Venezuela’da ABD destekli Guiado, mevcut başkan Maduro’nun ‘gayri meşru’ olduğunu iddia edip kendini ‘geçici başkan’ ilan etti. Maduro ise ABD’nin darbe yapmaya çalıştığını söyleyip tüm diplomatlarını çekmesi için 72 saat verdi
Latin Amerika ülkesi Venezuela’da, ABD ve ülke içindeki sağcıların desteğini arkasına alan Ulusal Meclis Başkanı Juan Guiado’nun kendini ‘geçici başkan’ ilan etmesi küresel bir krizi tetikledi. Ülkede 20 Mayıs’ta gerçekleştirilen devlet başkanlığı seçimini yüzde 68’le ilk turda kazanan ve ülkesini 2025 yılına kadar yönetecek Nicolas Maduro’nun geçen günlerde yemin edip göreve başlamasının ardından Guiado, parlamentodan Maduro’nun ‘gayri meşru’ olduğunu iddia etmişti. Bu kez önceki gün düzenlenen bir mitingde yemin ederek, kendini ülkenin geçici başkanı ilan eden Guiado’ya ABD’den destek gecikmedi. ABD Başkanı Donald Trump, Guaido’yu ülkenin meşru lideri olarak tanıdığını açıkladı. Ancak yerel kaynaklar hakkında gözaltı kararı verilen Guaido’nun, Caracas’taki Kolombiya Büyükelçiliği’ne sığındığını iddia etti. Bunun üzerine başkent Caracas’taki başkanlık sarayı önünde toplanan Maduro yanlısı on binlerce kişi, Guaido’nun yasa dışı başkanlık deklarasyonuna ve ABD’nin müdahale girişimine tepki gösterdi. Kendisini destekleyenlere açıklama yapan Maduro, “Venezuela halkı, ‘Darbeye, müdahaleciliğe, imparatorluğa hayır’ diyor. Burada teslim olan hiç kimse yok. Biz mücadeleye, barışın ve ilerlemenin zaferine doğru gidiyoruz” dedi.
Maduro: ABD dışarı!
Konuşmasında ABD’yi darbecilikle suçlayan ve tüm ilişkilerini kestiklerini duyuran Maduro, şöyle devam etti: “Uluslararası burjuva medya sizi, halkımızı görmüyor. Ama biz buradayız, devrimci halk. Biz Venezuelalılar, Washington, Venezuela’ya başkan belirleyebileceğini düşünürken sessiz kalabilir miyiz? Biz, devrimci Hugo Chavez’in ülkesiyiz. Daha önce de söyledim, ABD hükümeti Venezuela’ya kukla bir yönetim yerleştirmek istiyor. Çok ileri gittiler. Emperyalist ABD hükümetiyle tüm diplomatik ve siyasi ilişkileri kesme kararı aldım. Dışarı! Hepsi gidebilir. İmparatorlukla tüm diplomatik ilişkileri kesiyorum. Diplomatik delegasyonlarının ülkeyi terk etmeleri için 72 saati var. Kendimizi oligarşinin kölesi haline mi getireceğiz? Ne darbe ne müdahalecilik. Amerikan İmparatorluğuna güvenmeyin. Onlar çıkarlarına göre hareket eder. Onlar, Venezuela’nın petrolünü, doğal gazını, altınını istiyor. Bunlar size ait değil, bunlar Venezuela’nın bağımsız topraklarına ait.”
ABD çekilmeyecek
Venezuela Savunma Bakanı Vladimir Padrino ise kendini “geçici devlet başkanı” ilan eden Juan Guaido’nun başkanlığını ordunun kabul etmeyeceğini açıkladı. Maduro’nun ABD’li diplomatların 72 saat içinde ülkeyi terk etmelerini istemesinin ardından ABD Dışişleri Bakanlığından, Amerikalı diplomatların çekilmeyeceği açıklaması yapıldı. Dışişleri Bakanı Mike Pompeo, Maduro yönetimini meşru görmediklerini, bu yüzden Maduro’nun Amerikalı diplomatlara ülkeyi terk etmeleri talimatına uymayacaklarını açıkladı.
Dünya ikiye bölündü
Bu arada ABD ve Kanada’nın ardından Peru, Arjantin, Kolombiya, Guatemela, Brezilya, Şili ve Paraguay da muhalefet liderini geçici devlet başkanı olarak tanıdıklarını duyurdu. Maduro’ya ilk destek açıklaması Bolivya Devlet Başkanı Evo Morales’ten geldi. Ardından Rusya, Çin, İran, Türkiye, Meksika ve Küba da Maduro’ya desteklerini açıkladı. Avrupa’nın birçok ülkesi de Guaido’ya destek verdi.
Yaptırımlar kriz getirdi
Venezuela’da uzun bir süredir büyük ekonomik kriz yaşanıyor. Yüzde bir milyonu bulan enflasyon günlük yaşamı büyük biçimde etkilerken, krizde ülke içi ve dışındaki unsurların rolü olduğu yorumları yapılıyor. Krizin altyapısını ABD’nin başını çektiği ekonomik yaptırımlar oluşturdu. ABD’nin ardından Amerika Devletleri Örgütü ile Kanada ve Paraguay’ın da hızlı bir biçimde devreye girmesi, yine Meksika dışındaki Lima Grubu ülkelerin de Maduro karşıtlığına bürünmesi müdahalenin dış desteği olarak yorumlanıyor. Dün Maduro yanlıları ile muhalifler sokaklara çıkmasına rağmen herhangi bir çatışma yaşanmadı. ABD’ye tanınan 72 saatlik sürenin dolmasıyla gerginliğin tırmanabileceği konuşuluyor. Venezuela’da önceki başkan Hugo Chavez’e karşı 2002’de ABD destekli yapılan darbe girişimi başarısızlıkla sonuçlanmıştı. ABD o günden bu yana Venezuela’ya karşı girişimlerini diplomatik ve ekonomik ambargoyla sürdürüyor.
CARACAS
