İki aylık kültür-sanat dergisi Dilop, Mayıs-Haziran sayısında, üzerinden 99 yıl geçmiş Koçgiri kırım dosyasını işliyor. Sayıda Musa Anter’in 100. doğum günü anısında 30 yıl önce yaptığı röportaja da yer veriliyor
İki ayda bir yayınlanan kültür-sanat-politika dergisi Dilop’un, Mayıs-Haziran sayısı çıktı. Dîlop bu sayıda birbiriyle zamandaş iki dönemi sayfalarına taşıdı. Cumhuriyetin kuruluş stratejisi içerisindeki ilk adımlardan biri olan ve üzerinden 99 yıl geçmiş Koçgiri hareketi/kırımı derginin bu sayısındaki dosya konusu. Gültekin Uçar’ın, dönemin politik arka plan ve zeminini ayrıntılarıyla irdelediği dosyada, Ayşe Hür de Koçgirililer açısından “sahadaki” durumu özetledi.
Doğum gününde Musa Anter
Fırat Cewerî’nin, 30 yıl önce Musa Anter’le yaptığı röportajı yayınlayan dergide, Koçgiri’deki büyük fırtınadan bir yıl önce, 1920’de doğan ve bu sene 100’üncü doğum yılından geçtiğimiz büyük Kürt aydını da anılıyor. Anter’i kapağına taşıyan Dîlop’un sunumunda şöyle denildi: “Koçgiri zamanlarında doğan ve bugün 100 yaşıyla yüreğimizde yaşayan Apê Musa da 90’ların Topal Osman’larına havale edilmişti… Değişenleri ve hiç değişmeyenleriyle birlikte, tarihle serüvenimiz devam etmekte…”
Koronavirüs salgını gündemdeyken Mesut Alp’in Kürtçe kaleme aldığı yazıda, bazı kaynaklarca tarihin ilk biyolojik savaşı olarak aktarılan ve Sasaniler ile Romalılar arasında yaşanan Nusaybin savaşını konu edindi. İbrahim Karaca’nın “Kürt Türkleri” isimli resmî menşeyli kitap ve benzer örneklerinden hareketle yazdığı yazıda, ırkçılık ve şövenizmin ideolojik kaynaklarına işaret ediliyor. Zeyneb Yaş’ın yazısı da Kürt kültür yaşamının kadim unsurlarından Serhad dengbêjliğinin ilk temsilcilerinden Îran Hanım’ın sanat yolculuğunu ortaya koyuyor.
Mahabad ve Sovyetler
Çok yönlü bir Kürt entelektüeli Eskerê Boyik, bu sayıda Sovyet ve Ermenistan Kürtleri açısından çok önemli bir yeri olan RIYA TEZE gazetesinin 90 yıllık serüvenini anlatırken; Yusuf Karataş da Mahabad deneyiminde Kürtler ile Sovyetler Birliği arasındaki ilişkiyi irdeliyor. Karataş, Sovyet sosyalizmini eleştirmeyi trend haline getirenlerle tartışıyor.
Sarhoş atlar zamanı
Adı telaffuz edilen ama pek de bilinmeyen Çerkeslerin soykırımlı tarihsel serüvenlerinden kesitler sunan Hatice Yıldız da yazısında, Çerkeslere yönelik sıkça kullanılan “Osmanlı vicdanlı davranarak size kucak açtı” argümanının gerçek içeriğini deşifre ediyor…
Miradê Miradan, ünlü Sarhoş Atlar Zamanı filmine dair analiziyle; Barış Avşar, işgal, sürgün ve salgınlarla imtihan edilen halkları Urartu örneğiyle anlattığı yazısıyla; Elif Eser de 30 yıl sonra Dersim’e gelen turnalara dair denemesiyle derginin sayfalarında yer alıyor.
Mimarlar Odası’ndan Şerefhan Aydın’la yapılmış söyleşide Sur’un son durumunun konuşulduğu dergide; Eyşana Beravi resim okumasıyla, Ulku Bîngol de öyküsüyle katkıda bulunuyor. Arjen Arî, Adonis, Şêrko Bêkes ve Fırat Keklik şiirlerinin yer aldığı Dilop, karantina koşulları nedeniyle Mayıs-Haziran sayısını 6 Mayıs’tan itibaren sosyal medya hesaplarından ve kurulum aşamasında olan web adresinden herkesin ulaşımına açıyor:
www.kovaradilop.net
Twitter/Facebook/Instagram: @kovaradilop
Yazışma Adresi: dilopdergisi@gmail.com