peş peşe destek paketleri açıklanmaya başlandı. Bakanlar adeta paket açıklamakta birbirleriyle yarışır oldular. Merkez Bankası’nın genel kurulunun erken alınmasıyla birlikte 37 milyar TL’nin seçimden önce hazineye devrolacağını Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak açıklardı. Bu para açıklanan paketlerde kullanılmaya başlandı. Albayarak, Kobiler için 22 milyarlık destek paketi açıklarken, Tarım ve Orman Bakanı Bekir Pakdemirli Tarım ilaçlarında yüzde 15 indirme gideceğini açıkladı. Pakdemirli ayrıca buzağı destek ödemlerinin seçimde önce verileceğini belirti.
Yüzde 15 indirim
Tarım ve Orman Bakanı Bekir Pakdemirli açıklamaları şöyle: “Tarım ilaçları sanayicileri ve üreticileri ile görüştük. Sanayicilerimiz önümüzdeki dönemde tarım ilaçlarında yüzde 15 indirime gidecek” diye konuştu. Bakan Pakdemirli ayrıca, buzağı destekleme ödemelerinin 11-18 Ocak tarihlerinde yapılacağını, bu kapsamda 438 bin 284 yetiştiriciye 522 milyon lira ödeneceğini söyledi.
Hazine borçlanıyor
Hazine, toplamda 8 milyar dolar borçlanmayı hedefliyor. Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın dün gerçekleştirdiği 10 yıl vadeli Eurobond ihracında 2 milyar dolar borçlandığı belirtildi. Bloomberg haber ajansı, 10 yıllık Eurobond ihracında kupon ödemesinin yüzde 7,63’te şekillendiğini aktardı. Böylece Türkiye Nisan 2018’den bu yana gerçekleştirdiği en uzun vadeli Eurobond ihracını yılın ilk ayında tamamlamış oldu. Hazine ve Maliye Bakanlığı bu yıl yabancı para cinsi tahvil ihraçlarıyla toplamda 8 milyar dolar borçlanmayı hedefliyor.
Rutin parlatılıyor
Bazı paketler sadece açılmış gibi yapılıyor. Tarım Bakanı Pakdemirli’nin açıkladığı pakette yer alan buzağı desteği her yıl yapılan rutin bir destek. Yine Halk Bank’ın esnafa açtığı söylenen kredi, bu bankanın rutin faaliyetlerindedir. Kredi kartı borçlarının Ziraat Bankası tarafında ödenmesi, kart boru olanlar daha fazla faiz ödemek ve uzun yıllar borçlu kalmakta başka bir yararlı dokunmuyor. Bu tür paketlerin tantanayla açıklanmasının tek nedeni yaklaş yerel seçimlerdir. Üst üste dolaşıma sokulan benzeri haberlerle seçmenlerin kafası karıştırılıyor, seçimleri bulandırılmaya çalışılıyor. Önümüzdeki günlerde buna benzer daha çok haber tanık olacağız.
Kepçe ile al
Yine bu paketlerin getirisi zamlarla ve vergilerle geri alınıyor. Bunun en yeni örneği asgari ücrete yapılan zammın misli ile geri alınması oldu. 1 Ocak’tan itibaren geçerli olacak asgari ücret 2 bin 20 TL olarak belirlendi. Bu rakam milyonlarca işçinin ve ailesinin geçinebilmesi için gerekli olan ücretin çok altındadır. 2018 ocak ayının başında aylık 425 dolar olan asgari ücret, 2018 sonunda yapılan yeni zamma rağmen 380 dolara gerilemiştir. Krizin etkisinin en çok hissedildiği çarşıda pazarda yaşanan fiyat artışlarıyla, faturalara yansıyan zamlarla ve artan enflasyonla birlikte belirlenen bu asgari ücret tutarı kesinlikle yeterli değildir. Yapılan zamları topladığımızda elektriğe; meskenlerde yaklaşık yüzde 45, sanayide yüzde 70 zam. Doğalgaza; meskenlerde yaklaşık olarak yüzde 30, sanayide ise yüzde 49 zam gelmiştir. Asgari ücrete yapılan zam, işçinin cebine girmeden, kamusal hizmetlere yapılan yüksek oranlı zamlarla geri alınmıştır.
KOBİ çıkarması
Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak, 13 bankanın katıldığı KOBİ Değer Paketi’nin toplam tutarının 20 milyar lira olduğunu ifade etti. “İhracat ve imalat sektörlerine azami 1 milyon lira verileceğini; kredinin 6 ay geri ödemesiz ve aylık yüzde 1,54 faizle verileceğini” açıklayan Albayrak, “Kredi destek programının Hazine’ye etkisi olmayacak” dedi. Öte yandan Albayrak, destek programıyla 40 bine yakın işletmeye dokunulacağını belirtti. Albayrak şunları söyledi: “13 bankamızın katılımı ile KOBİ Değer Kredisi destek paketimizle, işletmelerimize finansman desteği başlatıyoruz. Başta imalatçı ve ihracatçılarımız olmak üzere yıllık cirosu 25 milyon TL’nin altında olan KOBİ’lere uygun şartlarda finansman sağlıyoruz. Toplam 20 milyar liralık paketin tüm KOBİ’lerimize hayırlı olmasını temenni ediyorum. İmalat ve ihracat sektöründeki firmalara 1 milyon lira, diğer sektörlere ise 500 bin lira kredi verilecektir. KOBİ Değer Kredisi 6 ay geri ödemesiz ve aylık yüzde 1,54 faizle verilecek.”