Şengal’e yapılan IŞİD saldırısında en çok kadınlar hedef alındı. İşte kurtarılan kadınların hikayeleri
Ortadoğu’daki en büyük saldırısını Şengal’de gerçekleştiren IŞİD, onbinlerce Êzidî’yi kırımdan geçirdi. Esir aldığı binlerce Êzidî kadını; Musul, Rakka, Dêra Zor, Telafer, Minbiç ve Girê Spî gibi kentlerde kurduğu köle pazarlarında sattı. Binlerce Êzidî’yi de katletti. Yüz binlerce Êzidî, dünyanın çeşitli yerlerine göçertildi. Aradan geçen 4 yılda IŞİD’e karşı gerçekleştirilen operasyonlarda biçok kadın kurtarıldı. Halen akıbeti bilinmeyen yüzlerce kadın,IŞİD’in elinde esir bulunuyor. Fermanda esir düşmüş; ancak daha sonra kurtarılan Êzidî kadınlar yaşadıklarını anlattı.
Dêra Zor’da kurtarıldı
Bu kadınlardan biri Bedriye Feysal. Şengal’in güney yakasında bulunan Domiz Köyü’nden olan Feysal (18) henüz 15 yaşındayken IŞİD’e esir düşüyor. Ferman günü, Şengal Dağı’na sığınmaya çalışırken annesi, babası ve 6 kardeşiyle birlikte IŞİD’in eline geçen Feysal, önce Şengal’e daha sonra Telafer’e götürülüyor. Feysal, ardından Musul’un kuzeybatısına 15 kilo metre uzaklıkta bulunan sadece êzidî kadınların toplandığı Baduş Hapishanesi’ne konuluyor. Katledilmemek için burada Müslümanlığı kabul ediyor Feysal. Hapishaneden çıkarıldıktan sonra tekrar Telafer’e, ardından kız kardeşiyle birlikte ailesinden koparılarak, Musul’a götürülüyor. Burada Ebu Tahir adındaki bir IŞİD emirine satılıyor. Bu şekilde 6 IŞİD’liye satılan Feysal, en son Rakka’ya götürülüyor. Rakka’ya Demokratik Suriye Güçleri(DSG)tarafından operasyon başlatılınca onlarca Êzidî ile birlikte Dêra Zor’a sürülüyor. Feysal’in annesi ve 4 kardeşi, ondan 1 yıl önce özgürleştirilirken, kendisi ise 10 ay önce DSG’nin Dêra Zor’da yürüttüğü bir operasyon sırasında kurtuluyor. Feysal’ın babası ve iki kardeşi halen IŞİD’in elinde esir.
3 aylık esaret
Evli ve 33 yaşında olan Xalide Murad, Koço’nun kuzeyinde bulunan Tel Kesab köyünden. Murad, ferman günü ailesiyle birlikte Xanesor’a ulaşmak için yoldayken, Herdan köyü yakınlarında önleri kesilerek, esir alınıyor. Aşireti olan Mêrka’ya mensup 226 kişi de o gün IŞİD’e esir düşerken, onlardan 102 kişi infaz ediliyor. Diğerlerinin akıbeti bilinmezken, kendisi ise sırasıyla Şengal, Telafer ve Musul’a götürülüyor. O da günlerce Baduş Hapishanesi’nde tutuluyor. Murad, 3 aylık esaretten sonra Arap bir tanıdığının yardımıyla IŞİD’in elinden kaçıp kurtuluyor. Murad’ın eşi halen IŞİD’in elinde bulunurken, bugüne kadar ondan bir haber alamamış.
Çocuklarından haber yok
Şengal’in Gir Zer köyünden olan 55 yaşındaki Xunav Huro ise, ailesiyle birlikte IŞİD’e esir düşüyor. Eşi ve 3 oğlu ile birlikte esir düşen Huro, Telafer’e götürülerek, burada ailesinden koparılıyor. Baduş Hapishanesi’nde haftalarca tutuluyor. Burada tanıdıkları ile de karşılaşırken, hapishaneden çıkarıldıktan sonra Musul merkeze götürülüyor. 9 ay boyunca köle gibi çalıştırıldıklarını söyleyen Huro, sonrasındaysa IŞID’le yapılan ve detaylarını bilmedikleri bir anlaşma kapsamında eşiyle birlikte Kerkük’e getirilip, serbest bırakılıyor. Çocuklarından hiçbir haber alamayan Huro, aldığı bazı duyumlara göre onların katledildiğini belirtiyor.
Şengal’de neler oldu?
Suriye iç savaşının başlaması ile egemen devletlerin Ortadoğu’yu dizayn etme projesi olarak sahaya sürdüğü IŞİD, Irak ve Suriye topraklarında özelikle farklı etnik kimlik ve inançlara dönük girişilen soykırımın görünürdeki faili oldu. Sahneye çıkar çıkmaz Musul’u alarak Irak ordusuna, Rakka’yı alarak Suriye ordusuna ait ağır silahlara el koyan IŞİD, adım adım soykırım projelerini hayata geçirmeye başladı. Musul’da direnişle karşılaşmadan kazanan IŞİD, Musul’un yanı başında yaşayan Êzidîleri, Şebek ve Kakaî Kürtlerini, Şiileri, Türkmenleri ve kendisine biat etmeyen herkesi hedef aldı. Enbar, Felluce, Ramadi, Tikrit, Baac, Havice, Musul ve Telafer’i ele geçiren DAİŞ, Êzidî yurdu Şengal’in etrafındaki çemberi daralttı. Takvimler, 2014 yılının Ağustos ayı başını gösterirken, Irak ordusu ve Federe Kürdistan Bölgesi’ne bağlı Peşmergelerin IŞİD karşısında yalnız bıraktığı Êzidîler, tarihlerinde 72 kez yaşadıkları soykırıma 73’üncü kez uğramakla yüz yüze bırakıldı.
IŞİD, Musul’un ardından Ağustos sıcağında her şeyi önüne katarak Şengal’e yöneldi. Şengal etrafında bulunan stratejik yerleri alan IŞİD, 2 Ağustos gecesi kentin güney hattı olarak bilinen Siba, Şêx Xidir, Tel Êzer, Girzer ve Koço köylerine eşi görülmemiş bir saldırı başlattı. Bu saldırıyla birlikte 73’üncü ferman başlamış oldu. Adım adım Şengal merkezine yürüyen IŞİD, girdiği her köyde erkekleri toplu olarak katledip, kadın ve çocukları esir aldı. Siba, Şêx Xidir ve Girzer köylerindeki Êzidîler, sabaha kadar direndi. Ancak KDP’ye bağlı peşmergelerin destek göndermemesi üzerine direnişleri kırıldı. 3 Ağustos sabahı bu hattın düşmesi üzerine Şengal’e ulaşan IŞİD, onbinlerce Êzidî kadın, çocuk ve yaşlıyı kırımdan geçirdi. Katliama karşı Êzidîler Şengal Dağı’na sığındı. Şengal 13 Kasım 2015’te IŞİD’den tamamen kurtarıldı.
Nazım Daştan-Şengal/MA
