Refîf İslîm / Gazze-NUJINHA
Arap basın ödülü sahibi olan Umeye Cuha, 1972’de Gazze’de dünyaya geldi. Filistin Naci El-Ali Güzel Sanatlar Derneği üyesi olan Umeye Cuha, günlük bir gazetede çalışan ilk Filistinli ve Arap karikatürist aynı zamanda. 1995 yılında El-Ezher Üniversitesi Matematik bölümünü iyi bir derece ile bitiren Umeye Cuha, karikatürleriyle yerli ve uluslararası birçok sergiye katıldı. 1995 yılı Mart ayında Filistin Kültür Bakanlığı’nın düzenlediği karikatür yarışmasında birinci oldu. Üç yıl matematik öğretmenliği yaptıktan sonra sanata ve karikatüre daha fazla vakit ayırmak için 1999’da istifa etti. Birçok zorluğa rağmen karikatür sevdasından vazgeçmeyen Umeye Cuha, bugün ulusal ve uluslararası medyada tanınan önemli bir isim. Yaşamsal şeyleri çizimlerine yansıtan Umeye Cuha, karikatür çizimlerine ilişkin konuştu.
Naci El-Eli’den etkilendi
Çocukluğunda ve gençliğinde sürekli karikatürist Naci El-Eli’nin resimlerine baktığını ve o resimleri taklit etmeye çalıştığını belirten Umeye Cuha, “O zamanlar herkes bana Naci El-Eli’nin mirasçısı diyordu. Naci El-Eli’ni yaptığı resimlerden kaynaklı nasıl bir kader yaşayacağı belliydi ve İsrail işgalcileri tarafından katledildi. Önümdeki en büyük engel, ailemin aynı kaderi yaşamamı istememesiydi” dedi.
Bir yıl öğretmenlik, sonra çizim
Umeye Cuha, “Ailem hiçbir zaman Sanat Koleji’ni seçmeme izin vermedi ve Matematik Koleji’ne yazdırarak öğretmenlik yapmamı istedi. Ben ailemin bu isteği doğrultusunda okulu bitirdim. Her zaman çizim alanında da kendimi geliştirmeye çalışıyordum. Üniversiteyi birincilik ile bitirdim ve bir yıl Filistin lisesinde öğretmen olarak çalıştım. Ancak daha sonra işi bıraktım. Birinci yılımı bitirdikten sonra, çizdiğim karikatürleri yerel bir Filistin gazetesinde yayınlama fırsatı buldum. Sanat ve öğretmenliği aynı anda yürütmem mümkün değildi. Bu yüzden öğretmenliği bıraktım ve kimse tepki vermedi. Hikayelerle başladım, daha sonra ise farklı karikatürler konularına yöneldim” diye belirtti.
Sanatçı derin bilgiye sahip olmalı
Bir sanatçının tarih bilimi konusunda derin bir bilgiye sahip olması gerektiğine işaret eden Umeye Cuha, “Bir sanatçı daha iyi çizmek için tüm siyasi ve toplumsal olayları bilmelidir. Sanatçıların tüm kültür ve sanatları bilmeleri için dolaşmaya ihtiyacı var. Ancak Filistinliler için bu, İsraillilerin dayattığı engeller nedeniyle mümkün değil. Ülkede yaşanan olaylar sanatçıları etkiliyor. Bu yüzden her zaman yeni bir fikir yaratıyor. Kadın katliamlarını çizdiğim zaman çizimimi gözyaşlarıyla bitiriyorum. Çünkü kadınların yaşadıkların çok etkileniyorum. Yaptığım tabloları görenler de aynı acıyı hissediyor” şeklinde konuştu. Çizimlerindeki gelişmelerle ilgili konuşan Umeye Cuha, bu anlamda birçok kursların önemli olduğunu belirtti.