Türkiye’de hayvancılığın giderek azaldığı ve yurttaşların ete gelen büyük zamlar karşısında et alamadığı koşullarda yurttaşlar için angus ithalatı yapan iktidarın Dubai’ye canlı hayvan ihracatı gerçekleştirmesi dikkat çekici. Kırmızı ete gelen yüzde 48’lik zammın ardından yüzde 30’luk yeni bir artış daha yapılacağı beklenirken, yapılan ihracata tepkiler ortaya çıkıyor. Hayvan üreticileri, ‘Türkiye’de ihtiyaç varken hayvanlar Körfez’e gönderiliyor’ tepkisi ardından kırmızı et ihracatının kısıtlanmış olması ise durumu kurtarmıyor.
Destekle ‘ancak horoz bakılır’
Küçükbaş hayvanların Katar, Ürdün, BAE’ye satıldığı ve 2022 yılının ilk iki ayında canlı hayvan ihracatının yüzde 451 artması dikkat çekti. ‘Muhalefet, hükümeti ihracatı artırmak için vatandaşı görmezden gelmekle suçladı. Karar’da çıkan haberde CHP’li Ömer Fethi Gürer’in, “Besicilere inek başına günlük 800 gram arpa verildi. Bu miktarla ancak horoz bakılır” dedi. Ramazan ayından hemen önce gıda fiyatlarında yaşanan artışlar, yurttaşları zor duruma soktu. En son süt, şeker, pide ve hurma fiyatından sonra Et ve Süt Kurumu (ESK), kırmızı et fiyatlarına yüzde 48 zam yaptı. Yapılan zamların ardından 1 kg kıymanın kilosu 56 liradan 83 liraya, 1 kg kuşbaşının fiyatı da 62.50 liradan 92 liraya yükseldi.
Katar’a uçakla hayvan gidiyor
CHP İstanbul Milletvekili Özgür Karabat “Türk lirasının dolar karşısındaki değer kaybıyla birlikte canlı hayvan ihracı teşvik edildi. Sadece Kasım-Aralık 2021’de Katar’a satılan küçükbaş hayvan sayısı 2.5 milyonu buldu. Uçaklarla Katar’a hayvanlar gönderiliyor. Uçakların yanında gemilerle de küçükbaş hayvanlar ihraç ediliyor. Katar’ın yanı sıra İran’a da yüz binlerce hayvan satılıyor. AK Parti hükümeti ‘İhracatımız rekor kırıyor’ diye söylüyor; ama Türkiye’de vatandaşın ete erişiminin azalmasını görmezden geliyor. Katar ve İran gibi ülkeler Ramazan ayı öncesinde et arzını Türkiye’den ithal ettikleri canlı hayvanlarla güvence altına aldılar. Bizde ise et sıkıntısı olduğu için Et ve Süt Kurumu, ‘Ramazan ayı öncesinde ete yüzde 48 zam’ yaptı” dedi.
TÜİK 25 aydır veri yayınlamıyor
Özgür Karabat “2021’in Aralık ayında bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 339.8 artışla 14.8 milyon dolarlık canlı hayvan ihraç edildi. 2022’nin Ocak-Şubat aylarında ise bu rakam yüzde 451.5 artışla 31.3 milyon dolar oldu. Sadece bu yılın ilk 2 ayında yapılan canlı hayvan ihracının kilogramı yüzde 866 oranında arttı. Peki, canlı hayvanların kilogramını ortalama kaça sattılar biliyor musunuz? 2.5-3 dolara! TÜİK, son 25 aydır kırmızı et istatistiklerini açıklamıyor. Gerçekleri halktan gizliyorlar. TÜİK’e göre küçükbaş hayvan sayısı artıyor ama doğru değil’’ dedi.
Süt hayvanları kesime gidiyor
Bucak Ziraat Odası Başkanı Bilal Özel “Bugünlerde anaç büyükbaş süt ineklerimiz kesime gidiyor, çiftliklerimiz hızla boşalıyor. Ulusal Süt Konseyi’nin 1 Nisan 2022 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere açıkladığı litre başı 5.70 TL + 1 TL prim desteği fiyatlandırması sektörde yetersiz bulunmuş, belirtilen meblağın maliyetlerin altında kalması nedeniyle çiftçinin zararı artmıştır. Gerekli çalışmalar yapılarak alınması gereken tedbirler alınmazsa orta/uzun vadede et ve süt ürünleri tedarikinde ciddi sıkıntı yaşanacağı aşikardır. Süt/et tüketicilerinin güvenli gıdaya erişimi için çiftçilerin ayakta kalıp faaliyetlerini kârlılıkla sürdürmesi şarttır” dedi.
EKONOMİ SERVİSİ