Sosyal Haklar Derneği, işçi sağlığı ve iş güvenliğini konu alan bir rapor hazırladı. İş kazası hızının son 5 yılda yükseldiğini tespit eden rapor, en çok kazanın inşaat sektöründe yaşandığını ortaya koydu
Sosyal Haklar Derneği (SHD), Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK), Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO) ve İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği (İSİG) Meclisi verilerinden yararlandığı İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Raporu’nu açıkladı. “Meslek hastalıklarının, bilinçli ve sistematik olarak tespit edilmediği” değerlendirmesinin yapıldığı raporda “Meslek hastalıklarından kaynaklı ölümler nedeniyle kişilerin ailelerine aylık bağlanmasına rağmen bu ölümlerin istatistiklerinin tutulmadığı”, “meslek hastalıklarına ilişkin inceleme ve davaların 10 yıldan fazla sürebildiği” ve “iş kazası sıklık hızının son 5 yılda yükseldiği” tespitlerine yer verildi:” SGK verilerine göre, 2017 yılında bin 604’ü erkek, 29’u kadın olmak üzere bin 633 kişinin iş kazası sonucu yaşamını yitirdiğinin” aktarıldığı raporda “Türkiye’de konuyla ilgili herkes; sigortasız ve kaçak çalışmalar, tespit edilmeyen meslek hastalıkları, bildirilmeyen iş kazaları vb. nedenlerden dolayı gerçek sayının çok daha fazla olduğunu bilmektedir” tespitinde bulunuldu. Raporda “İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Meclisi’nin, sahip olduğu sınırlı veri toplama olanaklarıyla, 2017 yılında en az 2006 iş cinayeti tespit ettiği” hatırlatıldı.
Meslek hastalıklarının tespit edilmesi konusunda 1990’lı yıllara göre gerileme olduğuna vurgu yapılan raporda şu değerlendirmeye yer verildi: “1995-1999 döneminde yıllık olarak ortalama 167 meslek hastalığı sebebiyle ölüm tespit edilmiştir. 2000 yılında meslek hastalığı tespiti sayısı önceki yıla göre yüzde 20 azalırken ölüm tespiti sayısı birdenbire 6’ya düşmüş ve sonraki yıllarda bu seviyelerde sürmüştür. 6331 sayılı İSG sayısının yayınlandığı 2012 yılından sonra ise istatistiğe yansıyan meslek hastalığı tespitleri 0’a düşmüştür. Türkiye’deki çalışma ortamında ve sağlık sisteminde olağanüstü bir iyileşme olmadığına göre bu veriler 2000 yılından itibaren meslek hastalığı sonucu ölümlerin bilinçli ve sistematik olarak tespit edilmediğini göstermektedir.”
İnşaat öldürür
Raporda iş kollarına göre, ölüm verileri de sıralandı. Buna göre, 587 kişinin hayatını kaybettiği inşaat işkolu iş cinayetleri açısından ilk sırada yer alıyor. SGK tarafından kayıt altına alınan tüm ölümlerin yüzde 36’sı inşaat işkolunda meydana geliyor. İş cinayetlerinin yüzde 14’ünün yaşandığı taşımacılık iki, yüzde 10’unun yaşandığı ticaret-büro-eğitim-güzel sanatlar işkolu ise üçüncü sırada yer alıyor. Bu iş kollarını yüzde 7,6 ile metal ve yüzde 5,3 ile madencilik ve taş ocakları işkolu geliyor.
İş cinayetine karşı öneriler
İşçi sağlığı ve iş güvenliği politikalarının belirlenmesinde ve uygulanmasında emekçilerin örgütlü gücünü temsil eden sendikalar ile meslek örgütleri sürecin aktif katılımcısı olmalıdır.
Tüm emek ve meslek örgütleri ile demokratik örgütlenmeler çalışanların sağlık ve güvenliği mücadelesini geliştirecek şekilde çalışmalarını ve birliklerini güçlendirmelidir.
Örgütlenme hakkının önündeki engeller kaldırılmalı, emekçilerin hak aramaları kolaylaştırılmalıdır.
İşçi sağlığı ve iş güvenliği ile güvenceli çalışma hakkı birbiriyle yakından ilişkili haklardır. Emekçilerin iş güvencesi kuvvetlendirilmelidir.
Emekçilerin üzerindeki işsizlik baskısı kaldırılmalıdır. Bu doğrultuda keyfi işten çıkarmalar yasaklanmalı, işsizlik sigortasından yararlanma koşulları kolaylaştırılmalı ve işsizlere sağlanan faydalar artırılmalıdır.
28 Nisan tarihi “İş Cinayetlerinde Ölenleri Anma ve Yas Günü” olarak ilan edilmeli ve ilgili dönemde işçi sağlığı ve iş güvenliği konusundaki etkinlikler yoğunlaştırılmalıdır.
Meslek hastalıkları ve işle ilgili hastalıkların üstünün örtülmesi politikasına son verilmelidir.
Meslek Hastalıklarını Tespit Et, Tedavi Et, Tazminat Öde, Sorumluları Cezalandır, Önle!
İSTANBUL
