Kürt yazar ve şairlerin ortak çalışmasıyla üç ayda bir okurla buluşan Destar dergisinin üçüncü sayısı yayımlandı. Bu sayıda Kurmanci, Kirmancki ve Sorani’nin yanı sıra Hewrami lehçesi de yer aldı
Amed Kürt Enstitüsü tarafından Kürt edebiyatının geliştirilmesi amacıyla 3 ayda bir çıkarılan Destar dergisinin üçüncü sayısı yayımlandı. Destarê Kurd-î Hûr Dihêre (Kürt Destarı İnce Öğütüyor) şiarıyla yayın hayatına başlayan dergi, ilk iki sayıyla geniş bir kesime ulaşmayı başardı ve kısa sürede Kürt edebiyat dünyasına adını duyurdu. Dergi, gerek zengin ve özgün içeriğiyle gerek Kürt diline ve edebiyatına devrimci bir özveriyle yıllarca emek vermiş yazar kadrosu ve çalışanlarıyla edebiyat alanında kısa bir sürede önemli bir yer edinmeyi başardı.
Dergi 3. sayısında da, birbirinden farklı içerik ve konularda edebi yazılara yer veriyor. Derginin bu sayısında, Kürt coğrafyası başta olmak üzere; Avrupa, Kafkasya ve dünyanın farklı ülkelerinden onlarca edebiyatçı ve yazar, farklı alanlardaki zengin içerikli yazılarıyla, destarı döndürüp, ince öğüterek, Kürt edebiyat alanına yeni bir doğrultu, hat ve bakış açısı kazandırıyor.
Ulusal bir dergi
“Kürdistanî” ve evrensel değerleri esas alan Destar dergisi, tüm Kürt coğrafyasını kapsayan ve birleştiren öncü bir misyon ve çabayla okurla buluşuyor. Bu amaçla içeriğinin yanı sıra Kürtçenin Kurmanci, Kirmancki ve Sorani lehçelerine yer verilen derginin son sayısında Hewrami lehçesi de yer aldı. Dergi, böylece Kürtçe ve lehçeleri noktasında da önemli bir atılım yaparak, ulusal bir nitelik kazanmış oldu.
Derginin yeni sayısı 208 sayfadan oluşuyor ve diğer iki sayıda olduğu gibi yazılar, konu ve içeriğe göre farklı bölümlere ayrılıyor. “Destarê Kurmancî” bölümünde; edebiyat alanında araştırma, değerlendirme, eleştirel, bilimsel, düşünsel, kavramsal, kuramsal ve teorik yazılara yer verilirken, destan, halk deyim ve deyişleri, sözlü anlatım edebiyatı, dengbêj geleneği ve farklı konuları derinlikli bir biçimde okurla buluşturuyor. Dergide; roman, öykü, deneme, anı, şiir, Kürt Dergiciliği ve Çeviri Destarı’nın yanı sıra “Kirmanckî, Soranî ve Hewramî Destarı” da, özgün bölümler halinde farklı konu ve zengin içerikleriyle yer alıyor.
Özgür kadın bilinci
Destar dergisi, son sayısında ayrıca felsefik ve jineolojik bakış açısını esas alarak, edebiyat alanında özgür kadın rengini görünür kılmaya çalışırken, kaynağını tarihsel ve evrensel hakikatten, özellikle de özgür kadın bilinci, ruhu ve yaşamını oluşturan hakikatten aldığını vurguluyor. Bu bakış açısını tarihsel hakikate dayandıran dergi, genelde edebiyat, özelde Kürt edebiyatına dair araştırma, inceleme ve teorik-düşünsel-kavramsal ve kuramsal değerlendirme ve çözümlemelere dayalı yazılarıyla, kaynağını iktidarcı tarihten alan her türlü egemen edebiyat anlayışını da sorguluyor, tartışmaya açıyor ve edebiyat alanına yeni bir tarz, üslup ve soluk getiriyor.
Dergi, içeriğinden de anlaşılacağı üzere, yapay iktidarcı-egemen edebiyat anlayışına karşı yeni bir tarihsel perspektifle yerelden evrensele doğru jineolojik bir edebi bakış açısının yaratılması ihtiyacını ve bunu güçlendirecek bilimsel, düşünsel tezlerin-çözümlemelerin önemini açığa çıkarıyor. Bu temelde, diri bir inanç ve bilinç-hafıza ile birlikte, gerekli gördüğü tartışma, sorgulama ve çözümlemelerle yenilenmiş bir zihniyet oluşturmaya çalışırken, jineolojik ve evrensel bir Kürt edebiyatını örmeye çalışıyor. Bu konuyla bağlantılı olarak derginin “Destar” isimli başyazısında şu sözlere yer veriliyor: “Biz, felsefik, teorik, ideolojik, düşünsel, kavramsal ve kuramsal edebiyatımızı yeniden düzenleyeceğiz ve tüm edebi türlerde vereceğimiz eserlerle bunu taçlandıracağız. Bu amaçla ‘özsel ve evrensel edebiyat’ olarak da adlandırdığımız Demokratik Modernite edebiyatının ruh ve düşünce dünyasını, dilini, vicdanını, inancını ve hafızasını tüm dizelerimizde ve kelimelerimizde en incelikli biçimde işleyerek, dünya edebiyatına da öncülük edeceğiz.”
Denizde bir gemi
Derginin başyazısında, hayatın tüm alanlarının edebiyatla olan ilişkisine dikkat çekilerek, edebiyatın yaşamsal yönü ve özü şu sözlerle ifade ediliyor: “Karamsarlığın ve umutsuzluğun bu denli kök saldığı bir dönemde, Destar’ımızı kolektif bir biçimde döndürüp öğüterek, Kürt-çe edebiyat alanında da iyimserlik, umut ve beklentileri güçlü kıldığımız için çok gururlu ve mutluyuz. Bundan sonraki temel istem, amaç ve çabamız, artık dünya edebiyat denizinde sadece bir damla olmak değil, güçlü dalgalar yaratarak, o denizi şahlandırabileceğimizi de gösterebilmek; çağın tüm ‘eril’ ve ‘ölüm hafızalı’ kıyamet ve tufanlarına karşı, edebiyat gemimizi ‘anacıl’ yörüngede yürüterek, özgür bir dünya ve yaşam inşasını hedefleyen ‘dişil hafızalı’ bir toplum ruhunu ortaya çıkarmaktır. Bu inanç, güven ve kararlılıkla, yeni bir edebiyatla beraber yeni bir yaşam arayışının da ruh bulacağını, filizlenip yeşereceğini biliyoruz. Hiç şüphesiz ki, yolculuğumuzun başında da belirttiğimiz gibi, bundan sonra da Destarımızı hep birlikte döndürüp öğüteceğiz ve emeğimizi başarıyla taçlandıracağız.”
Lezgin Akdeniz / Diyarbakır-MA
