21 yılda 11 imar affı çıkaran AKP iktidarının 2018’de çıkardığı son afla, 6 milyon konut ve yapı kayıt belgesi aldı. Depremden etkilenen 10 kentte ise 294 bin 165 bina, imar affı kapsamında yasal koruma altına alındı
Mereş Bazarcix ve Elbistan merkezli depremlerin ardından yetkililerin ihmali ve her seçim öncesinde getirilen imar affı yeniden gündeme geldi. Saatler geçtikçe bilançonun ağırlaştığı depremde, resmi verilere göre 12 bin 141 bina ve 66 bin 58 bağımsız bölüm yıkıldı. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından 13 ilde yürütülen hasar tespit çalışmaları kapsamında ise 61 bin 722 binada yer alan 263 bin 800 birimin acilen yıkılması gereken, ağır hasarlı ve yıkık olduğu tespit edildi.
21 yılda 11 imar affı çıkarıldı
1978’den 1999’a kadar geçen 21 yıllık süreçte 5 kez imar affı çıkarılırken, AKP’nin iktidara geldiği 2002 yılından bu yana ise imar affı kapsamında 11 kanun çıkarıldı. Son imar affı ise 2018’de yapılan Cumhurbaşkanlığı seçimleri öncesinde Çevre ve Şehircilik Bakanı Mehmet Özhaseki döneminde Meclis’ten geçti.
AKP-MHP-CHP oyları ile çıktı
Meclis’te 11 Mayıs 2018’de görüşülen son imar affı teklifine, AKP’den 205 MHP’den 4 milletvekili kabul oyu verirken, Cumhuriyet Halk Partisi’nden (CHP) de 8 vekil kabul oyu verdi. AKP-MHP-CHP tarafından verilen 217 kabul oyu ile Meclis’ten geçen imar affına Halkların Demokratik Partisi (HDP) milletvekilleri ret oyu verdi.
2018’de 6 milyon konut belge aldı
Mevcut Çevre ve Şehircilik Bakanı Murat Kurum, 2022 yılında imar affı kapsamında Türkiye genelinde 7 milyon 85 bin 969 adet Yapı Kayıt Belgesi verildiğini, bunlardan 5 milyon 848 bin 927’sini konutların oluşturduğunu açıklamıştı. İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB) Genel Sekreter Yardımcısı Dr. Buğra Gökçe’nin Mereş merkezli depremlerin ardından yayınladığı verilere göre ise depremden etkilenen 10 kentte toplam 294 bin 165 bina imar affı kapsamında yasal koruma altına alındı.
TÜİK: Halkın yüzde 51’i yeni binalarda oturuyor
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, Türkiye genelinde 2009 ve 2022 yılları arasında 1 milyon 400 bin 103 bina yapı kullanım izin belgesi aldı. Bunlardan 8 milyon 501 bin 994’ü ise daire olarak kullanım izni aldı. Yanı sıra 1 milyon 545 bin 541 bina ise yapı ruhsat belgesi aldı. Bunlardan 9 milyon 665 bin 585’i dairelerden oluştu. Depremin etkili olduğu Adana, Semsûr, Hatay, Dîlok, Amed, Kilis, Riha, Meletî, Mereş ve Osmaniye’de halkın yüzde 51,5’i ise 2001 sonrasında inşa edilen binalarda ikamet etti.
Uydu görüntüleri yıkımı gösterdi
Depremin ardından incelenen uydu görüntülerinde ise depremin etkili olduğu 10 ilde yapılan binalarının birçoğunun 2004 sonrasında yapıldığı görüldü. Devlet organları ise söz konusu depreme rağmen 2002 yılından bu yana kaç adet yeni binanın yapıldığına ilişkin herhangi bir açıklamada bulunmadı.
MA / Yüsra Batıhan