Ekonomik çöküş sürecinde enerjiden ulaşıma, yayıncılıktan gıdaya kadar birçok sektörde gelen zamlar tüketicileri zor durumda bırakıyor. THD Başkanı Turhan Çakar dolaylı vergilerin sıfıra indirilmesini ve asgari ücretten vergi alınmamasını isteyerek çözüm önerilerini sıraladı
Döviz kurundaki dalgalanmalar nedeniyle birçok sektörde ürünlerin fiyatları artarken, havuz basını ve iktidar çevreleri suçu marketlere ve parakende satış yapan esnafa yıkıyor. Stokçuluk ve spekülasyon iddialarını sürekli tekrarlayan iktidar sözcüleri, asıl sorunun borca ve dövize endeksli ekonomi yönetimi olduğunu gizlemeye çalışıyor. Bu arada, marketlerdeki fiyatlardan cebi yanan tüketicilerin hakları için başvurduğu adres ise Tüketici Hakları Derneği (THD). Gazete Duvar’dan Serkan Alan’a konuşan derneğin Genel Başkanı Turhan Çakar önceki dönemlerde belli başlı kalemlerdeki fiyat artışlarıyla ilgili şikayetler aldıklarını belirtirken son günlerdeki zamlarla ilgili, “Tüketicinin şuna zam geldi buna zam geldi demeye mecali yok. Hangi birisini şikayet etsinler? Kanıksanan bir durum, sıradan bir olay haline geldi” diye konuştu.
Uçurumun kıyısındayız
Enerji, tarım, hayvancılık ve birçok alanda dışa bağımlılığın artmasından dolayı krizle karşı karşıya kalındığını belirten Çakar, tüketicilerin artan fiyatlarla ilgili tepkilerine ilişkin şunları anlattı: “Son birkaç ay içerisinde zam gelmeyen ürün neredeyse yok. Tarihte görülmemiş zam furyasıyla karşı karşıya tüketici. İthalat lobileri, ihracat lobileri, bir de Türkiye de aracılar, tefeciler ve istismarcılar had safhada. Hem içeriden hem dışarıdan sarılmış durumdayız. Bu işin sonu yok ve büyük harflerle yazın, Türkiye uçurumun kıyısında.”
Yıllardır söylüyoruz
“Meslek örgütleri yıllardan beri bas bas bağırıyor” diyen Çakar, Kamu İktisadi Teşebbüsleri‘nin (KİT) yeniden açılarak yerli mallarla bu krizin atlatılabileceği görüşünde. “KİT‘lerin yüzde 90‘ı AK Parti döneminde özelleştirildi” diyen Çakar şöyle devam etti: “Örneğin bugün artışından muzdarip olduğumuz kâğıt fabrikaları bu dönemde özelleştirildi. Şimdi de milyarlarca dolar vererek kâğıt ithal ediyoruz. Sonra da zam geldi diyoruz. Bu ülkeyi yönetenler uyguladı bu politikaları. Çözüm, derhal KİT‘lere dönmektedir. ‘Yerli ve milli‘ söylemi KİT‘lerle olur.”
Adil vergi düzeni
Çakar‘ın sıraladığı çözüm önerileri arasında ise, açlık sınırında yaşayan insanlara devlet tarafından yardım yapılması, insanca ücret var. Çakar, “Dünyanın en yüksek dolaylı vergisi Türkiye‘de veriliyor. Dolaylı vergi, tüketici vergisidir ve dünyanın en haksız vergisi olarak adlandırılır. Özellikle temel mal ve hizmetlerdeki oran çok yüksek. Dolaylı vergiler sıfıra indirilmelidir. Gıdada ve temel hizmetlerde vergiler ivedilikle sıfıra indirilmeli” dedi. “Çok kazanandan çok, az kazanandan az vergi alınmalıdır” diyen Çakar, “Adil bir vergi düzeni oluşturulmalıdır. Hükümet bunu isterse pek âlâ gerçekleştirebilir. Asgari ücretliden hiç vergi alınmamalıdır” şeklinde konuştu.
Zamları yansıtsak işler karışır
Perakende sektörü temsilcileri, TL’deki değer kaybının hiçbir kâr oranıyla karşılanamayacak noktaya geldiğini, zam dalgasına direndiklerini belirtti. Dövizin gerçekçi seviyelerde olmadığını ve bu hafta alınacak faiz kararının ardından gerçek rakamlara gelmesini beklediklerini kaydeden perakende sektörünün temsilcileri, bu dönemde eldeki stokları yöneterek zamları çekmecede beklettiklerini açıkladı.
İSTANBUL
