AKP iktidarı 2006’da çıkardığı Tarım Kanunu ile Türkiye’nin ‘Gayrisafi Milli Hâsılası’ndan tarıma en az yüzde 1 aktarmak zorunda. Ancak bugüne kadar çiftçinin hakkı olan toplam 49 milyar lira ödenmedi
2006 yılında yürürlüğe giren Tarım Kanunu’nun 21. maddesine göre, her yıl tarımsal destekleme için bütçeden ayrılacak kaynak, Gayrisafi Milli Hâsıla’nın (GSMH) en az yüzde 1’i düzeyinde olarak belirlendi. Türkiye’de savunma, Diyanet, emniyet gibi kalemlere her yıl artan oranda bütçeden pay ayırırken, tarım ise artmak bir yana 12 yıl önce çıkarılan kanun dahi uygulanmayarak tarımsal üretimlerde düşüş sağlandı. Tarımsal üretimler her yıl azalmaya, tarım arazileri her yıl artarak terk edilmeye başlandığı Türkiye’de, bu sonucu ortaya çıkaran şey iktidarın politikaları olduğu ve bunu planlı bir biçimde hayata geçirdiği görülebiliyor. En temel besin ihtiyaçlarının karşılandığı buğday, mısır, arpa ve hayvan yetiştiriciliği günden güne azalırken tüm ürünler ithalata bağlanmış durumda.
Ödenekler her yıl kesildi
2007 yılından bu yana yüzde 1 olması gereken tarım desteği yüzde 0,5 ile 0,7 arasında yapıldı. 2015 yılında çiftçiye bütçeden ödenmesi gereken miktar 17 milyar lira iken ödenen miktar 13 milyar liraydı. 2016 yılında Türkiye’nin GSMH’sı 2 trilyon 608 milyar lira olarak açıklandı. Tarımsal destekleme ise 26 milyar lira seviyesinde olması gerekirken, 14,8 milyar lira olarak açıklandı ve sadece o yıl çiftçiden 11,2 milyar lira çalındı. 2017 yılında milli gelir 2 trilyon 404 milyar lira idi ve tarıma ayrılması gereken pay, 20,4 milyar lira olması gerekirdi. Ancak öyle olmadı ve 12 milyar 837 lira olarak açıklandı.
Çiftçiden 49 milyar çalındı
AKP hükümetinin 2007’den 2017 yılına kadar geçen 11 yılda tarımsal destek miktarı toplam 92 milyar lira. Ancak tarım kanununa göre bu süredeki destek miktarının en az 141 milyar TL olması gerekiyordu. Çiftçiye kanunlar çerçevesinde ödenmesi zorunlu olan tutarın 49 milyar lirası ödenmedi. Çiftçilerin bugün içine düştükleri durumu yaratanın uygulamalar olduğu açıkça ortada dururken hükümet ise bu soruna kulaklarını tıkamış durumda. Çiftçiler devletin 49 milyar liralarına el koymasını şiddetle protesto ettiklerini ve bu hakkalarını almak için mücadeleye hazırlandıklarını belirtiyorlar.
EKONOMİ SERVİSİ