Araştırmalar çocuklarda internet bağımlılığının dünyada düştüğünü gösterirken Türkiye’de yükseldiğini gösteriyor. Psikolog Esin Erdoğan,bu konuda ebeveynlere büyük sorumluluk düştüğünü söyledi.
Teknolojinin gelişmesiyle birlikte insan hayatının vazgeçilmezi haline gelen internet kullanımı, çocuklar arasında da giderek yayılıyor. Son zamanlarda internet üzerinde oynanan oyunlar nedeniyle çocuklar arasında intihar vakaları artmaya başladı. Özellikle “Mavi Balina” adlı oyun, dünya genelinde ve Türkiye’de yüzlerce çocuğun ölümüne neden oldu. En son Van’da 14 yaşındaki bir çocuk kayalıklardan atlayarak intihar ederken, ocakta da Hatay ve Bursa’da iki çocuk intihar etmiş ve olayda “Mavi Balina” şüphesi olduğu belirtilmişti. Bu olaylarla birlikte Türkiye’de yaklaşık 150 gencin intiharının “Mavi Balina” ile bağlantılı olabileceği iddia ediliyor.
Yapılan araştırmaya göre, dünya genelinde çocuklar tarafından ziyaret edilen iletişim siteleri yüzde 67’den yüzde 61’e, oyunlar yüzde 11’den yüzde 9’a düşerken, Türkiye’deki çocuklar ise dünyanın geri kalanındaki yaşıtlarına göre iletişimle ilgili sitelerde daha yüksek ve yüzde 70.32 oranında zaman geçiriyor. Teknolojiye olan gereksinimin inanılmaz bir hızla artış gösterdiğini dolayısıyla da bilgisayar ve internet kullanımının yaygınlaştığını belirten Psikolog Esin Erdoğan, “Bilgisayar, internet ve cep telefonu bilgiye en hızlı biçimde ulaşılmasını sağlamak, iletişimi kolay hale getirmek, kişilerarası paylaşımları artırmak, keyifli zaman geçirmek gibi amaçlarla insanların kullanımına sunulan çağımızın en popüler gereçleri olmuştur. İnternete duyulan ihtiyaç ona olan bağımlılığı da arttırmış durumda” dedi.
‘Ebeveynlerden kaynaklı’
İnternetin kontrolsüz kullanımının birçok olumsuz duruma etki ettiğini ifade eden Erdoğan, “Günümüzde herkes birçok işini internet üzerinden görüyor. Artık ebeveynler yeni doğmuş bebeklerini bile internetteki birçok program ve video benzeri programlarla kontrol etme çabasındalar. Bu biraz da ebeveynlerin yoğunluklarından ya da kolaya kaçmalarından kaynaklanıyor olabilir. Çocuklar yeterli ilgiyi ebeveynlerinden görmeyince internete sığınıyorlar. Aileler de bu durumdan çok şikayetçi, çocuklarının telefonda, internette çok fazla vakit geçirdiğinden yakınıyorlar” diye konuştu.
Ciddi bir tehdit
Ergenlik çağındaki gençler için internet bağımlılığının ciddi tehdit olduğunu vurgulayan Erdoğan, şunları paylaştı: “Ergenlerin gelişimsel dönelerindeki ihtiyaçlarının sağlıksız internet kullanımında rol oynadığı, bu gelişimsel dönemin en temel kuralının ise kimlik kazanımı olduğu ve bunların internet bağımlılığında önemli bir yer edindiğinin farkında olunmalıdır. Uygunsuz içeriklere sahip internet sitelerine erişimlerinin olması durumunda riskin artırılabileceği öne sürülmektedir. Bir araştırma sonucunda 10-19 yaş arasındaki ergenlerin internette daha fazla zaman geçirdiği belirtiliyor. Bu dönemde yalnızlık düzeylerinin arttığı, sosyal çevrelerinin daraldığı, bu yüzden de gerçek yaşamda bireylerle iletişime geçmediği için aile ve arkadaşlara daha az zaman ayırdıkları tespit edilmiştir.”
Aileler ne yapmalı?
İnternet kullanımının sağlıklı bir hale getirilmesi için ailelere önerilerde bulunan Erdoğan şöyle dedi: “İlköğretim öğrencileri için 6 saat ve üstünde internet kullananların öncelikle dikkate alınarak, değişik takım çalışmaları veya sosyal etkinliklerle vakit geçirmeleri sağlanabilir. Daha fazla yüz yüze iletişim içinde olmaları desteklenmelidir. İnternet bağımlılık eğilimi, bireylerin internet ortamında kendilerini daha özgür hissetmeleriyle ilişkili olduğu için, bireylerin bu ihtiyaçlarının teknolojiden uzak bir şekilde de karşılanması için çaba gösterilmelidir. Ebeveynler çocuklarının internet kullanımı hakkında bilinçlendirilmelidir. İnternette vakit geçirilen süre sınırlandırılmalıdır (1-2 saat) bunların sizin kontrolünüzde olmasına dikkat ediniz. Güvenlik ayarlarından erişebileceği içerikleri sınırlayabilirsiniz. Youtube’da ‘bir sonraki videoyu otomatik olarak oynat’ seçeneğini kaldırabilirsiniz. Çevrimiçi ortamlarda kendilerini rahatsız ya da tehdit altında hissettiklerinde, bunu sizinle paylaşabilmeleri için teşvik edebilirsiniz. Gerçek hayatta olduğu gibi, sanal ortamda da kötü niyetli insanların var olduğunu çocuğa izah ederek, kafası karıştığı zaman sizinle paylaşabilmesi konusunda teşvik ediniz. Aile içerisinde ortak oyunlar oynanmalı, sağlıklı iletişim kurulmalıdır. Tek ihtiyacımız olan yeterince sevgi, ilgi ve şefkattir. Bunlar eksik kalınca kendimizi tatmin edecek şeylerin arayışına gireriz.”
Travma ve korku oluşuyor
Erdoğan, internet üzerinde oluşturulan gerçek dışı karakterlerle çocuklarda travma ve korku oluştuğunu söyledi. Erdoğan, “Bunun üzerine uzun süre çocuklarla çalışmalar yaparak, olayın sadece gerçek dışı bir görüntü, sanal bir ticaret olduğunu kavrayabilmelerini sağlayabiliyoruz. İnternetin denetimsiz ve sınırsız olarak şiddet öğesi içermesi tüm yaş gruplarından insanları, özellikle ergenlik çağındakileri hedef durumuna getirmektedir” dedi