‘Kürt gençleri artık kimliğini sahiplendi’ diyen Erziromlular seçimin kaderini Kürt gençlerin belirleyeceği görüşünde. Gençler ise ‘Tabi ki oyumuzu kendimize vereceğiz, bize küfür edenlere değil’ diyor
Hicran Urun
14 Mayıs genel seçimleri için geri sayım başladı. Yalnızca Türkiye halkları değil dünya siyaseti de gözünü bu seçimlere çevirmiş durumda. AKP-MHP bloğunun gidişi ile birlikte hem iç siyasette hem de dış siyasette ciddi bir değişim yaşanacağı görüşü hakim. Türkiye halkları, özellikle de iktidara muhalif kesimler son 20 yılda AKP-MHP bloğunun baskıcı ve savaş yanlısı politikalarından, ranta ve yolsuzluğa dayalı ekonomi programından çok çekti.
‘Artık yeter’
AKP’nin 2023 seçimleri için belirlediği ‘doğru adam doğru zaman’ sloganına sokak, ‘artık yeter demenin zamanı’ sözleri ile yanıt veriyor. Sokağın sesi, AKP-MHP bloğunun gidişini işaret ederken bunun en belirgin göstergesi olarak da Erzirom (Erzurum) kenti çıkıyor karşımıza. Erzirom, AKP’nin kalesi olarak biliniyor.
Kent, Meclis’e toplamda 6 milletvekili gönderiyor. 7 Haziran 2015 seçimlerinde AKP, 214 bini aşkın oyla birinci parti olarak Meclis’e 4 milletvekili yollamış. MHP, 95 bini aşkın oyla ikinci parti olarak Meclis’e 1 vekil yollarken, 73 bini aşkın oyla üçüncü parti olan HDP de Meclis’e 1 milletvekili yollamış.
2018 genel seçimlerinde ise AKP yine 4 vekil ile birinci parti, MHP 1 vekil ile ikinci parti olurken bu kez Meclis’e 6’ıncı vekili yollayan CHP ile ittifak halinde seçimlere giren İYİ Parti oluyor. Partiler olarak oy oranına baktığımızda ise HDP 49 bini aşkın oy ile 34 bin bandında kalan İYİ Parti’yi geride bırakıyor ancak tek başına aldığı oy oranı ittifakı geçemiyor ve Meclis’e vekil yollayamıyor. Kentteki oyların temel dağılımındaki farklılıklarda artış ya da azalış genelde AKP ile HDP arasında. HDP’nin oyunun azaldığı dönemde oylar AKP’ye yönelmiş, HDP’nin oylarının arttığı dönemde ise AKP’nin oyları azalmış.
‘İstasyon Meydanı’ndaki miting’
Kentte iki damarın hakim olduğunu söylemek mümkün; Milliyetçi, muhafazakar kesim ve Kürtler.
Milliyetçi kesim ekonomiden dert yanarken, Kürtler özellikle HDP’nin 73 binden fazla oy aldığı 2015 seçimlerinden sonra artan baskıya dikkat çekiyor. Kentte 2015 yılında yaşananlar hafızalardaki yerini koruyor. Kiminle konuşsanız söze ‘İstasyon Meydanı’ndaki miting’ diye başlıyor.
Erzirom’da 4 Haziran 2015’te HDP eski Eş Genel Başkanı Selahattin Demirtaş’ın İstasyon Meydanı’nda yaptığı miting öncesi başlayan milliyetçi saldırılar halkın hafızasında hâlâ diri. Kentte, o gün HDP’ye ait 150’nin üzerinde araç yakılmış, 3’ü ağır 200’ün üzerinde insan yaralanmış ve HDP aracını süren Aydın Taşkesen diri diri yakılmak istemişti. Erzirom halkı bu olayların özellikle gençler üzerinde ciddi bir etki yarattığı görüşünde. O gün o zulme tanık olan gençlerin her biri politikleşti ve kent halkına göre bugün seçimin kaderini değiştirecek olanlar da o gençler.
‘AKP olmayacak net’
Kentte seçim çalışması yürüten Yeşil Sol Partililer bu durumu, “Kürt gençleri artık kimliğini sahiplendi, 2015’te yaşananlar gençler için bir kırılma noktası oldu” sözleri ile özetliyor. Erzirom’da ilk defa oy kullanacak seçmen sayısı 79 bin. Bu yaş grubunun (18-23) kent seçmeni içerisindeki oranı ise %15,5 civarında. Bu da kentteki tüm dengeleri değiştirebilecek ciddi bir oran.
Hem Yeşil Sol Parti seçim bürosu içerisinde çalışma yürüten gençlerin heyecanı ve çokluğu hem de kent merkezinde kurulan pazarda bildiri dağıtan partililere gençlerin ilgisi, bu 79 bin oyun renginin ağırlıkla ne olacağı konusunda bir fikir veriyor. En azından büyük bir çoğunluğunun AKP olmayacağını çok net. Gençler, hem ekonomik kriz hem de artan baskılar nedeniyle AKP’den uzaklaştığı gibi Yeşil Sol Parti’ye de daha fazla yakınlaşıyor.
‘Tabi ki oyumuz kendimize’
Pazarda bildiri dağıtımı sırasında Yeşil Sol Parti’nin broşürünü slogan atarak alan bir genç, sohbet etme isteğimi geri çevirmiyor. ‘Neden Yeşil Sol’ soruma verdiği yanıt da kentteki Kürt seçmenin tercihini özetliyor:
“Tabi ki oyumuzu kendimize vereceğiz, bize küfür edenlere değil. İktidar Kürtler kentten vekil çıkarmasın diye elinden geleni yaptı. Burası Serhat’a açılan kapı, parti burada kazanırsa bütün Serhat’ta kazanır. Devlet de bunu biliyor. O yüzden burada çok fazla oyunlar oynanıyor. Ama Meral’i (Danış Beştaş) kesin Serhat’ın kızı yapacağız. İkinci vekili de zorlayacağız. 15 Mayıs sabahı Newroz ateşi yakacağız burada.”
AKP ‘kalesinde yıkılacak’
Kentte sadece Kürtler değil AKP’ye oy vermiş kesim de iktidardan yakınıyor. Pazar fiyatlarını gören, yolsuzluktan, yoksulluktan şikayet ediyor. Geçmişte AKP’ye oy vermiş seçmenin şimdi eli tekrar AKP’ye oy vermeye gitmiyor. Kentte AKP’ye karşı ciddi bir güvensizlik oluşmuş. Tabi bunda adı sık sık rüşvet iddiaları ile gündeme gelen ve AKP’nin bu seçim liste dışı bıraktığı Erzirom milletvekili Zehra Taşkesenlioğlu’nun etkisi de büyük.
Özcesi AKP bu kez ‘kalesinde yıkılacak’ gibi görünüyor. Bu kez rüzgar bambaşka esiyor. Erzirom’da eriyen AKP oyları 2023 genel seçimleri ile ilgili ‘değişim yakın’ diyor.