Bingöl Kiğı ve Adaklı ilçelerinin kesiştiği alandaki 464 bin hektar alanda Kurşun-Çinko-Gümüş Maden Projesi’ne onay verildi. Proje bölgesinde 26 ton dinamit patlatılacak, yer altı sularının akışı değişecek: Bingöl’ün üstünü bitirdiler, yeraltına göz diktiler
Bingöl’ün Kiğı ve Adaklı ilçelerine bağlı Arex, Cevizli, Aysaklı, İlbey, Maltepe, Mirzîkan, Mexsîkan, Suznut, Kûsmur, Şorîk ve Birîkan köy ve mezralarını kapsayan 464 bin hektarlık alanda, Bingöl Metal Madencilik Sanayi ve Ticaret A.Ş.’nin Kurşun-Çinko-Gümüş Kompleks Cevher Maden Ocağı Projesi’ne Çevre Etki Değerlendirme (ÇED) olumlu raporu verildi. Tüm itirazlara rağmen onay verilen projeye karşı Kiğı, Karakoçan, Adaklı, Yayladere, Yedisu ilçeleri Sosyal Yardımlaşma Kalkındırma ve Kültürleşme Derneği’nin (KAYY-DER) de aralarında olduğu 84 sivil toplum örgütü, Peri Vadisi Çevre Platformu öncülüğünde yarın Kiğı ilçesine bağlı Arex’de açıklama yapacak.
KAYY-DER Eşbaşkanı Ahmet Tüzün, Kiğı ve Adaklı’nın köylerinde ekolojik yıkıma neden olacak maden projesine ilişkin değerlendirmelerde bulundu.
2018’de proje iptal edilmişti
Bingöl Metal Madencilik Sanayi ve Ticaret A.Ş.’nin yıllardır Arex bölgesi denilen Kiğı ile Adaklı sınırları arasında maden arama için müracaatta bulunduğunu söyleyen Tüzün, Arex köyünde yurttaşların 2018’de yaptığı itiraz sonucu projenin iptal edildiğini söyledi. Aynı firmanın alanı büyüterek Arex bölgesinin yanı sıra diğer köyleri de kapsayan 464 bin hektar alanda maden projesi için ÇED raporu almak amacıyla yeni bir başvuruda bulunduğunu aktaran Tüzün, “Geçtiğimiz yıl halk toplantısı yapmak istediler. İstanbul’da birçok dernek bir araya gelerek, toplantıya katıldık. İtirazlarımızı yazılı ve sözlü dile getirdik” dedi.Tüzün, tüm itirazlara rağmen 6 Haziran’da ÇED raporunun onaylandığını kaydetti.
Bölge iklimi bozuldu
Kente katkı sağlanacağı iddiasıyla 20 yıldır bölgede ekolojik tahribatın had safhaya ulaştığına dikkat çeken Tüzün, şunları vurguladı:
“20 yılda Bingöl’de yer üstünü bitirdiler, yeraltına girmeye başladılar. Bölgede 464 bin hektar alanda maden izni verildi. Yedisu’da bir maden çalışması halen var. Durduruldu ama bir şekilde ÇED başvurusuyla yeniden başlıyor. Bingöl’de yatırım adı altında çevreye zarar veren en büyük şey barajlar. Memlekette istediğimiz meyveyi kurutamaz hale geldik. Bölge iklimi bozuldu. Su basıncından dolayı su kayıpları yaşandı. Bir ilin etrafına bu kadar yatırım diye yapılan baraj, kardan çok zarar getiriyor.”
“26 ton dinamit kullanım izni var”
Kentin tamamının projeden olumsuz etkileneceğini ifade eden Tüzün, şunları söyledi:
“Maden ocağında bunlar yapılırken, 26 ton dinamit kullanım izni var. Bu patlamalar yer altı sularının akışını değiştirecek. Burada yaşayan yaban hayvanları, börtü böcekler ölecek. Rehabilite edilen hiçbir maden yeri yok. ‘Söktüğüm şu kadar ağaç yerine 5 misli ağaç dikeceğim’ denilen maddenler var ama bugüne kadar hiçbir yerde bu uygulanmadı.”
Bingöl’ün sahipsiz olmadığının vurgulayan Tüzün, doğa katliamına neden olacak ihaleleri alanlara da seslendi:
“Bu tür yatırımları yapacak her müteahhit, bölgeye faydası olan işler yapsınlar. Sadece çevremize zarar vererek, doğamızı katlederek para kazanmak yerine fabrikalar açsınlar. Halkımız lütfen bu konularda doğalarına sahip çıksınlar.”
ÇED raporundan sonra Arex Derneği, İlbeyi Köyü, Cevizli Köyü dernekleriyle bir araya gelerek bilgilendirme toplantıları yaptıklarını söyleyen Tüzün, “4-5 dernek bir araya gelerek imzaya açtık. Peri Vadisi Çevre Platformu çatısı altında bir araya geldik” dedi. Tüzün, 90 derneğin katılımıyla yarın doğa katliamına karşı açıklama yapacaklarını belirtti.
Kaynak:MA
