Ege bölgesinde bulunan cezaevlerinde yılın ilk 6 ayında 572 hak ihlalinin yaşandığını ifade eden İHD İzmir Şubesi Başkanı Zafer İncin, bunların başında tecrit ve infaz yakmaların geldiğini açıkladı
İnsan Hakları Derneği (İHD) İzmir Şubesi Hapishane Komisyonu, Ege bölgesi cezaevlerinde yaşanan 6 aylık hak ihlali raporunu şube binasında yaptığı basın toplantısıyla açıkladı. Basın metnini okuyan İHD Şubesi Hapishane Komisyonu Sözcüsü Ahmet Çiçek, bölgede bulunan 18 cezaevinde de önceki yıllarda olduğu gibi baskıcı ve insanlık onuruna yakışmayan uygulamaların devam ettiğini söyledi. Bölge cezaevlerinde kendilerine ulaşan 572 hak ihlalinin yaşandığını kaydeden Çiçek, “Koğuşlardaki kapasitenin üstünde tutulan mahpuslara; yemeklerin, yetersiz verildiği, bazı mahpusların yerde veya dönüşümlü yatmak zorunda kaldığı, hijyenik olmayan ortamlarda yaşamak zorunda kaldıkları, bu durumun mahpusların sağlıklarında olumsuzluklar yarattığı bunun sonucu olarak da hasta mahpuslarda artış gözlemlenmiştir. Başta İmralı Hapishanesinde uzun zamandır sürdürülen ağır tecrit ve izolasyon olmak üzere bölgemiz hapishanelerinde de tecrit, çeşitli biçimlerde uygulanmaya devam ediyor” dedi.
Yaşanan hak ihlalleri
Tutukluların ailelerinden uzak cezaevlerine sürgün edilmesiyle ailelerinde cezalandırıldığını vurgulayan Çiçek, tutuklu ailelerinin sıkı arama uygulamaları ve tacizlerden dolayı sıkıntı yaşadığını da belirtti. Böylece tutukluların aile bütünlüğü ve dış dünya ile iletişimlerinin de kısıtlandığına dikkati çeken Çiçek, Kürtçe yazılan ya da Kürtçe gönderilen mektuplarında “anlaşılmayan dil” denilerek verilmediğini veya gönderilmediğini belirtti. Cezaevinde 6 ayda disiplin cezalarında artış yaşandığını vurgulayan Çiçek, hücre cezalarının sayısının arttığı, hapishane idaresi bilgisi dahilinde olan veya olmayan mahpuslara yönelik gardiyanlar tarafından gerçekleştirilen ağır darp, kötü muamele ve işkence olaylarının kimi doktor raporlarında yer aldığını söyledi.
MİT’le görüşmeye zorlanıyorlar
Tutukluların yeterli, düzenli ve sağlıklı beslenme haklarının da engellendiğini belirten Çiçek, hasta tutuklularında tedavilerinde sıkıntıların yaşandığına vurgu yapıldı. Tutukluların hastaneye gidiş gelişlerde çıplak arama, ağız içi araması gibi uygulamalara maruz kaldığına işaret eden Çiçek, “Zaten hasta olan kişilerin sağlıksız bir yapısı olan ring araçları ile götürülmeleri enfeksiyon hastalıklarına yakalanmalarına da neden olmaktadır. Bunların yanı sıra sık sık odaların basılması, eşyaların dağıtılması, eşyalara el koyma işkence, kötü muamele, darp, tehdit, hakaret, ayakta sayım uygulamaları görülmektedir. 2 adli mahpus hasımlarının yanına konarak can güvenliği korkusu yaşatılmaktadır. Bazı mahpuslar polis/ MİT’le görüşmeye zorlanmakta itirafçılığa zorlanmaktadır.”
İHD İzmir Şubesi Başkanı Zafer İncin ise hak ihlallerini şöyle sıraladı:
- Tecrit: 40
- Çıplak arama: 5
- Açlık grevinde doktorun mahpusları takip etmemesi: 1
- İnfaz yakma/ Denetimli serbestlik hakkının engellenmesi: 38
- Tel örgü, kafes, örülmesi: 18
- Kurumlara/mahkemelere gönderilen dilekçelerin/ mektupların engellenmesi: 12
- Kantindeki satılan malzeme ve gıdalara fahiş fiyat uygulanması: 18
- Sağlıksız ve yetersiz beslenme: 25
- Diyet yemekleri ve vejeteryanlara uygun yemeklerin verilmemesi: 3
- Sağlıklı içme suyunun idare tarafından karşılanmaması: 2
- İşkence: 7
- Can güvenliği: 2
- Sıcak suya erişim engeli: 5
- Hijyenik ortamın sağlanmaması: 6
- Kitap, mektup ve gazete engeli: 25
- İletişim engeli: 16
- Sağlığa erişim engeli: 47
- Sosyal faaliyet/ sohbet/ spor hakkının engellenmesi: 26
- Koğuş kapasitesinin üstünde kalma: 13
- Hasta mahpus: 34
- Şüpheli ölüm: 8
- Görevlilerce mahpusun darp edilmesi: 8
- Tehdit, hakaret:13
- Eğitim engeli (üniversite): 1
- Engelli (hasta) mahpusun tek kişilik hücrede tutulması: 1
- Covid 19’a yakalanan hasta mahpus: 25
- Darp sonucu oluşan psikolojik travma: 1
- Kelepçeli muayene dayatması: 4
- Aramalarda odaların dağıtılması ve eşyalara el konulması: 4
- Görüşçüsü olmayan mahpuslara diğer ailelerce yatırılan para ve kıyafetlerin verilmemesi: 1
- Açlık grevi nedeniyle disiplin cezası verilmesi: 1
- Zorla odaların değiştirilmesi: 6
- Açık hava sürelerinin kısaltılması: 5
- Sevk edildiği hapishanedeki eşyaların verilmemesi: 6
- Mahpusun yazdığı kitapla ilgili kendisine soruşturma açılması: 1
- Yöresel kıyafetlerin yasaklanması: 2
- Kürtçe yazılan mektupların gönderilmemesi/ verilmemesi: 2
- Pandemi nedeniyle engellenen hakların geri verilmemesi: 1
- Sevk engeli: 6
- Ailenin görüş engeli/kısaltılması: 8
- Hapishanede intihara teşebbüs: 2
- Gelen eşyaların verilmemesi/ geç verilmesi: 8
- Hasta mahpusun durumu hakkında aileye bilgi verilmemesi: 1
- Hapishanedeki kötü muameleler nedeniyle açlık grevi: 47
- Keyfi disiplin cezası verme: 12
- Kürtçe kitaplara el koyma/ verilmeme/geç verilmesi: 6
- Ayakta sayım ve ağız içi arama dayatması: 7
- Gözlem kurulunda yer almaması gereken kişilerin yer alması: 1
- Dilekçelere evrak çıkış numaralarının verilmemesi: 3
- Görüntülü görüşme hakkının kullandırılmaması: 11
- Aileden uzak hapishanelere gönderilme: 9
- Elektrik/ içme suyu fiyatlarının yüksekliği: 10
- Tedaviye ring aracıyla götürme:
- Tutuklunun polis/ MİT ile görüşmeye zorlanması: 1
- Mahpusa ajanlık/ itirafçılık dayatması: 1
- Kamera sistemi dayatması: 1
- Bağımsız koğuşa geçme dayatması: 1
- Kendi yazdığı Kürtçe kitabın verilmemesi: 1″
İZMİR