HDP mevcut düzen partilerine göre farklı özellikleri olan bir siyasal oluşumdur. En temel özelliği yasallıktan çok meşru düzlemde politika yapmasıdır. Diğer partiler meşruiyetten çok daha fazla yasal düzlemde siyaset yapmaktadırlar. Yani kurulu düzenin ideolojik ve yaşamsal özelliklerini esas aldıkları için değiştirici, dönüşümcü ve yapılandırıcı vasıflara haiz değillerdir.
Türk ulus-devletinin inkarcı, reddedici vasıflarını korumayı taahhüt ediyorlar. Bunun için çalışmaktadırlar ve devlet yönetimini ele geçirmeyi hedeflemektedirler. Devletin olanaklarını, imtiyazlarını çevrelerine pay etmeyi amaçlamaktadırlar. Demokratikleşme, özgürlükten lafzen söz etseler de gerçeklikleri bunun tam tersidir. Muhalefet olduklarında demokrasi ve özgürlüklerden çokça bahsederler; iktidar olduklarında ise Türkiye’nin içinde bulunduğu coğrafi zorluklar, iç ve dış düşmanlar meselelerini gündemlerinin başına oturttururlar. Geniş toplumsal kesimlereyse zamanı geldiğinde demokrasiyi getireceklerini ve herkesin özgür olacağını dillendirirler. Sözde çok partili hayata geçildikten sonra kurulan hemen her partinin (kimi istisnalar hariç) serüveni bu minval üzerindedir. Yani her seferinde toplumu kandırmaya çalışırlar.
HDP’nin yasallığı yanı sıra meşruiyetinin varlığı ve siyasetini meşruiyet üzerinde kurması devlet tarafından kabul edilemez oluyor. Zira HDP demokrasi ve özgürlüğü sözde değil özde sahiplenmesi; bunun için ödenmesi gerekiyorsa bedel ödemeye hazır oluşu, onun meşruiyet düzlemini oluşturmaktadır. Homojen (yekpare) ulus paradigmasına dayanan ve onun inşasına yönelen devlet oluşumunu kabul etmeyen yaklaşımı şimşekleri HDP’nin üzerine çekmektedir.
Ulus-devlete göre bu ülkede Kürt, Laz, Çerkes gibi etnik kimlikler olmadığı gibi Alevi, Hristiyan gibi dini inançlar da yoktur. Herkes Türk ve Sünni’dir denmektedir. Sünniliğin de sadece Hanefi mezhebinin Türk yorumu kabul görmekte, diğer üç mezhebin varlığı fiilen kabul görmemektedir. Örneğin Kürtlerin önemlice bir kesimi Şafii mezhebine mensuptur. Ancak onlar inandıkları şekilde ibadet etmelerinin önüne yığınca engel konulmuştur. İnançlarına uygun cemaatleşmeleri, namaz kılmalarının engellendiği gibi bunları yapan Seyda ve Melleler tutuklanmıştır. Tutuklanma gerekçelerinin başında açık arazide namaz kılmak ve Kürtçe vaaz vermektir.
HDP meşruiyeti; hemen tüm toplumsal farklılıkları tanımlamadan tanıyan ve gasp edilen haklarının iadesini hedefleyen bir paradigmaya sahip oluşudur. Demokratik anlayışı toplumsal farklılıkların kendilerini ilgilendiren konulara ilişkin kararları verebilmeleridir. Bu bağlam içinde örgütlenebilmeleri ve pratikleşebilmeleridir. Yani doğrudan demokrasi, yerel demokrasiyi esas almasıdır. Merkezi yetkilerin yerellere devredilmesi; merkezi devlet idaresini koordinasyonla sınırlama yönelimidir. Zira merkezileşme diktatörlüğe götürürken yerelde demokrasi özgürlüğe götürür ve müzakereci demokrasinin önünü açacağından daima değiştirici, dönüştürücü ve yapılandırıcılığa süreklilik kazandırır ve çatışmacı iklim geride bırakır. Bu durum imtiyazları ve rantiyeciliği büyük oranda sınırlandırır. Zira siyaseti bir meslek olmaktan çıkarır, hemen her yurttaşı politikanın öznesi haline getirileceğinden devlete dönük denetimin esaslarının ne olduğu pek bilinmeyen kurumlardan tabana, yurttaşa geçişinin önünü açar.
HDP bilinenler gibi bir parti değildir; bir fikriyattır, akımdır. Halklarımızın buluşacağı; demokratik ve özgür bir geleceğin inşa eğilimidir. Kapatılsa bile fikriyatını kapatma olanağı mümkün değildir. O fikir veya öyküsü akışını yeni formlarla devam ettirme kudretine sahiptir. Geçmişte bunun çok sayıda örneği bulunmaktadır. O partiler de kapatıldı. Her kapatma sonrası fikirler kapatılamadığı için günümüzde HDP’de kendisini daha güçlü açığa vurdu. Kapatılması halinde daha güçlü çıkışlar gelecektir HDP’den. Daha şimdiden güçlenmekte; olası bir seçimde kilit rol oynayacağı hemen tüm çevrelerde kabul gören bir görüştür. Ancak kapatmaya fırsat vermeme de önemli olmaktadır. O açıdan demokrasi ve özgür yaşam istemi olanların kapatmaya daha güçlü karşı çıkması ve gereğini yapmaksı görev olmaktadır.
