Gürcistan’daki Rioni Vadisi’nde ENKA holdingin HES inşaatına karşı 18 köyün yerel halkı nöbette
Gürcistan’ın Kutaisi kenti Lechkhumi ilçesi, Zhoneti ve yaklaşık 18 köyün yerel halkının Rioni Vadisi’nde ENKA holdingin Namokhvan HES (Hidroelektrik Enerji Santrali) inşaatı çalışmalarına karşı direnişi devam ediyor. HES projesi çalışmalarının yapıldığı alanda yaklaşık 60 gündür aralıksız nöbet tutan direnişçiler “Bizim burada direnme gücümüzün kalmayacağı ve nöbeti terk edeceğimizi düşünen ENKA yanılıyor. Biz daha yeni başladık nöbetimize, biz burada kalacağız ENKA gidecek, bu dere bu topraklar bizimdir” dedi. Gürcistan Kutaisi’de, AKP’li bilinen Türkiyeli inşaat şirketi ENKA holding tarafından yapılacak olan HES projesinin şantiye çalışmalarına karşı yerel halk yaklaşık 2 ay önce HES şantiyesini basmış, ardından 2 saat boyunca HES çalışanlarının bölgeyi terk etmesi için yolu trafiğe kapatmış, olaya müdahale etmek isteyen polisle halk arasında yer yer arbede yaşanmış, bazı yurttaşlar yaralanmıştı. Halkın bu direnişi sonrası HES çalışanları büyük oranda bölgeyi terk etmek zorunda kalmıştı. Direnen yerel halkın temsilcileri, HES şirketi bölgeyi tamamen terk edinceye kadar dönüşümlü olarak 24 saat boyunca nöbet tutacaklarını açıklamıştı. Açıklamalar sonrası direnişe başlayan ve 60 günden beri 24 saat aralıksız nöbet tutan, yer yer basın açıklamalarıyla protestolarını sürdüren direnişteki kadın Maka Suladze ile Malkhaz Murusidze, Artı TV’den Gençağa Karafazlı’ya direnişi anlattı.
‘Devlet bize sormadı’
Maka Suladze direnişlerine ilişkin şunları söyledi: “Son yıllarda Türkiyeli şirketler bizim akarsularımızı keşfettiler. Bizim vadilerimiz, köylerimiz her yanımız ormanlarla kaplı çok güzel vadilerimiz ve derelerimiz var. Bu vadimiz çok güzel bir vadidir, bize kimse sormadı burada bunu yapacağız diye. Gürcü devleti burada bir sözleşme yapıyor ancak bize sormuyor bu olmaz. Bu derelerde biz yaşıyoruz, buralarda yapılacaksa bir şey burada yaşayanlara önce sormak lazım. Türk şirket ENKA sessiz sedasız hiçbir sorun yaşamayacak gibi geldi şantiye kurdu, çalışmalara başladı. İlk zamanlarda insanlarımız ne olup bittiğini iyi anlamadılar. Yaklaşık 18 ayrı bölgeyi bu HES projesi etkiliyor. Sonra sonra bizler neler olduğunu anlamaya başladık. Tiflis ve Kutaisi’deki buralardan yaşam savunucuları ile görüştük, toplantılar yaptık, bu işin zararlarını hepimiz öğrendik. Ondan sonra HES projesine karşı bütün halkımız bize katıldı. Sadece bizler değil; kadın çocuk, yaşlı, genç ve de en önemlisi din adamlarımız bizi her eylemimizde yalnız bırakmadı. Onlar eylemlerimizde en başta direnen insanlarımız oldu. Din adamlarımız “Bu vadileri bu dereleri bize tanrı verdi bu vadiler bizim cennetimizdir, buraları yok etmek tanrıya isyandır” diyor. Evet, bizim cennetimizdir buralar, bizim Gürcistan’da gidecek başka yerimiz de yok. Buradaki insanların çoğunun geçim problemi var. Toprağımız suyumuz giderse biz buradan gitmek zorunda kalacağız.”
Biz bekleyeceğiz
Burada 2 ay önce HES şantiyesini, çalışanlarını göndermek için toplandık. Barışçı bir gösteri ile Türkiyeli şirket ENKA holdinge dedik ki: Vadimizi terk et. Deremizden defol” ama o bizi dinlemedi ve çalışmalara devam etti. Mahkemeye verdik henüz sonuç yok. Gürcistan’da mahkeme işleri çok iyi değil. Biz bekleyeceğiz. Direnişimiz çok güzel oldu, köylerden insanlar kadınlarımız en önde direndiler, biliyorlar ki ekmekleri gidecek. Direniş sonrası yeni bir direniş nöbeti başlayacak dedik. Bu nöbetimiz şimdi 60 gün geçti, nöbete devam edeceğiz. Şimdi ENKA çalışanlarını bu direniş sonrası kovduk yani burada çalışmalar durdu. Sadece şantiyede bulunan malzemeler vs. var onları gözleyen insanlar var birkaç kişi.
Nöbet ateşimiz sönmeyecek
Malkhaz Murusidze de direnişlerine ilişkin şunları paylaştı: Kadınlar, çocuklar, yaşlılar nöbet tutuyoruz. Nöbetimiz çok güzel. ENKA ‘Bunlar bu karda kışta daha fazla nöbet alamayacaklar ve gidecekler’ diye düşünüyordu ancak biz de diyoruz ki: Bizim nöbet ateşimiz hiç sönmeyecek hep yanacak. Kadınlarımızla çocuklarımız direnmeye devam edeceğiz. Biz yorulmadık, bizi bekleme, sen buradan git. ENKA’ya diyoruz ki: Yaptığın anlaşmayı iptal et buralardan git. HES projesi yapılmak istenen bölge çok güzel ve eşsiz bir doğası var. Bu bölgede 18 köy halkı binlerce insan yaşam sürdürüyor. Deprem olursa bölge yok olur, yaşam yok olur bunu görmek lazım. Biz buradan Türkiye’de olanları da izliyoruz. Özellikle yakınımızda Artvin ve Rize’de HES’lerin yarattığı sonuçları takip ediyoruz. Dostlarımız var, onlarla görüşüyoruz. Bu şirketler her yerde aynı, tek dertleri para. Para için binlerce insanın yaşamını görmek istemiyorlar.! Biz her zaman söyledik, yeniden söylüyoruz. Buralarda eşsiz doğa var. Yaşam var, insanlar var. Burada büyük hidroelektrik santralleri yapıyorlar ki bu ekolojik bir felakettir ve antik köylerin sular altında kalması demektir. Burada endemik bitki var. Biz bu işe izin veremeyiz, biz bunlara karşıyız. Bölgemizi birileri boşaltmak istiyor. Bunlar düşmandır. Kiliselerimiz, manastırlarımız, evlerimiz, tarihi yerlerimiz sular altına kalacak. Biz bu topraklarımızda HES istemiyoruz izin vermeyeceğiz. Onlar bizim yorulacağımızı ve sonradan evlerimize çekileceğimizi sanıyorlar. Hayır! Biz yaşamak istiyoruz ve sonuna kadar burada kalarak nöbet tutmaya devam edeceğiz. ENKA gitmeli.
Ne olmuştu?
Türkiye’de insanların yaşam alanlarının yok sayıldığı bir süreçte komşu ülke Gürcistan’da HES projesi çalışmalarına başlayan ve her dönemin ayrıcalıklı şirketi olarak bilinen ENKA inşaat, AKP iktidarının verdiği güvenceyle Gürcistan’da 433 MW gücünde HES kuracağını duyurmuştu. Konuyla ilgili ENKA inşaat şu bilgileri paylaşıyor: “Enka İnşaat ve Sanayi AŞ yüzde 90’ına sahip olduğu Namakhvani Cascade HES Projesi’nin geliştirilmesi, inşası, sahiplenilmesi ve işletilmesi kapsamında Gürcistan hükümetiyle 25 Nisan 2019 tarihinde Yap-İşlet Sözleşmesi imzaladı. Gürcistan’ın Rioni Nehri üzerine kurulacak olan Namakhvani Cascade HES Projesi; 333 MW gücündeki Namakhvani HES ve 100 MW gücündeki Tvishi HES olmak üzere iki ayrı hidroelektrik santralinden oluşacak. Eylül-Nisan arası dönemde üretilen enerjinin ise ağırlıklı kısmı Türkiye’ye olmak üzere Gürcistan’dan ihraç edilecek. Namakhvani Cascade HES Projesi’nin 2023 yılında devreye girmesi planlanıyor.”
TİFLİS
