Hattat Holding’in Amasra’da kurmak istediği termik santral Danıştay tarafından iptal edilmişti. İptal gerekçesinde yer alan kömür zenginleştirme tesisi farklı vurgularla yeniden gündemde
Hattat Enerji ve Maden Ticaret A.Ş. tarafından Bartın ili, Amasra ilçesinde kömür sahasından çıkarılan tüvenan taşkömürünün yıkama ve zenginleştirme işlemine tabi tutulacağı lavvar (kömür hazırlama) tesisi kuracağı bildirilirken, tesisin kapasitesinin günlük 4 bin 800 ton olacaüğı öğrenildi. Proje kapsamında lavvar tesisinden çıkacak ürünlerin depolanacağı Lavvarlanmış Kömür Stok Sahaları ve tesiste ortaya çıkan ‘atık pasa/şist’ malzemesinin depolanacağı alanlar oluşturulacak. Santral iptal gerekçesinde bu atık alanların (kül depolama ya da pasa) yapılamayacağı belirtilmesine karşın santral hariç proje yeniden başlatılırken yakın gelecvekte termik santralin yeniden gündeme gelm tehlikeside ortaya çıkıyor.
2045 yılına kadar yağma
Kurulması planlanan 4 bin 800 ton/gün kapasiteli lavvar tesisinde kömürlerin yıkanması sonrası elde edilen ‘temiz kömür’, civardaki ‘termik santrallere’ satılmasının hedeflendiği belirtiliyor. Bununla birlikte uygun ısıdaki kömürler gerekirse boyutlarına göre piyasaya ısınma amaçlı arz edilebileceği ve Lavvar tesisinde temiz kömüre ilave olarak ayrıca elde edilecek ara ürünün (mikst) yine düşük kazan kapasiteli civar santrallere satılarak değerlendirileceği projede yer alıyor. 2045 yılına kadar çalışacağı düzenlenen sahadan 56 milyon ton işletilebilir rezervin tüvenan olarak çıkarılması ve yıkama işleminden sonra 43 milyon 466. Bin 042 ton satılabilir kömür elde edilmesi planlanıyor.
Hattat Holding’e bağlı HEMA Temik Santrali girişimi bölge halkı tarafından tepkiyle katrşılanmış ve santrale karşı yıllar üsren davaalar sonucunda santral inşası iptal edilmişti. Termik santralin kurulumunun önünü açmak amacıyla Çevre ve şehircilik Bakanlığı tarafından Zonguldak-Bartın-Karabük illerini kapsayan 1/100 binlik Çevre Düzeni Palanı’nda (ÇDP) değişikliğe gidilmiş ve santralin önü açılmıştı. Ancak bakanlığın plan değişikliğini Danıştay 6’ncı Dairesi iptal etmişti.
Bakanlıktan, ‘ÇED olumlu kararı’
İptal edilen plan Amasra’da Gömü ve Tarlaağzı köyleri sınırındaki Çapak Koyu’nda 1320 megavat gücündeki termik santral, ‘kalker ocağı ve kül depolama’ sahası ile liman projeleri için Bakanlık tarafından ‘Çevresel Etki Değerlendirmesi (ÇED) olumlu’ kararı verilmiş ve ardından çevre düzeni planlarında 27 Ekim 2016 tarihinde yapılan değişikliğe gidilerek, ‘Hema Termik Santrali, Kalker Ocakları ve Kül Depolama Sahası’, ‘Hema Limanı (Dolgu Alanı ve Rıhtım)’ planlara işlenmişt. Oldu bittiye getirilmesine karşı güçlü tepkiler sonucunda Danıştay’a dava açılmasının ardından planlar iptal edilmiş ve 21 Kasım 2021 tarihinde karar onaylanarak kesinleşmişti.
17 yılda 1 kg kömür üretilmedi!
Amasra’da termik santral kurulması ile ilgili süreç yaklaşık 16 yıl öncesine kadar gidiyor. Hattat Holding’in Amasra’da termik santral kurmak için 2006 yılında EPDK’dan aldığı üretim lisansı birkaç kez uzatılmasına rağmen şirketin yapması gereken işlemleri yapmaması nedeniyle 11 Kasım 2019 yılında doldu. Hattat Holding 2005 yılında taşkömürü çıkarmak için Türkiye Taşkömürü Kurumu’ndan kiraladığı Amasra B sahasından da aradan 17 yıl geçmesine rağmen, ‘’1 kilogram’ taşkömürü çıkarmadı. Bu gecikmeden kaynaklı devlete ödemesi gereken tazminatı da ödemeyen şirketin yine birkaç kez uzatılan ‘Rödovans Hazırlık’ süresi de 22 Mayıs 2019’da bitmişti. Toplam 304 bin 189 metrekare olan Proje planlama sahasının yüzde 90’lık kısmının orman alanı olmasına karşın şirket bugün Amasra dışındaki santrallere kömür satma iddiasıyla yeniden ortaya çıkması dikkat çekici.
MÖ 8500’e uzanan tarihi Amasra
Amasra’ya yukarıdan doğru inilirken seyir tepeleri mevcut ve bu seyir tepeleriinden bakınca denize doğru uzanmış bir burun, burnun iki yanında korunaklı birer koy doğal liman olarak göze çarpıyor. Ana karaya bağlı 2 bağımsız adaya sahip olan Amasra, antik dönem adı Amastris’tir.
Amasra 3000 yıllık tarihi ile balıkçılığa dayanan geçim ekonomisi ve ortaya çıkmış yerel sanatları dikkat çekerken, Amasra’yı çevreleyen ormanlık alanlara sahip çok özel bir yerdir. Bölgede yapılan bilimsel araştırmalarda ortaya çıkarılan arkelojik kalıntılar Amasra tarihinin M.Ö. 5000 – M.Ö. 8500 (Neolitik Çağ) yıllarına ulaştığını gösteriyor.
İşte böyle bir coğrafya kömüre kurban edilmek istenmesi insanlığa yapılan büyük bir saldırı olarak görülüyor.
İyonlulardan günümüze
Üst Palelotik (Eski Taş Devri’nin üçüncü ve son alt devri) tarihe uzanan bölgede antik kalıntıları araştıran belgesel yönetmeni G.Tekin Gün, Paflagonya bölgesi yerleşimleri adlı eserinde ayrıntılara yer vermiştir.
Amasra tarihi hakkındaki en net bilgiler ise bölgede uzun süre arkeolojik araştıma yapan Prof.Dr. Semavi Eyice Küçük’ ait olan ‘Amasra Tarihi ve Eski Eserleri Kılavuzu’ kitabında; Amasra tarihinin başlangıcı, İyonluların kolonisi, İranlılar ve İskender’in seferleri, Roma İmparatorluğu, Hıristiyanlık dönemi, Bizans idaresi, Cenovalılar, Fatih’in Amasra’nın fethi ve sonrası olarak eski tarihlerden günümüze sıralanıyor.
EKOLOJİ SERVİSİ
