Latin Amerika’dan Türkiye’ye uyuşturucu trafiğinin konuşulduğu bir dönemde Honduras’ta yeni bir gelişme yaşandı. Latin Amerika ülkelerinden Honduras’ta iktidar gücünü kardeşiyle beraber uyuşturucu ve silah ticareti yaparak kullandığı ortaya çıkan bir önceki Devlet Başkanı Juan Orlando Hernandez’in ABD’ye iadesi yolu açıldı
Mehmet Ali Beydağı
Honduras Yüksek Mahkemesi, bir önceki Honduras Devlet Başkanı Juan Orlando Hernandez’in (25 Ocak 2010 – 25 Ocak 2014 arası başbakan, 27 Ocak 2014 – 27 Ocak 2022 arası devlet başkanıydı), ABD’ye iadesi yönünde karar verdi.
ABD Ağustos 1983 – 20 Aralık 1989 arası Panama Diktatörü olan, uyuşturucu ve haraç işleri yapan Manuel Antonio Noriega’yı Latin ülkelerindeki sol hareketlere ve yönetimlere karşı kullandıktan sonra, SSCB dağılma sürecine girince gözden çıkarmıştı. ABD, Panama’ya asker çıkarıp Manuel Antonio Noriega’yı yakalamış ve uyuşturucu kaçakçılığı, kara para aklamadan, haraç toplamaktan hapsetmişti. Honduras’ta da 2009’da darbe yapan ABD, Honduras’ta 12 yıl boyunca Juan Orlando Hernandez’i ve orduyu, sol muhalefete karşı baskı, yıldırma siyaseti için kullandı, başbakan ve devlet başkanının kirli işlerini, uyuşturucu-silah ticaretini perdeledi. Honduras’ta sol muhalefetin önü alınamaz duruma gelince ve Juan Orlando Hernandez gözden düşünce ABD bu kez Noriega benzeri Juan Orlando Hernandez’in de iadesi için devreye girdi.
ABD Honduras’ta 2009’da darbe yaparak sol politikalara yönelen Manuel Zelaya yönetimini devirmiş sağcı partileri ve Juan Orlando Hernandez’i ve ekibini yönetime getirmişti. Darbeci ordu ve polis gücüyle muhalefete karşı baskı sistemi kuruldu. Darbeciler Juan Orlando Hernandez yönetimi eliyle muhalefeti bastırırken Hernandez ve kardeşinin perde gerisinde uyuşturucu ticareti ve silah ticareti yaptığı ortaya çıktı.
Honduras’ta cuntaya karşı sokaklarda örgütlenen Ulusal Halk Direnişi Cephesi’nin (FNRP) protestolarında Libre Partisi (Özgür Parti) darbeci sağcı yönetimle hesaplaştı ve ittifak adayı Xiomara Castro de Zelaya seçimi kazanarak 27 Ocak 2022’de yemin etti. Juan Orlando Hernandez de 15 Şubat 2022 Salı günü Tegucigalpa’daki evinde elleri zincirlenerek gözaltına alındı.
ABD kendi ülkesinde uyuşturucu bağlantıları olduğu, yüzlerce ton uyuşturucu sevk ettiği gerekçesiyle Hernandez’in iadesini istedi. Yüksek Mahkeme, Hernandez’in teslimi talebini ele alacak bir yargıç atamak için toplandı. Süreç işledi ve karar verildi. Hernandez’in ABD’de de uyuşturucu ve silah kaçakçılığı yaptığı yönündeki Washıngton’un talebi üzerine Hernandez’in ABD’ye iadesi onaylandı. Yargıtay Sözcüsü Melvin Duarte, delillerin sunulması ve açığa çıkartılması için 11 saatlik duruşmadan sonra kararın alındığını kaydederken, temyiz için 3 gün süre var.
Honduras’ta darbe ve sonrası
İşveren, sağcı siyasetçi Juan Orlando Hernández darbeden hemen sonra 25 Ocak 2010 – 25 Ocak 2014 arasında başbakanlık koltuğuna oturtuldu. Ordu-polis desteğiyle Ulusal Parti’den olan Juan Orlando Hernández 27 Ocak 2014’te de Devlet başkanı koltuğuna oturtuldu. Görev süresi 4 yıldı. Ancak Anayasa ikinci dönemi yasaklasa da ısrar etti. Yüksek Mahkeme ile ikinci dönem yasağını kaldırttı. 26 Kasım 2017’de başkanlık seçimi yapıldı
2017’deki başkanlık seçiminde Diktatörlüğe Karşı Birleşik Muhalefet cephesinin ortak adayı Salvador Nasralla idi, cumhurbaşkanı yardımcısı olarak da aday Xiomara Castro idi. Juan Orlando Hernandez’in oyların yüzde 42,6’sını, Nasralla’nın ise yüzde 41,6’sını aldığı söylenmiş, Hernandez’ başkan ilan edildi.
Muhalefet 2017’de devlet başkanlığı seçimlerinde hile yapıldığını söyleyip protestolar yaptı. Sağcı hükümet, 10 günlük sokağa çıkma yasağı ilan etti, gösterilere saldırıda ölümler oldu. 12 yıl boyunca ordu-polis desteğiyle yönetim kirli işlerini gizleyip uyuşturucu-silah ticareti yaptı.
Kardeşi ömür boyu hapis aldı
Tüm yazılarUyuşturucu ve silah ticaretinin başında Juan Orlando Hernández ve kardeşi Antonio Hernandez olduğu belirlendi.
Juan Orlando Hernandez’in kardeşi Juan Antonio Tony Hernandez de ordu-polise yaslanmış iktidar gücünün arkasında uyuşturucu ve silah ticareti işindeydi. Juan Antonio Tony Hernandez ABD’de uyuşturucu ve silah kaçakçılığından yargılandığı davada, Mart 2021’de ömür boyu hapse mahkum edildi. Devlet Başkanı Hernandez’in de etrafındaki çember daralıyordu.
Sol ittifakının zaferi ve ilk kadın başkan Xiomara Castro de Zelaya
Sol ittifak ülkede darbe yönetimini bozguna uğratacak güç biriktiriyordu. Ve sol ittfakın adayı Xiomara Castro de Zelaya(darbeyle devrilen Manuel Zelaya’nın eşi) seçimi kazandı. 12 yıllık cunta yönetimi son buldu. 27 Ocak 2022’de görevi Yeni seçilen Devlet Başkanı Xiomara Castro’ya teslim etmek zorunda kalan Juan Orlando Hernández, aynı gün Honduras’ın Orta Amerika Parlamentosu temsilcisi olarak göreve başlayacaktı.
Cuntayı deviren Partido Libre’nin doğuşu
Honduras darbesi sonrası meydanlar ve sokaklar hareketlendi, protestolar yapılırken, grevler oldu. Darbe sonrası protesto dalgalarının yükseldiği sokaklarda örgütlenen Ulusal Halk Direnişi Cephesi’nin (FNRP) protestolarında Partido Libre (Özgür Parti) doğmuştu. Sokak hareketine katılan halklar darbeci sağcı yönetimle hesaplaştı. Devlet başkanlığı seçimini Xiomara Castro de Zelaya kazandı ve Honduras’ın ilk kadın devlet başkanı oldu.
Xiomara Castro, seçim kampanyasında Honduras’ı, “narko-diktatörlük ve yolsuzluğun uçurumundan çekip çıkarma” sözü veren Xiomara Castro (Xiomara Castro de Zelaya), başkanlık kuşağının kendisine takdim edilmesiyle başkent Tegucigalpa’daki Ulusal Stadyumda yaklaşık 29 bin destekçisinin önünde 27 Ocak 2022’de yemin etti.
Xiomara Castro de Zelaya 28 Haziran 2009’da ABD Başkanı Barack Obama ve ABD Dışişleri Bakanı Hillary Clinton
destekli darbeyle darbeyle devrilen Devlet Başkanı Manuel Zelaya’nın eşi. Libre Partisi’nden aday olmuştu. Xiomara Castro de Zelaya darbecilerin yönettiği dönemde tartışmalı olan seçimler 2013 ve 2021’de Honduras cumhurbaşkanı adayı olmuştu. 2017’de başkanlık seçiminde Diktatörlüğe Karşı Birleşik Muhalefet cephesinin ortak adayı Salvador Nasralla idi, cumhurbaşkanı yardımcısı olarak da aday Xiomara Castro idi.
Latin Amerika’dan Türkiye’ye uyuşturucu trafiği
Honduras’ta 12 yıl boyunca muhalefeti sindirme adına göz yumulan başbakan ve devlet başkanının ve kardeşinin uyuşturucu ticareti Türkiye ve Kıbrıs’ı sarsan Halil Falyalı suikasti dönemine denk geldi.
AKP-MHP yönetimiyle ittifakı bozulduktan sonra konuşan ülkücü mafya liderlerinden Sedat Peker’in videolarında ve twitter paylaşımlarında Suriye Lazkiye üzerinden uyuşturucu ticareti yapıldığını, Mehmet Ağar’la birlikte kokain ticaretinin merkezinde yer aldığını söylediği Halil Falyalı 8 Şubat 2022’de Kuzey Kıbrıs’ta öldürülmüştü.
Uyuşturucu ve kara para trafiğinin ortasında Mehmet Ağar, Halil Falyalı gibi isimlerin olduğunu savunan Peker Latin Amerika’dan getirtildiğini öne sürdüğü kokainle ilgili şunları söylemişti: “Kokain önce Kolombiya üzerinden geliyordu. ABD, Uyuşturucu ile Mücadele Dairesi (DEA) orada çok etkili. Orada sistemi döndüremeyeceklerini anlayınca yeni bir güzergah çalışması yaptılar. Venezuela’da DEA kontrolü yok. Kolombiya’dan kokaini bu ülkeye geçirmek çok kolay. Oradan gelen mal, Türkiye üzerinden Avrupa’ya gidiyor deniliyor ya, ‘hayır’, Avrupa’da ucuz kokain, burada pahalı, asıl en pahalı olduğu yer Ortadoğu. Suriye Lazkiye Limanı da DEA’nın kontrolünde değil. Kokain Türkiye’ye giriş yaptıktan sonra 30-35 metrelik uzun yolculuk yapan yatlarla 500 kilo, 1 ton kokain o şekilde dağılıyor. Özellikle Suriye Lazkiye üzerinden de yapılıyor… Ortadoğu. Suriye Lazkiye Limanı da DEA’nın kontrolünde değil. 4 ton 900 kilo kokain yakalandıktan sonra yeni güzergah kurmak için Venezuela kim gitti?
Karakas (Caracas) Limanı var, Venezuela’nın en büyük limanı, oradan kuru yük gemileri doğrudan Türkiye’ye gelebiliyor, ama konteynır gemileri Dominik üzerinde durma yapıp, o şekilde devam edebiliyor. Şimdi Dominik üzerinde de yakalanmalar artacak, çünkü yeni güzergah burası. Ben bizim liman çok önemli dedim ya (Yalıkavak marina), herkes oraya gemi giremez dedi. Ben gemi girer mi dedim, kokain Türkiye’ye giriş yaptıktan sonra 30-35 metrelik uzun yolculuk yapan yatlarla, 500 kilo, 1 ton kokainler o şekilde dağılıyor. Özellikle ama Suriye Lazkiye üzerinden de yapılıyor. Şimdi para trafiği nasıl oluyor? Kıbrıs, Halil Falyalı, tüm para trafiği buradan dönüyor. Halil Falyalı denen şahıs, 20 sene önce hiç bir şeyi olmayan adam şimdi Kıbrıs’ın sahibi. Halil Falyalı’nın Türkiye’de 10 tane dosyası var, neden Halil Falyalı’yı Türkiye’ye getirmiyorsunuz. Tüm yasadışı bahis işleri ondan geçiyor, devletin resmi raporlarında var. DEA almak istiyor, o da alamıyor, uyuşturucu işinden dolayı başka ülkeler de almak istiyor. Neden kokain yakalanamıyor, Erkan Yıldırım’ın gemileri üzerinden de değil sadece. Peki Mehmet Ağar bu organizasyonun neresinde, tam ortasında. Erkan Yıldırım, Süleyman Soylu dostluğuna bakın.”
El Pais gazetesi: Yeni kokain rotası Türkiye üzerinden geçiyor
Haziran 2021’de İspanyol gazetesi El Pais, Latin Amerika’daki uyuşturucu kartellerinin Türkiye’deki mafyayla ilişkilerini yazdı. El Pais gazetesinin haberi, Mersin limanında Ekvador’dan gelen muz konteynerlerinde 1300 kg kokain bulunduğunun hatırlatılmasıyla başlıyordu. El Pais “Yeni kokain rotası Türkiye üzerinden geçiyor” başlığı kullandı. Haberde, “Türk mafyaları, Galiçya’da Sito Miñanco veya Meksika karteli Sinaloa ile ittifaklar kurarak, bu uyuşturucunun Avrupa ve Ortadoğu’da dağıtımında ağırlık kazandı” denildi. Bazı uzman görüşlerine de yer verilen haberde, Sinaloa kartelinin Türkiye’yle ‘yasadışı gelirini aklayacak bir yer olarak’ ilgilendiği öne sürüldü. New York’taki Columbia Üniversitesi’nde öğretim üyesi olan ve organize suçla mücadelede kurumlar ile hükümetlere danışmanlık yapan Edgardo Buscaglia, “Sinaloa, işlerini her suç türünde çeşitlendiren bir çok uluslu şirket haline gelmiş durumda. Türkiye onlar için düşük maliyetli bir ülkeyi temsil ediyor çünkü önemli bir bölgesel ekonomi, Avrupa’yla yakından bağlantılı, aynı zamanda sermayeye aç ve kara para kontrolleri zayıf” dedi. El Pais haberinde Avrupa polis teşkilatı Europol’ün de ‘Türkiyeli suç örgütlerinin kokainin doğrudan Latin Amerika’dan getirilmesine müdahil olduğunu’ teyit ettiği belirtildi. Haberde, bu örgütlerin kokaini hem Türkiye’ye getirdiği hem de başka örgütler adına dağıttığı öne sürüldü. Buna örnek olarak, Galiçyalı uyuşturucu kaçakçısı Sito Miñanco gösterildi; Miñanco’nun yakalandığı, bunun ardından da 2018 yılında Atlantik’te el konulan ve içlerinde tonlarca kokain bulunan gemileri Türklerin yönettiği belirtildi.
Emniyet raporu: Türkiye üzerinden yeni rota
Anadolu Ajansı 22 Mayıs 2021’de şu başlığı kullandı: “Narkotik Suçlarla Mücadele Daire Başkanlığı: Güney Amerika’dan Avrupa ve Asya’ya kokain sevkinde yeni rota Türkiye”
Haberde şunlar kaydedildi: Türkiye Emniyet Genel Müdürlüğü Narkotik Suçlarla Mücadele Daire Başkanlığı, kokainin Güney Amerika’dan Avrupa ve Asya’ya sevkinde Türkiye üzerinden yeni bir rota oluştuğunu bildirdi.
Başkanlığın Twitter hesabından, Güney Amerika’dan sevk edilen kokainin Türkiye üzerinden Avrupa ve Asya’ya dağıtımını içeren rota ile 2016-2020 yıllarında kokainle mücadele verilerini içeren grafiğin yer aldığı paylaşım yapıldı. Paylaşımda, Güney Amerika’dan sevk edilen kokain maddesi bakımından, Türkiye üzerinden Avrupa ve Asya’ya doğru yeni bir rota oluştuğu belirtildi. Daire Başkanlığının, Avrupa Birliği ulusal temas noktası olduğu anımsatılan paylaşımda, her yıl ‘Türkiye Uyuşturucu Raporu’ yayımlandığı ifade edildi.”
Deşifre olan bazı gelişmeler
Kolombiya: Kolombiya’nın Buenaventure Limanı’nda 9 Haziran 2020’de gerçekleştirilen operasyonda 4,9 ton kokain bulundu. Rotanın Türkiye olduğu kaydedildi. Kolombiya Ulusal Başsavcılığı Türkiye makamlarına başvurdu. Türkiye Narkotik Suçlarla Mücadele Daire Başkanlığı 10 Ekim’de Twitter hesabından, “Kolombiya Buenaventura Limanı’nda Türkiye’ye gönderileceği iddia edilen 4 ton 900 kilogram kokain ele geçirilmesiyle ilgili Kolombiya narkotik birimi ile sıkı işbirliğimiz devam etmektedir” açıklaması yaptı.
Brezilya: Ağustos 2021’de Brezilya Polisi, Sao Paulo kentindeki Leite Lopes Havaalanı’nda bir Türk jetine operasyon yaptı. Operasyonda en az 25 bavul dolusu, 1304 kilo kokain bulundu.
Ekvador: 7 Şubat 2022’de Ekvador’un Guayaquil sehrindeki limanda yapılan denetimlerde, varış noktası Türkiye olan bir muz konteynerinde yaklaşık 44 paket saf kokain bulundu. Ekvador Narkotik Birimleri, dedektör köpeklerin yardımıyla tespit edilen uyuşturucunun, konteynerin dışındaki soğutma paneline saklandığını ve toplamda 43 kilo 856 gram olduğunu kaydetti.
Haziran 2021’de Mersin Limanı’nda Ekvator’dan Türkiye’ye gelen bir muz yüklü gemide 1 ton 300 kg. kokain bulunduğu açıklandı. Bu miktarın Türkiye’de o güne kadar bir seferde yakalanan en fazla kokain olduğu belirtildi.