Ekonomik krizin giderek derinleşiyor. Geçinemediklerini dile getiren işçiler, ‘Artık kira, faturalara, gıda masraflarına yetişemiyoruz. Borcu borçla kapatıyoruz. Temel ihtiyaçlarımızı bile karşılayamıyoruz’ dedi
Yadigar Aygün/İstanbul
2018 yılından itibaren yaşanan ekonomik kriz Kovid-19 salgınıyla birlikte daha da derinleşmeye başladı. İşçiler, emekçiler yoksul ve ezilen kesimler kiralarını, faturalarını ödemekte zorlanıyor. AKP, her ne kadar ‘Ekonomi iyi’ ‘Şahlanlanıyoruz’ gibi hayali iddialarda bulunsa da bu coğrafyanın işçi ve emekçileri geçinemediğin dile getiriyor. Hemen hemen her gün bir iki kişi geçim sıkıntısından intihar ediyor ya da intihara teşebbüs ediyor. Gazetemize konuşan işçiler, ekonomik krizin derinleştiğine dikkat çekerek geçinemediklerini söyledi.
Maaşlar fiyatlar karşısında eriyor
Asgari ücrete geçimini sağlayan Emrah Yeni (32), her türlü iş kolunda çalıştığını, serbest meslek yaptığını söyledi. Yeni, Kovid-19 salgını ile birlikte fatura ve gıdadaki ödemelerinin çok arttığını söyledi. Yeni, “Evde annemle birlikte 4 kişi yaşıyoruz. 3 kişi çalışıyoruz. Üçümüz artık haneyi zor geçindirir hale geldik. Kiraya, faturalara, gıda masraflarına yetişemiyoruz. Temel ihtiyaçlarımızı karşılama noktasında sıkıntılar yaşıyoruz. Evin büyüğü ben olduğum için evin yükümlülüğü bende. Ekonomik krizin derinleşmesi ile beraber 3 kişi çalışsak da asgari ücretle geçinmek zorunda olduğumuzdan maaşı yetiremiyoruz. Bu ekonomik krizin altında ezilen biz emekçileriz. Başkası değil” dedi.
Bütçe savaşa ayrılıyor
AKP’nin ekonomiyi yönetmeliğine dikkat çeken Yeni, savaş politikalarının ekonomik krizi derinleştirdiğinin altını çizdi. Yeni, “Ekonomi bakanının yaptığı yorumlara insan ancak güler. Dış ülkelere hem siyasal hem ekonomik anlamda bağımlıyken ‘Dolarla mı maaş alıyorsunuz?’ diyor. Dışa bağımlı bir ülke olduğumuz için aldığımız ürünlerin fiyatı dolar üzerinden ödeniyor. Bugünkü iktidarın gerçek anlamda salt savaş politikaları, her yere savaş açması, her tarafta kavgalı olması biz emekçileri daha çok hezimete uğratıyor. Bu kadar yoksulluk, açlık, sefalet varken durmadan dışarıya karşı savaş politikası uygulanıyor. Türkiye ekonomisinin bugün bu hale gelmesi herkese karşı düşmanlaştırıcı, ötekileştirici, ayrımlaştırıcı politikalar uygulamasından kaynaklanıyor. Biz Kürtlere karşı siyasi soykırımlar yapıyor. İrademiz olan belediyelere kayyumlar atanıyor. Bununda illaki ekonomiye yansıması oluyor. Bunu görmemek gafilliktir” diye konuştu.
Borcu borçla kapatıyoruz
İnşaat İşçisi Ahmet Rona, “Aldığımız maaş ile ekonomik kriz koşullarında yaşamamız çok zor. 3000-3600 TL arasında aylık gelirim var. Maaşımın çoğu kira, fatura ve gıda masraflarına gidiyor. Maaşımız yetişmediği için borcu başka borçla kapatıyoruz. Geçen yıla göre gıda fiyatları çok arttı. Ekonomi iyiye gitmiyor. Her geçen gün fiyatlar artıyor. Ekonomik krizin altında eziliyoruz. Her istediğimiz ürünü alamıyoruz” diye konuştu.
Kriz işçileri derinden etkiliyor
İsmini vermek istemeyen inşaat işçisi Şırnak’tan İstanbul’a çalışmak için geldiğini belirtti. Ekonomik olarak zorlandığını söyleyen işçi geçinemediğini, dile getirdi. İşçi, “Ekonomik nedenlerden dolayı ev kiralayamadım. İnşaatın şantiyesinde kalıyorum. Kira, Elektrik, su faturası ödeyemiyorum. Kira ve fatura ödemediğim halde her istediğim şeyi alamıyorum. 4 kardeşim var. Onların eğitim masraflarına ve ailemin geçimine yardım ediyorum. Aylık kazancım 2500-3000 arasında değişiyor. Kıyafet satın alamıyorum. Ekonomik kriz özellikle işçi ve emekçileri derinden etkiledi. Ödemelerimiz düzenli yatırılmıyor. Fazladan bir şey alma lüksümüz yok. Savaşa bütçe ayrılıyor ama emekçiye yoksula ayrılmıyor” dedi.
Giderek yoksullaşıyoruz
TÜRK-İŞ araştırmasının 2020 Eylül ayı sonucuna göre dört kişilik bir ailenin sağlıklı, dengeli ve yeterli beslenebilmesi için yapması gereken aylık gıda harcaması tutarının (açlık sınırı) 2 bin 447 lira 72 kuruş, gıda harcaması ile birlikte giyim, konut (kira, elektrik, su, yakıt), ulaşım, eğitim, sağlık ve benzeri ihtiyaçlar için yapılması zorunlu diğer aylık harcamalarının toplam tutarının ise (yoksulluk sınırı) 7 bin 973 lira 2 kuruş, bekar bir çalışanın yaşama maliyetinin ise aylık 3 bin 2 lira 55 kuruş olarak hesaplandığı bildirildi.
Gıda harcamaları arttı
Dört kişilik bir ailenin aylık gıda harcaması (mutfak masrafı) tutarının önceki yılın sonuna göre 285 lira, temel ihtiyaçlar için yapılması gereken toplam harcamanın ise 928 lira artış gösterdiği belirtilen açıklamada, son bir yıl itibariyle bakıldığında, ortaya çıkan ek harcama gereği gıda için 385 lira, toplam hanehalkı harcaması için bin 248 lira olduğu kaydedildi.