Ekonomik krizin Türkiye’nin yapısal sorunlarından kaynaklandığını söyleyen Bahadır Özgür, döviz kurundaki yükselişin ekonomiyi çok zorlayacağını belirtiyor
Ekonomi yazarı Bahadır Özgür, ekonomik krizden kaynaklı borçlarını ödeyemeyeceği ilan edilen şirket sayısının 400’e ulaştığını ve sırada onlarcasının olduğunu söyledi. Özgür, “Yılda 240 milyar dolar borç ödemesi gereken Türkiye’de kurun düşmesini beklemek hayalcilik olur” dedi. ABD ile diplomatik sürtüşmenin ardından gelen yaptırımlara karşılık veren Türkiye’nin, yaptırımlarının dişe dokunur bir tarafının olmadığını belirten Bahadır Özgür, bu zamana kadar somut olarak atılan tek adımın ABD’den ithal edilen bazı ürünlere ek vergi getirmek olduğunu hatırlattı. Bu yaptırımın da alkollü içkiler, testere talaşı, makyaj malzemeleri ve binek otomobilleri gibi önemsiz konumda olan ithalat ürünlerini kapsadığını belirten Özgür, “Mesela tonlarca aldığın pamuğa vergi koyamıyorsun, onlarca tarım ürününe ve daha pek çok ciddi ürüne koyamıyorsun. Buna karşın ABD çeliğe gümrük getirdi. Daha ağır bir yaptırım çünkü Türkiye’nin önemli ihraç ürünüdür. Bir de iPhone kırma vs. gibi ciddiyetsiz şovları yaptırım saymak zaten abesle iştigal olur.
Dolayısıyla ABD ile Türkiye arasında karşılıklı bir ticaret savaşı yok. Ama ABD’nin ciddi sıkıştırması var. Bu elbette ekonomik olarak Türkiye’yi etkileyecek” dedi. Kasım ayında ABD’nin İran’a yaptırımları başladığında bu etkinin daha da artacağını, finans gücü olan ABD’nin Türkiye’ye dair olumsuz algı ve sürtüşmenin daha da yoğunlaşacağı görüşünde olan Özgür, kredi derecelendirme kuruluşları S&P ve Moody’s’ın Türkiye’nin notunu “borçlarını ödeyememe riskine sahip, yatırım için güvenilmez” anlamına gelen bir seviyeye çekme nedenlerinden birinin bu olduğunu söyledi. Bu duruma paralel olarak, ABD ile siyasi gerilimin ekonomiyi etkilerken, Erdoğan’ın eline de kısa vadede ajitatif bir silah verdiği yorumunda bulunan Özgür, “Öyle veya böyle ABD meselesini meydanlarda krizin siyasi örtüsü yapmaya çalışıyor. Bu başarılı olur mu? Kısa vadede belki krizi bu örtü ile örtüp yerel seçime kadar durumu idare edebilir. Tabii buna muhalefet cephesinin dağınıklığı ve hala krize karşı ciddi bir refleks gösterememesi de yardım ediyor. Fakat orta vadede bu strateji eninde sonunda ekonomik gerçeklere yenilir” diye belirtti.
‘Şirketler zorda’
Özgür, ortaya ne gibi sonuçların çıkacağına ilişkin öngörülerini şu sözlerle dile getirdi: “Demek ki bu alanda durum ciddi. Zaten resmen, mahkeme kararı ile borçlarını ödeyemeyeceği ilan edilen şirket sayısı neredeyse 400’e ulaştı. Sırada daha onlarcası var. Kur arttıkça ödenmesi gereken dış borç katlanıyor. Yani şirketlerin ihtiyaçları olan finansı bulmaları giderek imkânsızlaşıyor. Bakın inşaatçılar hükümetten teşvik istiyor. Daha doğrusu açıkça satılamayan konutlar için kredi faizlerinin önemli kısmını devletin üstlenmesini istiyorlar.”
İSTANBUL