2018 Kasım-2019 Ekim 6 milyar 599 milyon dolar faizi olan ve artan finansal maliyet sonrası sıkışan şirketler bankaların kapısında bekliyor. Hükümetin baskısı ile bankalar ciddi bir çıkmazda
Bloomberg finans websitesi, “Turkish Banks Sweat Under Rising Pile of Debt Restructurings” (Türk bankaları yükselen yeniden yapılandırma yığınının altında terliyor)” başlıklı incelemesinde, kredi yeniden yapılandırma kuyruğuna giren firmaların sayısının arttığını, bankaların ekonomideki kötü gidişat yüzünden artan batıkları karşılamakta zorlandığını ileri sürdü. Ercan Ersoy ve Fercan Yalınkılıç imzalı habere göre, batık kredilerle uğraşan bankalar bu kez de dev şirketlerden gelen kredi yeniden yapılandırma talepleriyle karşı karşıya. Resesyon ve yüzde 20’ye varan enflasyon ise kredi akışı önündeki en büyük sorun.
TL üçte bir değer yitirdi
TL geçen Ağustos’un şokundan bir ölçüde kurtulsa da, dolara karşı 2018 başından bu yana değerinin üçte birini yitirdi. Sonuçta, özel sektörün borç yükü GSYİH’nın yüzde 40’yla, Doğu Avrupa’nın en büyük 10 ekonomisinden misliyle yüksek (ortalaması yüzde 22, Bloomberg veri tabanı).
Takipteki alacaklar
Bloomberg Intelligence’ten Tomasz Noetzel “Politik riskler ve duraksayan büyüme ortamında en büyük soru işareti Türk bankalarının takipteki alacaklarının ne ölçüde hızlanacağı” yorumunu yaptı. Bu ortamda, bankaların bir de kredi yapılandırma talepleriyle uğraşması işin tadını iyice kaçırdı. Erdoğan hükümetinin büyümeyi canlandırmak için bankaları çok düşük faizlerle kredi vermeye zorlaması hem banka, hem de borçluları strese sokuyor. Erdoğan’ın Pazartesi günü İstanbul seçimlerinin yenilenmesi için çağrı yapması da hükümetin iyice otoriterleştiği endişelerini depreştirdi. Noetzel’e göre bankaların yeni şokları göğüslemekte kullanacağı balatalar iyice yıprandı.
Yapılandırma çığ gibi
Yenilenebilir enerji şirketi Bereket Enerji Üretim AŞ 5 milyar dolar yeniden yapılandırma talebi ile bankaların kapısını çalan yeni isim. Bu başvuru da eklenirse, bankaların üzerinde çalıştığı ya da sonlandırdığı yeniden yapılandırmalar bir yıl içinde 18 milyardan 28 milyar dolara yükseldi. Sırada başka firmalar da var. Çukurova Holding’in Ziraat Bankası’ndan temin ettiği 10 yıl vadali 1.6 milyar dolarlık krediyi yeniden yapılandırması mümkün. Feribot şirketi IDO da 500 milyon dolar yeniden yapılandırma için Lazard Ltd ile anlaştı.
Batık kredi oranı artacak
Sadece enerji sektörünün bankalara kredi borcu 51 milyar dolar olarak tahmin edilirken, batık krediler oranı da BDDK verilerine göre Şubat sonunda bir yılda yüzde 2.95’ten yüzde 4.11’e çıktı ve yıl sonunda yüzde 6’ya varabilir. İstanbul’un 11 milyar dolarlık yeni hava limanı dahil, bütün mega-proje konsorsiyumları döviz cinsinden borçlu, fakat gelirleri TL cinsinden ya da olacak. Fitch Ratings “TL’nin değer kaybı F/X cinsinden varlıkların bilançoda değerini (payını) artırarak, sermaye yeterlilik rasyolarını baskılıyor” yorumunda bulundu.
EKONOMİ SERVİSİ