İktidar seçim öncesinde çıkardığı ‘torba yasa’yla azaltmaya çalışıyor ama yurttaşın sırtındaki borç icra dosyaları kabardıkça kabarıyor. Bu yılın başında 23 milyonu aşan dosya sayısının yanında kredi kartı takipleri de 4.5 milyon
Ekonomik krizin en önemli göstergelerinden biri olan yurttaşların borçlanması, son bir yılda zirve yaptı. Pandemi dönemindeki ertelemelerin sona ermesi ve ekonomik zorluklarla birlikte hızla artan icra dosyası sayısı, 10 Ocak itibarıyla 23 milyon 204 bini aştı. Adalet Bakanlığı verilerine göre, mevcut icra dosyalarına 2022 yılında 658 bin 294 yeni dosya daha eklendi.
Ekonomim gazetesinden Hüseyin Gökçe’nin yaptığı derlemeye göre, icra dosyalarının daha da kabarmasını önlemek amacıyla geçen yıl Kasım ayında çıkarılan torba yasa ile bu yükün bir bölümünün azalması bekleniyor. Yasayla 2 bin 500 liranın altındaki dosyalardan icra takipleri kaldırılacak.
Kur krizi artırdı
Ekonomik sıkıntıların dar ve sabit gelirlilerin ödeme kabiliyetini azaltması, özellikle son 5 yılda icra dairelerindeki icra iflas dosyalarının sayısında ciddi artışa yol açtı. Adalet Bakanlığı verilerinden yapılan derlemeye göre 2017 yılı sonundan bu yana geçen zaman diliminde toplam icra dosyası sayısı 7 milyon 365 bin 831 arttı. 2017 yılı sonu itibarıyla 15 milyon 846 bin 408 olan dosya sayısı, ABD’nin Rahip Brunson krizi nedeniyle ambargo uyguladığı, yoğun kur krizinin yaşandığı 2018 yılında genel ortalamaların üzerinde artış gösterdi. Dosya sayısı 2018’de 2 milyon 833 bin artarak 18 milyon 680 bin 387’ye çıktı.
Pandemide durduruldu ama…
Dosya sayısı 2019’da 20 milyon 312 bine yükselirken, 2020 yılı sonu itibarıyla 1 milyon 833 bin artarak 22 milyon 196 bine yükseldi. COVID-19 virüsünün pandemi olarak ilan edildiği 2020 yılında, Cumhurbaşkanı Kararı ile bir süre icra iflas dairelerinin çalışması durdurulmuştu. 2021 yılında ise dosya sayısı 375 bin artarak 22 milyon 571 bin oldu. Geride bıraktığımız 2022 yılında ise icra dosyası sayısı aylar itibarıyla çok hızlı artış gösterdi. Ocak sonunda 22 milyon 890 bin olan dosya sayısı, Şubat’ta 23 milyon 327 bine, Mart’ta 23 milyon 568 bine çıktı. Nisan’da küçük bir gerileme olsa da Ağustos ayı itibarıyla 24 milyonu aştı.
2500 liranın altındaki icra dosyalarının silinmesini öngören 7420 sayılı yasa 15 Ağustos 2022’yi milat olarak kabul ediyor. Yani bu tarih itibarıyla tutarı 2500 liranın altında olan veya kısmi ödeme ile bakiyesi bunun altında olan icra dosyalarına ilişkin takipler durdurulacak. Bu tarihten itibaren icra dosyası sayısı önemli bir gerileme trendine girdi. Eylül’de 23 milyon 782 bine, Ekim’de 23 milyon 521 bine, yılsonunda ise 23 milyon 229 bine geriledi.
4.5 milyon kişi yasal takipte
Varlık yönetim şirketleri haricindeki finansal kurumlarda yasal takip statüsünde olan müşteri sayısı 2 milyon 491 bine yükseldi. 2 milyon 15 bin kişi de varlık yönetim şirketlerinin takip statüsünde bulunuyor. 2022 yılı Ocak-Kasım döneminde bireysel kredi kartı borcundan dolayı yasal takibe düşen kişi sayısı, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 136,8 artışla 351 binden 831 bine yükseldi. Bu dönemde bireysel kredi borcundan dolayı yasal takipte bulunan kişi sayısı ise yüzde 19,4 artışla 789 binden 942 bine yükseldi. Bireysel kredi veya bireysel kredi kartı borcundan dolayı yasal takipte olan kişi sayısı aynı dönemde yüzde 44,9 artışla 1 milyon 401 bine yükseldi.
Kasım itibariyle tasfiye olunacak kredi miktarı ise 33,7 milyar lira oldu. Sözcü’nün haberine göre varlık yönetim şirketleri haricindeki finansal kurumlarda yasal takip statüsünde hesabı olan ve tahsilatı devam eden tekil müşteri sayısı 2 milyon 491 bin olarak açıklandı. Varlık yönetim şirketlerinde yasal takip statüsünde açık hesabı olan ve tahsilatı devam eden tekil müşteri sayısı ise 2 milyon 15 bin oldu.
HABER MERKEZİ
