Erdexan’da yayılan ve önlem alınmayan şap hastalığı nedeniyle 15 binin üzerinde hayvan öldü. Veteriner hekim Onur Yılmaz, zamanında alınmayan önlemlerden dolayı tablonun ağırlaştığını belirtti
Yıl içerisinde ithal edilen hayvanlarda tespit edilen SAT-2 serotipi şap hastalığının en etkili olduğu kentlerin başında Erdexan (Ardahan) geliyor. İlkbahar aylarıyla birlikte başlayan şap hastalığı nedeniyle Erzirom (Erzurum), Qers (Kars), Agirî (Ağrı), Îdir (Iğdır) gibi kentlerde binlerce hayvan öldü. Virüsün yayılmasıyla yıl boyunca Erdexan’da bulunan hayvan pazarı kapalı kalırken, aşılamanın geç başlaması, devletin bu konuda önceden önlem almaması ve aşının pahalı olması hem hayvan ölümlerine hem büyük bir zarara yol açtı.
Büyük kayıplar yaşandı
Bu hastalık nedeniyle sadece Erdexan’da 15 binin üzerinde büyükbaş hayvanın öldüğü belirtildi. Bunun maddi zararı ise 2 milyar TL’yi bulduğu ifade edilirken, Veteriner Hekim Onur Yılmaz, hastalığın yıl boyunca çiftçilere maddi ve manevi olarak büyük kayıplar yaşattığını söyledi.
İlaçlar alınamıyor
Hastalığın Türkiye’de Mart ayı itibariyle başladığını aktaran Yılmaz, “Bu hastalık, insanları maddi ve manevi olarak çok etkiledi. Hayvan ölümlerinin yanında bir de ilaçların giderleri vardı. Artan zamlarla birlikte ilaçlar, halkın sırtına önemli bir ekonomik yük getirdi. Aşılama programları çok önemli ama şap hastalığında tedavi protokolleri sınırlı olduğu için büyük bir ekonomik kayba sebep oluyor. Son yıllarda 4-5 kat fazla ödemek zorunda kalınıyor. Bu nedenle insanların bu hastalıkla mücadelesi maalesef tam anlamıyla olmuyor” diye konuştu.
Kurumlar sorumluluk almalı
İnsanların hayvancılıkla ilgili bilgilerinin de geleneksel kaldığını ifade eden Yılmaz, “İl Tarım Müdürlüğü ve üniversitenin bu konuda etkin bir rol oynaması lazım. Bölgedeki hayvan hastalıklarının çözümü konusunun başat durumu eğitimlerdir. Sorunlara o minvalde yaklaşılması önemlidir. Özel sektör bunu yapabilir ama devletin bu işi üslenmesi gerekiyor. Bu bölgede hastalıklarla ilgili bir enstitü kurulursa, yurttaşlar için çok önemli olacaktır. Bu kurumları devletin kurması gerekiyor. Özel işletmeler kurarsa, bunun karşılığını da elbette alacaklar. Hastalıkların teşhisi yapılamadığı için bu durum bizi zora sokuyor” dedi.
Devlet elinden geleni yapmalı
Şap hastalığına karşı yeterli önemlerin alınmadığını söyleyen Yılmaz, “Bu hastalık yeni bulunmuş bir durum değil ve sürekli bu ülkede, özellikle bölgede ortaya çıkan bir durum. Bir aşılama programı dahilinde bu hastalık kontrol altına alınabilir. Hastalığı ülkede yok etmek mümkün değil. Giriş çıkışlarının kontrol altına alınmadığı ve dışardan getirilen hayvanların sevkindeki kontrolsüzlük bu hastalığın devam etmesini de sağlıyor. Fiziki ve birçok neden bu hastalıkla mücadeleyi sekteye uğratıyor. Bu konuda en büyük iş devlete düşüyor” dedi.
ERDEXAN