Türkiye ve Irak’ın, Habur Sınır Kapısı’na alternatif olarak açmayı kararlaştırdıkları sınır kapısı ve Ovaköy-Bağdat Boru Hattı, hem Kürdistan Bölgesi’ne açılan Habur’u etkisiz kılacak hem de Kuzey-Doğu Suriye ile arasında yeni bir ‘duvar’ örecek
Federe Kürdistan Bölgesi’nde 25 Eylül 2017 tarihinde gerçekleştirilen bağımsızlık referandumunun ardından Türkiye ile Irak arasında, Kürdistan Bölgesel Yönetimi kontrolündeki Habur-İbrahim Halil Sınır Kapısı’na alternatif bir gümrük kapısının açılması gündeme geldi. Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan ile Irak Başbakanı Haydar İbadi, 14 Ağustos’ta görüştü. Görüşmede, Habur Sınır Kapısı’na alternatif olarak Ovaköy ve Fişhabur’da ikinci bir gümrük kapısının açılması ve Ovaköy-Bağdat Boru Hattı gündeme geldi. Yapılan görüşmeden bir gün sonra TSK’ye ait savaş uçakları Şengal’e saldırı düzenledi. Saldırıda Êzidî Toplumu Koordinasyonu Üyesi İsmail Özden (Zeki Şengali) yaşamını yitirdi. 10 Ekim’de ise Türkiye’den bir heyet, Irak hükümeti ile Ovaköy-Bağdat arasında kurulacak olan boru hattı üzerine görüşmeler gerçekleştirdi.
Hattın, Ovaköy-Telafer- Musul-Bağdat güzergahının bu ay netleşmesi bekleniyor. Yeni yol, Fişhabur’dan Suriye sınırı boyunca ilerleyerek Telafer’e ulaşacak. Böylelikle Federe Kürdistan Bölgesi ile Kuzey-Doğu Suriye Özerk Yönetimi sınırı; Irak ile Türkiye’nin yeni açacağı yol olmuş olacak. Her ne kadar ticaret yolu olarak adlandırılsa ve Irak ile Türkiye arasındaki sınırı güçlendirmek amacı taşıdığı belirtilse de asıl amacın Kürtlere karşı “güvenlik” politikası olduğu belirtiliyor. Silopi’den Musul’a kadar Tel Afer dışında herhangi bir yerleşimden geçmeyen otoyol, bu şekilde Irak-Suriye sınırları arasında bir “barikat veya güvenlik koridoru” olacak. Yolun iki tarafının Suriye sınırına örülen duvar gibi fiziki engellerle kapatılacağı söyleniyor. Bu proje ile Kuzey-Doğu Suriye Özerk Yönetimi ve Kürdistan Bölgesel Yönetimi arasındaki fiili sınır kapısı olan Semalka’nın da tümden iptal edilmesi planlanıyor. Ovaköy’de açılacak yeni sınır kapısıyla Habur da etkisiz kılınacak ve Federe Kürdistan Bölgesi’ne yaptırım yapılmak istendiği her an kapatılabilecek. Söz konusu kapının açılmasıyla birlikte Habur da Kürdistan Bölgesel Yönetimi açısından stratejik önemini yitirecek.
Yasin Kobulan/İstanbul-MA