Hüseyin Deniz
AKP lideri ve Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın, “Bu yıl toplam ihracatta 200 milyar dolara ulaşarak yeni bir rekora imza atmayı bekliyoruz” dediği bir süreçte pandemi etiketli krizdeki Türkiye ekonomisi, yolsuzluk ve rüşvet skandalları, usulsüzlük, içini boşaltmalar, zorla çökmeler, bürokrasideki çifte maaş uygulamaları ile çalkalanıyor.
Durum öyle bir hale geldi ki, iktidarın payandası konumundaki parti olan BBP Başkanı Destici de dayanamayıp laf etmeye başladı.
İçerde ise büyük bir baskı yürürlükte. Ekonomik kriz, yeni zamlar, işsizlik, vergi artışları ve borç yükselişleriyle daha da derinleşirken, iktidar palyatif önlemler peşinde koşmaya devam ediyor.
Durum o kadar trajikomik bir hal almış ki, enflasyonu kontrol altına almak amacıyla oluşturulan “fiyat istikrara komisyonu”nun kurulduğu gün temel girdi maliyetlerinin önde gelen iki kalemine zam yapıldı.
Doğalgaz yüzde 12, elektrik fiyatları ise en az yüzde 15 zamlandı.
Keza yoksul kesimin en çok tükettiği gıda olan beyaz et sınıfındaki tavuk fiyatları yüzde 20 arttı. Dünya’nın haberine göre Türkiye’de haziran ayıyla birlikte cafe-restoran, giyim ve turizm sektörlerinin açılmasıyla birlikte zamlar da peşi sıra geldi. Konaklama yüzde 40, yeme içme sektöründe yüzde 30, hazır giyimde yüzde 20’yi aştı. İstanbul-Diyarbakır, İstanbul-Antalya, İstanbul-Elazığ uçak fiyatları dudak uçuklatıyor. En düşük uçak bileti 500 TL civarında. Yani asgari ücretin beşte biri fiyatına… Emekliye 1100 lirayı yeterli bulan iktidar MÜSİAD’ın zarar eden enerji şirketinini kurtarmak için Ziraat Bankası’nın cebine el atmaya yeter demiyor.
Vergilerin ağırlıklı olarak dolaylı vergilerle (vatandaşın cebinden) karşılandığı bir süreçte kamuoyunda fahiş harcamalarıyla bilinen Cumhurbaşkanlığı Sarayı vergiden muaf tutuluyor.
Tüm bu ekonomik yönetimin sonucu olarak dış borç artmaya devam ediyor. Hazine ve Maliye Bakanlığı, Türkiye’nin brüt dış borç stokunun, 31 Mart 2021 tarihi itibarıyla 448.4 milyar dolar; net dış borç stokunun ise 262.1 milyar dolar olduğunu açıkladı. Brüt borcun milli gelire oranı yüzde 61.5, Net dış borç stokunun milli gelire oranı yüzde 36 olarak kayıtlara geçti.
2020’nin 1. çeyreğinde brüt dış borç stoku 431.0 milyar dolar, milli gelire oranı ise yüzde 56.9 idi. AKP hükümetinin sık sık en kötü örnek olarak gösterdiği 2001 krizindeki brüt dış borç stokunun 113.6 milyar dolar, milli gelire oranı ise yüzde 56.5 idi. Hükümetin “yüzde 7 büyüme” ile övündüğü birinci çeyrekteki ekonomik tablo bu.
Bu ekonomik gidişatın yegane yaratıcısı politik mecrada da her gün yeni çıkmazlara tosluyor. Cumhurbaşkanlığı Ekonomi Politikası Kurulu Üyesi Korkmaz Karaca’ya dair Sedat Peker’in ortaya attığı iddialar ile Sezgin Baran Korkmaz’a ait jetin Venezuela’ya defalarca yaptığı muamma seferler bu toslamaların son örnekleri. Tam da bu yüzden gazeteciler hedefte…