FilmAmed Belgesel Film Festivali 3 yılın ardından tekrardan sinemaseverlerle buluşurken, OSAD üyelerinden Rojhilat Aksoy ve Dilan Toftik, belgesel sinemasının insan hakları ihlali, siyasi süreçler, toplumsal adaletsizlikler gibi konuları ele alan filmlerin yer aldığını belirtiler
Ortadoğu Sinema Akademisi Derneği (OSAD) tarafından düzenlenen 8. FilmAmed Belgesel Film Festivali, 3 yıl aradan sonra yeniden izleyicilerle buluştu. 27 Eylül-1 Ekim tarihleri arasında gerçekleştirilen festival kapsamında düzenlenen film gösterimlerine ise ilgi yoğundu. OSAD üyesi Rojhat Aksoy ve OSAD Yönetmeni Dilan Toftik, festivale ilişkin JinNews’e konuştu.
100’e yakın film başvurusu
FilmAmed Festivali’nin birçok kategoride filme ev sahipliği yaptığını söyleyen Aksoy, “FilmAmed festivali hem bölge tarafından hem de ulusal, uluslararası kategorilerde filmleri olduğu için ve yönetmenleri ağırladığı içinde ev sahipliği yapıyor. Dört parçayı, diasporayı bir araya getiren bir konumu da var. Belgesel yönetmenleri burada kendilerini ifade etme konusunda zorluk yaşamıyor. Diğer festivallerde bu çok sıklıkla karşımıza çıkıyor, fakat FimAmed, daha çok bunun önünü açan yerde duruyor. FilmAmed festivaline bu yıl 100’ü aşkın film başvurusu oldu. Bu 100 film arasından 31 film seçkiye alındı. 31 filmden 13 tanesi kadın yönetmenlere ait filimler. İfade özgürlüğünden tutalım ekolojiye, kadın sorununa kadar birçok film yer alıyor. Başvuran filmlerde birçok konunun biriktiğini bu konulardan kaynaklı tek bir temayı öne çıkarmaktansa daha çok çeşitli temayı oluşturmayı hedefledik” dedi.
Farklı konularda filmler yer alıyor
Festival ekolojiden kadın mücadelesine, hak ihlallerinden hak savunuculuğuna kadar farklı konularda filmlerin yer aldığını dile getiren Aksoy, “FilmAmed Festivali, daha önce Kayapınar Belediyesi ile birlikte yapılıyordu. 2016 sonrasında gelen kayyumlardan dolayı festivali belediyelerle yürütmek daha da zorlaştı. Kayyumlardan sonra biz dernek ve STK’lerle birlikte organize etmeye başladık. FilmAmed Festivali olarak aslında belediyelerden sonra salon bulma sıkıntıları yaşadık. Bu sıkıntıyı, STK’lerin sinema salonlarında, tiyatro salonlarında gösterimleri yaparak, yine halkımızla buluşmayı sağladık” sözlerini kullandı.
3 yıl sonra gerçekleşti
Festivali, 3 yıl aradan sonra gerçekleştirdiklerini kaydeden Aksoy, “Amed kitlesi tarafından özlenen bir festivale de döndüğü için yoğun bir ilgiyle karşılandı. 4 STK, mekan desteği veriyor bize. Amed Şehir Tiyatrosu, Zarok Ma açık hava gösterimleri, Dicle Fırat açık hava gösterimleri ve Bezgin Bekir sinema salonlarında gösterimleri yapıyoruz” diye paylaştı.
Kadın yönetmenlerin sayısında artış
Kadın yönetmenlerin eskiye oranla daha da arttığını belirten Aksoy, “Hem kadın konulu filmlerin, hem de kadın yönetmenlerin sayısı daha önce azdı. Sayı ve nitelik olarak yönetmenlerin filmlerinde de ele aldığı konularda da değişikliği fark ettik. Festivale nitelik anlamında güçlü bir etkisi oldu. Bunun kadın yönetmenler açısından hem FilmAmed Festivali hem de sinemacı kadınlar olarak bu aşamalardan geçmesi ve başarıya eviriliyor oluşu, bizi festival ekipleri adına mutlu ediyor” ifadelerini kullandı.
Festivali sahiplenme çağrısı
Geçmişte yaşadıkları zorluklara da değinen Aksoy, “FilmAmed Festivali, kadın sinemacılar olarak bizi motive eden bir yerde duruyor. Bu festival, Amed halkına, karakterine uygun bir festival. Amed halkı biraz daha direnişçi, mücadeleci bir halk kitlesi olduğundan kaynaklı ve festivale katılan hem yönetmenler hem sinemacılar hem de misafirlerimiz, panel ve forumlarıyla birlikte kitleyle birlikte belirledikleri konular etrafında güçlü tartışmalar yapıyor. Amed halkı açısından özlenen bir festival olduğunu gördük. Bu kadar sansür, ifade özgürlüğü, hak ihlallerinin yaşandığı bu süreçte konuları birlikte tartışmak, yönetmenleriyle söyleşi yapmak adına sinemaseverleri, festivali sahiplenmeye çağırıyoruz” diye konuştu.
Pazar günü panel gerçekleşecek
OSAD yönetmenlerinden Dilan Toftik ise, festivali destek veren STK’lerle gerçekleştirdiklerini kaydederek, “Üç yıl aradan sonra tekrar FilmAmed’in olması hepimizi heyecanlandırdı, çok mutluyuz. Festivale yoğun bir ilgi vardı. Festival seçkisini oluştururken, bir de dikkat ettiğimiz bir nokta daha var, kadın yönetmenlerin filmlerine ağırlık vermek. Kadın yönetmen bakışıyla ve perspektifiyle yaratmış oldukları hikayeyi, seyirciyle buluşturmak bizim için önemli bir noktada yer alıyor. Aynı zamanda panel Pazar günü panel gerçekleşecek. Panelistler kadın arkadaşlarımızdan oluşacak. Onurlu temsiliyet hakkını tartışacağız” dedi.
‘Halkımızı filmleri izlemeye davet ediyoruz’
Kadınlara yönelik birçok alanda baskı olduğunu belirten Toftik , “Son süreçte her yerde yaşamın birçok alanında bu kadar baskı varken, kadınlar tüm güçleriyle direnmeye devam ediyor. Sinemacı kişiliğimizle kendimizi direnmenin bir parçası olarak görüyoruz. Kadınların bu meseleyi tartışması da çok önemli. Bugün açık oturumla, forum gerçekleştireceğiz. Orada da üretim sorunlarına dönük tartışmalar yapılacak. Belgesel sinemada arkadaşlarımız birçok zorlukla karşılaşıyor. Bütün alanlarımız daraltılmış durumda ve bu durumun belgesel sinemacılığına da yansıyan bir görüntüsü var. Tam da bu noktada FilmAmed çok önemli bir yerde duruyor. Halkımızı da filmleri izlemeye davet ediyoruz” sözleriyle çağrıda bulundu.
40 film, bir hafta boyunca gösterime sunuldu
OSAD tarafından “Diyarbakır Belgesel Günleri” adıyla ilk olarak 18-24 Nisan 2011 tarihleri arasında gerçekleştirilen FilmAmed Belgesel Film Festivali, 1982 yapımı “Em Kurd’in” ile açılışını yaptı. 70’e yakın film arasından seçilen 40 film, bir hafta boyunca gösterime sunuldu. Festival, her yıl toplumsal bir konuya atfedilerek sürdü. Peyas (Kayapınar) Belediyesi tarafından Mayıs 2012’de düzenlenen 2. FilmAmed Belgesel Film Festivali’nde gösterilen 34 film, 28 Aralık 2011’de Şirnex’in (Şırnak) Qileban (Uludere) ilçesinin Roboskî köyünde savaş uçaklarının bombardımanında katledilen 34 kişiye adandı. Festivalin üçüncüsü ise “Kadın özgürlük mücadelesiyle özgür sinemaya doğru” sloganıyla Paris’te katledilen Sakine Cansız, Fidan Doğan ve Leyla Şaylemez’e adandı. 24-29 Mayıs 2016 tarihleri arasında Amed’de “Her yer direniş, her yer sinema” şiarıyla gerçekleştirilen festivalin dördüncüsü de Cizîr’de (Cizre) yaşamını yitiren İslam Balıkesir’e adandı. Peyas Belediye Eşbaşkanı Mehmet Ali Aydın’ın 6 Aralık 2016’da tutuklanması ve yerine kayyım atanması nedeniyle festival 2017’de düzenlenemedi. Festival’in 6’ncısı, 23-27 Mayıs 2018 tarihleri arasında, 7’ncisi 8-12 Mayıs 2019 tarihleri arasında gerçekleşti.
AMED
