Dünya Çocuk Hakları Günü’nde birçok kentte yapılan açıklamalarda, uluslararası sözleşmelere uyulma çağrısı yapıldı
20 Kasım Dünya Çocuk Hakları Günü dolayısıyla birçok kentte açıklama yapıldı. Amed Çocuk Hakları Ağı, kuruluşunu deklere etti. 16 kurumun içerisinde yer aldığı ağın kuruluşuna dair, Amed Barosu Tahir Elçi Konferans Salonu’nda açıklama yapıldı. Çocuklar için Adalet Derneği üyesi Av. Özlem Ender, İsrail’in 7 Ekim’den bu yana gerçekleştirdiği saldırılarda en az 5 bin çocuğun yaşamını yitirdiğini, Suriye’de 2011’den bu yana 30 binden fazla çocuğun yaşamını yitirdiğini anımsattı. Özlem Ender, “Kürdistan’da son 13 yılda mayın, çatışma ve savaş artıklarının patlaması sonucu en az 45 çocuk yaşamını yitirdi, en az 135 çocuk da yaralandı” diye kaydetti.
Çocuk hakları ağı kuruldu
Özlem Ender, “Bizler Amed’de bulunan çocuk kurumları olarak Amed Çocuk Hakları Ağı’nı kurduğumuzu ilan eder, çocuk hakları alanında yaşanan tüm ihlallere yönelik birlikte hareket edeceğimizi belirtiriz. Kürdistan’da çocuk hakları meselesini temel gündemine alacak ve kurumsal bir işleyişle yerelden genele bir etki yaratacak olan ağımızın başta BM Çocuk Hakları Sözleşmesinde yer alan ilkeler olmak üzere Kürdistan’ın özel koşularına uygun oluşturulacak ilkeler çerçevesinde çalışmalar yürüteceğini belirtmek isteriz” ifadelerini kullandı.
ÖHD’de çocuk hakları komisyonu
Özgürlük İçin Hukukçular Derneği (ÖHD) Amed Şubesi Çocuk Hakları Komisyonu da kuruluşunu ilan etti. Dernek binasında yapılan açıklamaya ÖHD Eş Genel Başkanı Ekin Yeter’in yanı sıra çok sayıda avukat katıldı. Avukat Zelal Karabulak, komisyona dair Kürtçe aktarımda bulundu.
Komisyon üyesi Büşra Eylül Özgürtekin, Türkiye’de Kürt çocuklarının anadillerinde eğitimi sadece seçmeli ders olarak alabildiğini söyledi. Büşra Eylül Özgürtekin, bütün çocukların kendi kimliklerinde yaşama hakkını derhal tesis edilmesi gerektiğini vurguladı.
Büşra Eylül Özgürtekin, “Komisyon yaşam hakkı başta olmak üzere bütün çocukların ulusal ve uluslararası mevzuatlardan kaynaklanan haklarını korumak, gözetmek ve kamu otoritelerinin çocukların haklarına erişimi hususunda yükümlülük ve sorumluluklarını denetlemek, kentteki bütün sivil toplum kuruluşları ile işbirliği içinde çalışarak çocukların adalete erişimini kolaylaştırmak, çocuk katılımını öncelemek ve mevcut veya olası her türlü ihlalin önüne geçmek üzere kurulmuştur. Komisyon çalışmalarını yürütürken Birleşmiş Milletler Genel Çocuk Haklarına Dair sözleşmenin 4 temel ilkesini esas alacak, Türkiye’nin sözleşmeye koymuş olduğu çekinceleri kaldırmasına yönelik çalışmalar yapacaktır. Özelde Kürt çocukları genelde bütün dünya çocuklarının adil, özgür ve eşit bir dünyada huzurla yaşaması idealine kavuşuncaya kadar hak mücadelemizi daha güçlü bir yerden sürdüreceğimizi bildiriyoruz” diye konuştu.
Amed Barosu’ndan açıklama
Amed Barosu Çocuk Hakları Merkezi, baro binasında açıklama yaptı. Amed Barosu Başkanı Abdulkadir Güleç, iktidarı uluslararası sözleşmelere uymaya çağırdı. Baro Çocuk Hakları Merkezi Başkanı Metin Arkaş, 6 Şubat 2023 depreminin üzerinden 21 ay geçmiş olmasına rağmen depremden etkilenen çocukların barınma, beslenme, eğitim ve sağlık gibi temel ihtiyaçlarının karşılanmadığını kaydetti. Arkaş, Kuzey ve Doğru Suriye’de ve Gazze’de yaşanan saldırı ve çatışmaların çocuklar açısından ciddi ihlallere neden olduğunu vurguladı.
İnsan Hakları Derneği (İHD) Ankara Şubesi Çocuk Hakları Komisyonu, dernek binasında açıklama yaptı. İHD Merkez Yürütme Kurulu (MYK) üyesi Nuray Çevirmen, “Çocuk hakları ihlalleri nedeniyle Türkiye’nin zayıf olan çocuk hakları karnesi daha da düşüyor. Öyle ki nüfusun yaklaşık 1 bölü 3’ünü oluşturan çocuklar özelinde çok daha fazla yıkıcı etkileri olan sorun alanları büyüyor. Tahakküm üreten ilişkiler, yapısal ve çıplak şiddet, yoksulluk, yoksunluk, ırkçı, cinsiyetçi ve her türlü ayrımcı muamelenin yanı sıra, küresel iklim krizinin olumsuz etkileri çoğalıyor” diye konuştu.
Ankara
İHD yöneticisi Nuray Çevirmen, Kürt çocuklarının ayrımcılığa maruz kaldığına dikkati çekerek, “Son olarak belediyelere atanan kayyım protestolarında onlarca çocuk polis şiddeti ve işkenceyle gözaltına alınmıştır” dedi.
Nuray Çevirmen, “Çocuklara karşı işlenen suçlarda çocukların yüksek yararının gözetilerek cezasızlık kültürü ortadan kaldırılmalı. Çocuklara anadilde eğitim hakkı tanınmalıdır. Çocuk hakları örgütleri ile iş birliği yaparak, uygulanabilir bütüncül bir çocuk koruma politikası oluşturulmalı. Çocuk haklarına dair sözleşme başta olmak üzere insan hakları belgeleri üzerine inşa edilen İstanbul Sözleşmesi’ne tekrar taraf olunmasını acilen talep ediyoruz” diye kaydetti.
Wan
Halkların Eşitlik ve Demokrasi Partisi (DEM Parti) Wan il örgütü, Wan Barosu önünde basın açıklaması yaptı. “Ji bo zarokan jiyaneke azad”, “Çocuklarla birlikte değiştireceğiz”, “Zarok aştî azadî” ve “Çocuk barış özgürlük” pankartının açıldığı açıklamaya, bölgenin il ve ilçe eşbaşkanları, milletvekilleri, belediye eşbaşkanları, Barış Anneleri ile çok sayıda partili katıldı.
Konuya ilişkin açıklamayı yapan DEM Parti Wan İl Yöneticisi İlhan Günay, Türkiye’nin imzaladığı Çocuk Hakları Sözleşmesi’ne uymadığını ifade etti. Çocuk işçiliği, MESEM uygulaması, istismar, anadilde eğitimin verilmemesi, çocukların tutuklanması, cezaevlerinde anneleriyle birlikte kalan çocukların olması gibi çocuk haklarının ihlallerini sıralayan Güney, “100 yıldır ulus devletin ideolojik taşıyıcıları kılınmak istenen çocuklar, eğitim vasıtasıyla şekillendirilebilecek birer nesne olarak görülmekte, çocukların kendi yaşamlarının aktif birer öznesi olma halleri yok sayılmaktadır. Savaş politikalarının bizzat hedefinde olan çocuklar, Kürdistan’da zırhlı araç çarpmalarıyla, yaşam alanlarına gelişigüzel bırakılmış olan savaş mühimmatlarının patlamasıyla yaşamlarını yitirmektedir. Faillerin çocuk düşmanı iktidar tarafından ‘cezasızlık zırhıyla’ korunması ise çocukların hiçbir yerde ‘güvende’ olmamaları sonucunu doğurmakta ve çocuklara karşı suçlara her geçen gün bir yenisinin eklenmesine sebep olmaktadır” ifadelerini kullandı.
Adana
Adana’da il binasında partililerle açıklama yapan DEM Parti İl Eşbaşkanı Seyfettin Aydemir, Çocukların güvende olmadığını ifade eden Aydemir, “Çocukların yalnızca belirsiz bir yarının değil bugünün özneleri olduğu unutulmamalıdır. Çocukların çoklu kriz ortamından kurtulmasının yegâne yolu, çocuklar için çocuklarla beraber eşit, özgür, adil bir ülke ve dünyanın inşası amacıyla mücadele etmekten geçmektedir. İkiyüzlü kutlama mesajlarıyla çocuk haklarının içini boşaltan egemenler karşısında çocukların maruz kaldığı tüm sorunların çözümüne dönük mücadelemiz bir an olsun duraklamayacaktır” dedi.
İHD raporu
İHD Adana Şubesi’nin “2024 Çocuk Hak İhlalleri Raporu”nu açıklayan İHD Çocuk Hakları Komisyonu Başkanı Belgin Işık, Türkiye genelinde tarımda çalışan yaklaşık 2 milyon çocuk işçiden binlercesinin Adana’da bulunduğuna ve bu çocukların sağlıksız ve tehlikeli koşullarda çalıştırıldığına ifade etti. Işık, “Çocukların renklerine, cinsiyetlerine, inançlarına ve tabiiyetlerine bakılmaksızın haklarına erişmelerini sağlamak devletin ve toplumun ortak sorumluluğudur. Çocuklar hayatta kalmalı, gelişmeli ve özgürce yaşayabilmelidir. Bizler, çocukların haklarının teslimi için elimizden gelen çabayı göstereceğiz” diye konuştu.
Hatay
İHD Hatay Şubesi Çocuk Hakları Komisyonu MYK Üyesi Servet Üstün Akbaba, şube binasında yaptığı açıklamada, Türkiye’nin taraf olduğu Birleşmiş Milletler Çocuk Haklarına dair Sözleşme’deki yükümlülüklerini yerine getirmesini istedi. Deprem bölgesindeki çocukların durumuna dikkat çeken Akbaba, Hatay, özellikle deprem sonrası çocuk hakları ihlalleri bu gibi kriz durumlarında artış göstermiştir. Ayrıca, göç, yoksulluk ve sosyoekonomik eşitsizlikler gibi faktörler de çocuk hakları ihlallerine zemin hazırlamıştır” dedi.
İskenderun
İHD İskenderun Şubesi Eşbaşkanı Ayten Kılınç da şube binası önünde yaptığı açıklamada, çocukların durumuna değinerek, devleti yükümlülük ve sorumluluklarını yerine getirmeye çağırdı.
Kaynak: MA
