Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi Gazze’de 10 tasarıda acil ve kalıcı ateşkes talep eden tasarıyı kabul etti
Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nde (BMGK) Gazze’de kalıcı ve sürdürülebilir ateşkese dönüşecek şekilde Ramazan ayında “kalıcı ateşkes” sağlanması talep edilen karar tasarısı kabul edildi. 25 Mart’taki oylamada 15 üyeli BMGK’de geçici üyeler Cezayir, Ekvator, Guyana, Japonya, Malta, Mozambik, Güney Kore, Sierra Leone, Slovenya, İsviçre, İngiltere, Fransa, Çin, Rusya “evet” dedi. ABD veto etmeyip çekimser kaldı. “Daimi ateşkes” ifadesi müzakereler ABD isteğiyle “kalıcı” ile değiştirildi.
Kararda, BMGK’nin Filistin meselesine ilişkin şimdiye kadar kabul edilen kararları hatırlatılarak, tüm tarafların uluslararası hukuk, uluslararası insancıl hukuk ve uluslararası insan hakları hukukuna uyma yükümlülüğü bulunduğu belirtildi. Sivil ve sivil altyapılara yönelik saldırılar ve her türlü terör eyleminin kınandığı kararda, esir almanın uluslararası hukukun ihlali olduğu ifade edildi.
Kararda, Gazze Şeridi’ndeki korkunç insani durum hakkında derin endişe duyulduğunun altı çizilerek, Mısır, Katar ve ABD tarafından yürütülen diplomatik çabalar tasdik edildi.
“Ramazan ayında tüm tarafların saygı duyacağı acil ateşkes sağlanması, bunun kalıcı ve sürdürülebilir ateşkese yol açması ve tüm rehinelerin acil ve koşulsuz serbest bırakılması” talep edilen kararda, rehinelerin insani ve tıbbi yardımlarının karşılanması için erişim sağlanması istendi.
Böylelikle, ABD’nin ateşkes sürecine esneklik katmış olduğu düşünülüyor. 7 Ekim 2023’te savaşın başladığından beri BMGK’de ilk kez Gazze’de ateşkes talep edilen bir karar kabul edilmiş oldu.
9 tasarı veto edilmişti. ABD’nin tasarısını Rusya veto ediyordu, Rusya’nın desteklediği tasarıyı ABD veto ediyordu. 22 Mart 2024’teki tasarıyı Rusya ve Çin veto etmişti.
Netanyahu tepkisi
İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, ABD, Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nde (BMGK) ateşkes tasarısını veto etmemesi halinde İsrail heyetinin Washington ziyaretini iptal edeceklerini açıklamıştı. Netanyahu, veto çıkmaması halinde, İsrail Stratejik İşler Bakanı ve Savaş Kabinesi Üyesi Ron Dermer ve Ulusal Güvenlik Konseyi Başkanı Tzachi Hanegbi başkanlığındaki İsrail heyetinin Washington’a ziyaretini iptal edeceğini söylemişti. ABD Başkanı Joe Biden, Netanyahu’dan Refah’a operasyon alternatifleri gözden geçirmek üzere bir heyet göndermesini talep etmişti.
İsrail saldırıları da sürdü. İsrail ordusu Mısır sınırındaki Refah’ın kuzeyindeki Musbih bölgesinde Ebu Nukira ailesinin evini bombaladı. Basına yansıyanlara göre 15 Filistinli hayatını kaybetti, onlarca kişi yaralandı.
Lübnan Hizbullahı da, İsrail’in Lübnan’ın güneyini hedef almasına yanıt olarak İsrail’e ait iki askeri mevziyi vurduğunu duyurdu.
BM raporu: Soykırım eşiği
Birleşmiş Milletler işgal altındaki Filistin toprakları Özel Raportörü Francesca Albanese, BM Güvenlik Konseyi’ne sunduğu raporu açıkladı. Cenevre merkezli BM İnsan Hakları Konseyi tarafından atanan ancak BM adına konuşmayan Albanese’nin raporunda “Gazze’de Filistinlilere yönelik soykırım eylemleri gerçekleştirildiğini gösteren eşiğin aşıldığına inanılmasını sağlayacak makul sebepler” olduğunu bildirdi.
Albanese, “İsrail’in Gazze saldırısının baskın mahiyeti ve çapının yanı sıra çektirdiği yıkıcı yaşam koşulları, Filistinlileri fiziksel olarak grup hâlinde ortadan kaldırma niyetini açığa çıkarıyor” ifadesine verdi. Bu arada İspanya, İrlanda, Malta ve Slovenya ortak açıklamada Filistin devletini tanımaya hazır olduklarını açıkladı.
NEW YORK