İHD’li Koçak, çocukların kendilerine tecavüz edenlerle evlendirilmelerinin yasalaşması durumunda, bunun çocukların devlet eliyle sistematik olarak tecavüze mahkûm edilmesiyle sonuçlanacağını söyledi
AKP ve MHP’nin çıkardığı infaz yasasına tepkiler sürerken bu kez de 2016’dan beri getirilen çocuk yaşta evliliklerin önünü açan taslak, yeniden gündemde. İnsan Hakları Derneği (İHD) Çocuk Hakları Komisyonu üyesi Sevinç Koçak, kamuoyunda “tecavüz yasası” olarak bilinen yasa teklifi ve infaz yasasına ilişkin soruları yanıtladı.
- İktidar her ne kadar infaz yasası için ‘kadına yönelik şiddet, çocuk istismarı suçlarını kapsamıyor’ dese de insan hakları savunucuları ve avukatlar durumun böyle olmadığını belirtiyor. Siz durumu nasıl değerlendiriyorsunuz?
İnfaz yasası gündeme geldiğinden bu yana çocuk hakları ve kadın örgütleri cinsel şiddet suçlularının, kadına ve çocuğa yönelik şiddet faillerinin af kapsamı dışında kalması konusunda çaba harcıyor. Daha tahliyeler olmadan salgından dolayı ev içi şiddet yüzde 27.8 oranında artış gösterdi. Kadınlara, çocuklara şiddet uygulayan çok sayıda fail, haklarında hiçbir işlem yapılmadığı için şu an zaten dışarıda. Şimdi bir de tutuklu olanlar eklenecek bunlara. Aile içi şiddetten zar zor mahkûmiyet aldırılmış, tutuklatılabilmiş olan failler tahliye olunca nereye gidecekler? Şiddet uyguladıkları kadınların ve çocukların yaşadığı evlere. Üstelik şiddet uygulayabilmeleri için aynı evde olmaları da şart değil. Şiddet ve istismar davalarında zaten zar zor tutuklatılmış failler bir anda serbest bırakıldığında bu kadınları ve çocukları kim koruyacak? Bu durum, kadınlara ve çocuklara uygulanan şiddet suçlarında cezasızlığı meşrulaştırıyor. Yaygınlaşmasının önünü açıyor.
- Yasa tasarısının tam olarak içeriği hakkında bilgi verir misiniz?
Yasa tasarısı şu anlama geliyor; bir çocuk, cinsel istismar failiyle evlendirildiyse, cinsel istismar suçlaması düşer ve fail çocuğun kocası olarak eve döner. Tasarıda yaş aralığı olarak da 15 görünüyor. Yani 15 yaşında bir kız çocuğu
30 yaşında bir erkek tarafından tecavüze uğradı ve “namus temizleme” gerekçesiyle tecavüz edenle evlendirildiyse, tecavüz faili olan erkek artık kocası olduğu için suçsuzdur. Bırakıldığında da, zorla evlendirilen çocuk, faille yaşamaya mahkûm edilir. Bu tasarı Meclis’ten geçerse, çocukların devlet eliyle sistematik olarak tecavüze mahkûm edilmesiyle sonuçlanır. Tasarıda bir de “şikâyetçi olunmaması halinde” ibaresi konmuş. Zaten ailesi tarafından evlendirilmiş bir çocuk şikâyetçi olabilir mi? Yani bu maddenin zaten somut bir karşılığı yok.
- İnfaz yasası Meclis’te görüşülürken, gece saatlerinde ‘çocuk istismarına evlilik yoluyla af’ için düzenlemeye ek olarak sunulacağı söylenen bir önerge gündeme geldi. 2016’dan beri hükümet tarafından bu gündeme getiriliyor. Amaçlanan nedir?
4 yıldır her fırsatta gündeme getirilen tasarı, her seferinde çocuk hakları ve kadın örgütlerinin müdahalesiyle durduruldu. Ocak ayında, ikinci yargı paketiyle gündeme geleceği haberi üzerine, yasalaşmasını engellemek için harekete geçtik yine. Hem çocuk hakları örgütleri hem de kadın örgütleri sürekli gündemleştirdik. Çocuk haklarını gündeminde tutan 14 örgüt, bir rapor hazırlayarak Meclis’te Adalet Komisyonu üyesi olan milletvekilleriyle görüşmeler yaptık. Raporu, geçtiğimiz günlerde basınla paylaşmıştık. Şu an salgın bahanesiyle yeniden gündeme getirdiler ve asla kabul edilemez. Gündeme her geldiğinde kamuoyu oluşturmak için algı operasyonu yapılıyor. Daha önce gündeme geldiğinde sosyal medya üzerinden “genç evlilik” algısı yaratılmaya çalışıldı. Şimdi de “tecavüz değil biz aileyiz” kampanyası yapılıyor.
- İleride bu durumun sonuçları ne olur?
Yasa koyucular çocuklarla ilgili yasalar hazırlarken, çocuk hakları savunucularından bağımsız davranıyorlar. Yasaların çocukları koruması gerekirken, ne yazık ki sürekli devletin yasalarına karşı çocukları korumaya çalışıyoruz. Bu yasa tasarısını engellemek için ses çıkartmak zorundayız. Yoksa çocuk istismarı failleri salıverilecek ve cinsel istismara uğratılmış çocuklar için ömür boyu mahkûmiyet başlayacak.
Habibe Eren/ Ankara-Jinnews