İstanbul’da düzenlenen Suriye konulu dörtlü zirve sonrası ortak basın açıklaması yapıldı.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın ev sahipliğinde Vahdettin Köşkü’nde Suriye konulu dörtlü zirve gerçekleşti. Düzenlenen zirveye Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron ve Almanya Başbakanı Angela Merkel’in yanı sıra Birleşmiş Milletler (BM) Suriye özel temsilcisi Steffan de Mistura da katıldı.
2 saat 45 dakika süren zirvede, İdlib mutabakatı ve bölgedeki son gelişmeler ele alındı.
Suriye’ye insani yardım sağlanması, taslak anayasa için hazırlıklar ve Suriye’nin yeniden inşası da ele alınan diğer konular arasında yer aldı.
Zirvenin ardından dört lider, ortak basın toplantısı düzenledi. Liderlerin açıklamalarından öne çıkanlar şöyle:
Recep Tayyip Erdoğan
- Sahada tam olarak ateşkesin sağlanması gerekiyor.
- Siyasi süreçte somut adımlar atılmasının altını çizdik.
- Suriye kaynaklı terör tehdidini ele aldık. İşbirliğinin artırılması konusunda mutabık kaldık.
- Sahada yeni emrivakileri kabul etmeyeceğiz.
- Suriye halkına insani yardım konusunda mutabık kaldık.
- Bu görüşmelerden İran’ı da bilgilendireceğiz.
- Fırat’ın batısında olduğu gibi doğusunda da milli güvenliğimize yönelik tehditleri kaynağında bertaraf etmeyi sürdüreceğiz
Vladimir Putin
- Suriye’nin egemenliğine ve toprak bütünlüğüne saygı duyulmalı, Suriye halkı kendi kaderini kendileri tayin etmeli.
- Suriye adım adım barışa doğru ilerliyor. Suriye’de çözüm ancak diplomasi yoluyla mümkün olabilir.
- Suriye radikal unsurlardan tamamen temizlenmeli.
- İdlib’de silahsızlandırılmış bölgenin geçici bir tedbir olduğunu düşünüyoruz. Hem muhalifler hem silahlı güçlerin çekilmesi için çalışma yapılmasını bekliyoruz.
- İnsani yardım konusuna da odaklandık. Mültecilerin ülkeye dönüşleri konuşuldu.
- Radikal unsurların temizlenmesi gerekiyor. Bu hedef de güncel bir hedeftir.
- çatışmasızlık bölgesi gibi geçici bir tedbir olduğunu düşünüyoruz.
- İdlib’de silahlı saldırıda bulunacaklarsa Rusya, Suriye hükümetinin bu terör tehdidinin ortadan kaldırılmasına yardımcı olacaktır.
Emmanuel Macron
- İdlib’e yapılacak bir saldırı insani konular konusunda kabul edilemez.
- İdlib’de kalıcı ve sürdürebilir bir ateşkesin olmasına önem veriyoruz.
- İnsani yardım koridorlarının oluşturulması gerekiyor.
- Anayasa komitesinin bir an önce toplanması gerekiyor.
- Sivil toplum kuruluşlarının işbirliği gerekiyor.
Angela Merkel
- Sadece askeri değil, siyasi bir çözüm hayata geçirilmeli.
- Soruna BM kapsamında siyasi bir çözüm bulmalıyız.
- Bütün Suriye halkının oy kullanabileceği bir seçim yapılmalıdır.
- Sığınmacıların ülkelerine geri dönmesi konusunu el aldık. BM ile bu konuda sıkı bir işbirliği yapılmalı.
Ortak bildiri
Suriye konulu dörtlü zirvenin ardından ortak bildiri de yayımlandı.
Yayımlanan bildiride, “Suriye’nin egemenliği, bağımsızlığı ve toprak bütünlüğü ile BM Şartı’nın amaç ve ilkelerine olan kuvvetli taahhütlerini teyit etmişlerdir” denildi.
İdlib mutabakatı
Cumhurbaşkanı Erdoğan ile Rusya Devlet Başkanı Putin 17 Eylül’de Suriye’nin İdlib kentinde hükümet ile silahlı muhalif örgütlerin elindeki kesimler arasında silahtan arındırılmış bir bölge kurulmasına karar vermişti.
Eylül ayında varılan İdlib mutabakatında uzlaşılan maddeler şöyleydi:
- İdlib etrafında Suriye ordusu ile silahlı grupları ayıran 15-20 km derinliğinde silahsızlandırılmış tampon bölgeler oluşturulacak
- 10 Ekim’e kadar bölgedeki tank, roketatar ve havan gibi ağır silahlar teslim edilecek
- ‘Radikal terörist örgütler’ 15 Ekim’e kadar silahsızlandırılmış bölgeden çekilecek
- 2018 sonuna kadar M4 (Halep-Lazkiye) ve M5 (Halep-Hama) otoyollarının güvenliği sağlanıp trafiğe açılacak
- Silahsızlandırılan bölgelerde denetimden Türk ve Rus askerleri sorumlu olacak
- Türkiye, İdlib’deki gözlem noktalarını güçlendirecek
Mutabakatta verilen sürelerin dolmasına rağmen bazı maddelerin ne kadar uygulandığına ve hangi örgütlerin silahları teslim ettiğine ilişkin henüz net bir açıklama yok.
HABER MERKEZİ
