Şırnak’ta son 2 yılda 32 yurttaş yaşamına son vermeye kalkıştı. Bunlardan 27’si hayatını kaybetti. Psikiyatrist İsrafil Bülbül, çatışmalı sürecin bunda etkili olduğunu söyledi
Bölgede “güvenlikçi” politikalar ve onun beraberinde getirdiği çatışmalı süreçle açlık, yoksulluk, işsizlik ve sosyal- siyasal krizler toplum üzerinde yıkıcı etkileri olabiliyor.
MA’dan Zeynep Durgut’un haberine göre Şırnak ve ilçelerinde 2021’den bu yana yaşamına son vermeye kalkışan 32 kişiden 27’si yaşamını yitirdi. Psikiyatrist İsrafil Bülbül, ekonomik çelişkiler üzerine yaşanan çatışmalı süreçlerin bunda etkili olduğunu söyledi.
Çatışmalı sürecin etkisi
Bülbül, bölgede çatışmalı ortamın söz konusu olayı/olayları tetiklediğini ifade ederek, “Bölgede net olarak intiharların arttığına dair elimizde çok bir bulgu yok. Doğruluğu kuşkulu olsa da istatistiki verileri TÜİK’den alıyoruz. TÜİK’in verilerine baktığımızda da intihar artışının en çok yükseldiği iller sırasıyla Dersim, Bingöl ve Ardahan. Bu üç ilimizde artış var. Diğer taraftan da Karaman ve Burdur’da son 5 yılda artış var. Ama Şırnak, Diyarbakır ve Mardin için intihar artışının olduğuna dair elimizde bir bulgu yok. Genel anlamda intihar artışının en büyük nedeni psikiyatrik rahatsızlıktır. Psikiyatrist rahatsızlıkların artmasının nedenini 2015 ve 2016 yıllarında ki süreç ve ondan önce de 1980’li yıllardan beri çatışmalı ortamda yaşayan insanlar ve bu insanların psikiyatrist rahatsızlıklara daha kolay ve meyilli olmasıyla açıklayabiliriz” dedi.
Türkiye’de psikiyatrist hastalıklarda rekor artış
Pandemiyle birlikte tüm dünyada olduğu gibi Türkiye’de ve bölgede psikiyatrist rahatsızlıklarda belirgin bir artışın olduğunu ifade eden Bülbül, “İlginç bir şekilde Avrupa ülkeleri arasında 2019’dan sonra psikiyatrist hastalıkların en çok arttığı ülke Türkiye. Bölgede intihar vakaları istatistiklere yansımasa da bir artış var” diye konuştu.
Basının vakaları alış biçimi
TÜİK’in istatistiklerinin her zaman şüpheli olduğunu yineleyen Bülbül, “Normal şartlarda saha çalışmasını üniversitedeki akademisyenlerin yapması lazım. Ama onların çok ilgisini çekmiyor. Ancak tüm dünyada TÜİK’in verileri çok şüphelidir. Ne kadar doğru ne kadarı yanlış emin olamıyoruz. Bu durumun açığa çıkmasının nedeni akademisyenlerin üşengeçliğidir. O yüzden biz psikiyatristler olarak sürekli şunu diyoruz; basın ve medya kuruluşları intihar vakalarına yaklaşırken sürekli olarak psikiyatrist rahatsızlıkların vurgulanması gerektiğini ifade ediyoruz. Çünkü psikiyatrist hastalıklar tedavi edilebilen rahatsızlıklardır. Bundan dolayı eğer öyle bir rahatsızlık ve eğilim varsa mutlaka en yakın psikiyatriste gidilmelidir” diye belirtti.
Yaşamına son vermelerin artmasında medyanın büyük bir rol oynadığını da hatırlatan Bülbül, şöyle devam etti: “Medya olabildiğince az fotoğraf, az görüntü ve psikiyatrist rahatsızlık vurgusunu öne çıkartacak şekilde haber yapmalıdır. Ve medya bu dili kullanırken de asla ve asla intiharı bir çözüm yöntemi, bir çözüm yoluymuş gibi göstermemelidir. Tek çaresi intiharmış gibi vermemelidir.”
Tedavi edilebilir
Mevcut olan ekonomik krizin de bu tür olayları tetiklediğine vurgu yapan Bülbül, sözlerini şöyle tamamladı: “Ekonomik sıkıntılar intiharın ilk üç nedeni arasındadır. Geçim sıkıntısı, aile içi problemlerde intiharı tetikleyebilir. Son 3 yıldır ekonomik gidişatın kötü olması ve ekonomik krizin daha da alevlenmesi mutlaka ve mutlaka intiharlar üzerinde etkisi olmuştur. İntiharların birçoğu tedavi ile düzelebilir.”
Şırnak’ta kamuoyuna yansıyan intihar vakaları ise şöyle;
* 1 Ocak 2022’de İdil ilçe merkezine bağlı Karalar beldesinde 17 yaşındaki genç kız F.S. intihara sürüklendi.
*6 Ocak 2021’de Güçlükonak ilçesine bağlı Şikeftaspî köyünde yaşayan Kevser Eroğlu adlı kadın şüpheli bir şekilde yaşamını yitirdi.
*4 Şubat 2022’de Şırnak’ın Cizre ilçesine bağlı Cudi Mahallesi’nde ailesiyle yaşayan 29 yaşındaki Azad Timur, intihara sürüklendi ve yaşamını yitirdi.
*15 Haziran 2021’de Şırnak’ın İdil ilçesinde Mehmet Emin Dizim (26) adlı genç yaşamına son verdi.
*26 Ağustos 2022’de Şırnak’ın Cizre İlçesinde Çevreyolu Köprüsü’nden Dicle Nehri’ne atlayan 17 yaşındaki D.T, ekiplerce kurtarıldı.
*20 Ağustos 2022’de Şırnak’ın Cizre ilçesine bağlı Konak mahallesinde Ömer Mungan (21) yaşamına son verdi.
*3 Eylül 2021’de Şırnak’ın Güçlükonak ilçesinde Emine K. yaşamına son verme girişiminde bulundu.
*15 Eylül 2022’de Cizre’de 67 yaşındaki Mahmut Nas’ın yaşamına son verdi.
*6 Eylül 2022 Şırnak’ın Cizre ilçesinde B. Y. (20) isimli bir genç yaşamına son verme girişiminde bulundu.
*1 Eylül 2022’de Şırnak’ın Cizre ilçesine bağlı Şah Mahallesi’nde intihara sürüklenen Ahmet Üçkaç (22) hayatını kaybetti.
*26 Ekim 2021’de Şırnak’ın Cizre ilçesinde ölüme sürüklenen 19 yaşındaki Erkan Acay yaşamını yitirdi.
*16 Eylül 2021’de Şırnak’ın Uludere ilçesine bağlı Andaç köyünde yaşayan Barış Ediş yaşamına son verdi.
*25 Kasım 2021’de Şırnak’ın Cizre ilçesine bağlı Cudi Mahallesi’nde, 18 yaşındaki Helin K, şüpheli bir şekilde yaşamını yitirdi.
*3 Ekim 2021’de Şırnak’ın Silopi ilçesinde Cîmay köyünde yaşayan 22 yaşındaki Hasan Sabahat, yaşamına son verdi.
*3 Ekim 2021’de Silopi’nin Ofis Mahallesi’nde Hüseyin Barkın yaşamına son verdi.
*17 Kasım 2021’de Şırnak’ın Uludere ilçesinde Y. A. isimli bir kadın yaşamına son verdi.
*16 Aralık 2021’de Şırnak’ın Cizre ilçesinde kaymakamlık karşısındaki binaya çıkan ismi öğrenilemeyen bir genç, ekonomik sorunlar nedeniyle yaşamına son verme girişiminde bulundu.
*1 Ocak 2022’de Şırnak’ın Silopi ilçesine bağlı Ş. Harun mahallesinde yaşayan Hanım Kutluk (20) şüpheli bir şekilde yaşamını yitirdi.
*16 Ocak 2022’de Şırnak’ın İdil ilçesine bağlı Karalar beldesinde, ölüme sürüklenen 17 yaşındaki Felek Çetin hayatını kaybetti.
*17 Mayıs 2022’de Şırnak’ın Silopi ilçesinin 6’ncı caddesinde ikamet eden Harun Demirtaş evinde ölü bulundu.
*2 Mayıs 2022’de Şırnak’ın Cizre ilçesinde ölüme sürüklenen E.A. isimli kadın hayatını kaybetti.
*2 Haziran 2022’de Şırnak’ın Cizre ilçesine bağlı Misûrî köyünde ölüme sürüklenen Berkan Erdoğan isimli genç hayatını kaybetti.
*25 Haziran 2022’de Şırnak’ın İdil ilçe Emniyet Müdürlüğünde görevli Talip Bayan isimli polis memuru kendi silahıyla yaşamına son verdi.
*7 Şubat 2022’de Şırnak’ın İdil ilçesine bağlı Yenimahalle’de ailesiyle tartıştıktan sonra Z.T. adındaki çocuk, yaşamına son verme girişiminde bulundu. Z.T. yapılan müdahaleler ardından kurtarıldı.
*26 Haziran 2022’de Şırnak’ın İdil ilçesine bağlı Zenglok köyünde yaşayan Fetullah Akçan (24) isimli genç, yaşadığı evde yaşamına son verme girişiminde bulundu.
*3 Şubat 2022’de İdil’de 23 yaşındaki Kader Yağbasan, şüpheli bir şekilde yaşamını yitirdi.
*20 Ağustos 2022’de Şırnak’ın Silopi ilçesine bağlı Gitte beldesinde yaşayan ve Cudi Dağı Cebrail kapısına nöbete giden Mehmet Şirin Varlı isimli korucunun kendi silahıyla yaşamına son verdiği ileri sürüldü.
*2 Haziran 2022’de Şırnak’ın Uludere ilçesinde Zafer Bayar (23) isimli genç yaşamına son verme girişiminde bulundu.
*6 Haziran 2022’de Şırnak’ın Uludere ilçesine bağlı Mergeh köyünde yaşayan 20 yaşındaki Bilmez Sak, yaşamına son verme girişimde bulundu.
*31 Mayıs 2022’de Şırnak’ın Uludere ilçesine bağlı Mergeh köyünde 20 yaşındaki B.S. isimli kadın yaşamına son verme girişiminde bulundu.
*25 Ağustos 2022’de Şırnak’ın Güçlükonak ilçesine bağlı Cêleka köyünde yaşayan 23 yaşındaki Agit Dayan yaşamına son verdi.
*8 Eylül 2022’de Şırnak Merkez ilçesine bağlı Vakıfkent Mahallesi’nde oturan Cihan Çevik (23) adlı genç yaşamına son verdi.
