Önceki gün Saray’da düzenlenen 30 Ağustos resepsiyonunda, yurttaşların isimlerini bile telaffuz etmekte zorlandığı egzotik yemek çeşitleri sofralardan dolup taşarken açıklanan enflasyon rakamları halkın en temel ihtiyaçlarını karşılamakta ne kadar zorlandığını ortaya koydu. Temmuz ayında yüzde 15,85 ile son 14 yılın en yüksek seviyesine çıkan enflasyonda yükseliş Ağustos’ta da devam etti. Yıllık enflasyon tüketici fiyatlarında yüzde 17,90, yurt içi üretici fiyatlarında yüzde 32,13 olarak gerçekleşti. Sadece Ağustos ayı süresince Türk Lirası’nın ABD Doları karşısında yüzde 31 değer yitirmesinin yaratacağı sonuçlar ise endişeylev bekleniyor. Aylık bazda Tüketici Fiyatları Endeksi (TÜFE) yüzde 2,30, Yurtiçi Üretici Fiyat Endeksi (Yİ-ÜFE) yüzde 6,60 artış gösterdi. Böylece TÜFE, ağustosta geçen yılın aralık ayına göre yüzde 12,29, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 17,90 yükseldi. Yİ-ÜFE ise Aralık 2017’ye göre yüzde 25,32, geçen yılın ağustos ayına kıyasla da yüzde 32,13 arttı.
Enflasyon sokakta
Ancak bu düz rakamlar da halkın durumunu anlatmakta yeterli olmuyor. Alt gelir gruplarının en temel ihtiyaçlarına denk düşen gıda ve alkolsüz içeceklerde enflasyon yüzde geçen yıla göre 19.75 artarken, ev eşyası yüzde 23.76 arütış gösterdi. Yıllık en fazla artış yüzde 27,13 ile ulaştırma grubunda gerçekleşti. Ağustos 2018’de endekste kapsanan 407 maddeden 304 maddenin ortalama fiyatlarında artış yaşandı. Üretici fiyatlarının yüzde 32’leri bulduğu halde tüketiciye tam yansımamasını ise uzmanlar tehlikeli buluyor. Bu artışlar önümüzdeki aylarda TÜFE’ye yansıyacağını belirten ekonomist Mustafa Sönmez, “Perakendeci dişini sıkıp fiyatlara abanmasa da yıllık TÜFE yüzde 18’i buldu. ÜFE yıllık yazdi 33. Arada 15 puan olması, perakendecinin yansıtacak ortam bulamamasından. Üretici fiyatı zamana yayılarak önümüzdeki aylarda gelir ve yıl rahat yüzde 20 TÜFE ile tamamlanır” diyor. Ayrıca bunda AKP iktidarınının zam yapacak herkesi tehdit etmesinin payı olduğu belirtiliyor. Öte yandan DİSK Genel Başkanı Arzu Çerkezoğlu da, “Elektriğe, doğalgaza yapılan zamların, çarşı pazardaki hızlı fiyat artışının henüz istatistiklere yansımadığı da dikkate alınacak olursa tüketici fiyatlarında önümüzdeki aylarda önemli artışlar yaşanacaktır” uyarısı yapıyor. Ayrıca uzmanlar şimdilik dalgalanan doların yeniden tırmanacağı görüşünde.
Merkez Bankası sıkıntıda
Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası ‘ndan (TCMB) ağustos ayı enflasyon rakamları sonrası yapılan açıklamada, “Son dönemde enflasyon görünümüne ilişkin gelişmeler fiyat istikrarı açısından önemli risklere işaret etmektedir. Merkez Bankası fiyat istikrarını desteklemek için gerekli tepkiyi verecektir. Son gelişmeler dikkate alınarak eylül ayı Para Politikası Kurulu toplantısında parasal duruş yeniden şekillendirilecektir” denilirken, uzmanlar bunun “şok faiz artışı” anlamına gelebileceğini kaydetti.
Albayrak yine ‘topyekun’ dedi
Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak, dün akşam Reuters’a verdiği röportajda enflasyon ile ilgili açıklamalarda bulundu. “Gelinen seviye enflasyonla topyekün mücadeleyi gerektiriyor” diyen Albayrak, IMF’ye başvurma planı olmadığını belirterek, Türkiye’nin, özel sektör de dahil olmak üzere dış borç problemi olmadığını savundu. Amerikan yatırım bankası JP Morgan’ın verilerine göre Türkiye’nin Temmuz 2019’a kadar ödemesi gereken 179 milyar dolar dış borcu bulunuyor, bunun 146 milyar doları özel sektöre ait.
Sofra zengin halk yoksul
Enflasyon rakamları yoksulları kara karar düşündürürken, önceki gün düzenlenen 30 Ağustos resepsiyonunun menüsü şaşkınlık yarattı. Gazeteci Vahap Munyar’ın verdiği bilgilere göre, halkın en çok sıkıntı çektiği bir dönemde resepsiyonda sunulan içecekler arasında, Ejder Meyveli Smoothie (Chia tohumu eşliğinde), Efuli (Liçi meyvesi eşliğinde), Aloevera (Starex meyvesi eşliğinde) yer alırken, ana menüde ise Pataşur içerisinde Çerkez Tavuğu, Zencefilli Somonlu Suşi gibi yemekler dikkat çekti.
EKONOMİ SERVİSİ
