ABD Senatosu Dış İlişkiler Komisyonu’nda Türkiye’ye yaptırım öngören tasarı onaylandı
ABD Temsilciler Meclisi’nden 29 Ekim’de 403’e karşı 16 oyla geçen Türkiye’ye yaptırım yasası, bu kez Senato’da. Senato Dışişleri Komitesi, Temsilciler Meclisi’nden geçen metindeki aynı yaptırımları içeren yasa tasarısını görüştü ve 18 evet oyuna karşı 4 hayır oyuyla kabul etti.
Tasarının yarın Genel Kurulu’na gelmesi bekleniyor. Senato Genel Kurulu tasarıyı onaylarsa, tasarı onay için ABD Başkanı Donald Trump’a gönderilecek.
Bu arada yaptırım tasarının ayrıntıları da şöyle:
Yaptırım uygulanması istenen üst düzey yetkililer
* Milli Savunma Bakanı Akar
* Genelkurmay Başkanı Güler
* İkinci Ordu komutanı
* Hazine ve Maliye Bakanı Albayrak
Tasarıda, ABD Dışişleri Bakanlığı’nın ayrıca 30 gün içinde Türkiye’den şu kişileri de listelemesi istendi:
* Suriye operasyonuna karar veren (tasarıda işgal diye geçiyor) Türk yetkililer
* Operasyonu uygulayan Türk komutanlar
* Operasyonu kolaylaştıran Türk yetkililer
Bu kişelere uygulanacak yaptırımlar şöyle:
* Mal varlıklarının dondurulması
* ABD’ye (New York’taki BM çalışmaları hariç) vize verilmemesi
* Mevcut Amerikan vizelerinin iptal edilmesi
Tasarıda, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’a yönelik doğrudan bir yaptırım yer almadı. Ancak Erdoğan ve yakın aile fertlerinin (eşi, çocukları, ebeveynleri ve kardeşleri) mal varlıklarının (taşınmazlar, yatırımlar, işlerinden edindikleri kazançlar) net mal varlığnıın değerinin, yasanın çıkmasından sonra en geç 120 gün içinde ABD Dışişleri Bakanlığı tarafından, Hazine Bakanı ve Ulusal İstihbarat Ajansı’yla koordinasyon içinde çıkarılması ve Kongre’nin ilgili komitelerine sunulması da istendi.
* Türkiye’ye silah sevkiyatı ve hizmetleri durdurulacak (NATO görevleri ya da Türkiye’de konuşlu Amerikan personelin yer aldığı faaliyetler buna istisna tutuldu. ABD Başkanı Trump’ın yasalardan gelen sevkiyata ilişkin istisna yapma hakkı da bu yasa ile Türkiye için kısıtlandı)
* Suriye’de kullanılmak üzere Türkiye’ye silah satan üçüncü şahıs ve şirketler (Bu konuda da ABD Dışişleri’nden her 60 günde bir güncellenecek liste hazırlanması istendi. İstisna olarak da NATO görevleri koyuldu)
* Tasarıda ABD Başkanı’nın en geç 15 gün içinde Halkbank’a yaptırım uygulaması zorunlu hale getiriliyor
* Halkbank’a ek olarak, Türkiye’nin Suriye’deki operasyonunu yapmasını kolaylaştıran diğer mali kurumların da ABD Dışişleri Bakanlığı tarafından listelenmesi, bu kurumların da yaptırıma tabi tutulması isteniyor.
Tasarı ile, Türkiye’ye yönelik yaptırımların kaldırılması ise şu üç şarta bağlanıyor:
* Türkiye’nin Suriye Demokratik Güçleri, Kürt ya da Arap sivillere, etnik ya da dini azınlıklara karşı saldırılara son vermesi
* Türkiye’nin IŞİD’e karşı uluslararası koalisyonun yürüttüğü operasyonlarda bulunan unsurları dışında, tüm silahlı unsurları Suriye’den geri çekmesi
* Türkiye’nin IŞİD’le mücadeleyi tehlikeye atacak hareketlerde bulunmaması
Tasarıda ayrıca, Türkiye’nin Rusya’dan aldığı S-400’ler nedeniyle yaptırıma uğraması da isteniyor. Kongre daha önce de bu konuda karar almış, ancak bir süre sınırı koymamıştı. Tasarıda, ABD Başkanı Trump’a S-400 alımından dolayı CAATSA yaptırımlarını en geç 15 gün içinde koyması zorunlu hale getiriliyor. Böylece Başkan Trump’ın yaptırımları “zamana yayma” yetkisi de Kongre tarafından kısıtlanmış oluyor.
WASHINGTON