Tatbikatlar, bölge ülkelerine askeri güç sevkiyatları, ‘işgal’ senaryoları ile Ukrayna-Rusya krizi tırmanırken ABD Başkanı Joe Biden ile Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin arasındaki telefon görüşmesi yapıldı
ABD Başkanı Joseph (Joe) Biden Rusya Lideri Vladimir Putin’le Rusya-Ukrayna krizini konuştu.
Rusya’nın Ukrayna sınırına 100 binden fazla asker yığdığı iddialarıyla gerilim tırmandı. Rusya’nın her an Ukrayna’ya karşı bir operasyon başlatabileceğini ve hatta yurttaşlarının 48 saat içerisinde Ukrayna’yı terk etmesini isteyen ABD’nin Başkanı Biden Rusya lideri Putin’le 12 Şubat 2022 Cumartesi günü bir kez daha bir telefon görüşmesi gerçekleştirdi.
Beyaz Saray’dan görüşmeye ilişkin olarak yapılan açıklamada, “Başkan Bidenü Rusya’nın Ukrayna sınırında artan askeri varlığı konusunu görüştü. Başkan Biden net bir biçimde, Rusya’nın Ukrayna’yı istilası halinde ABD’nin müttefikleriyle birlikte kararlı ve sert bir karşılık vereceği mesajını verdi. Başkan Biden’ın Rusya’nın Ukrayna’da daha fazla ilhaka girişmesinin acı verici insani sonuçları olacağını ve Rusya’nın itibarını zedeleyeceğini yineledi. Biden, Rusya lideri Putin’e ABD ve müttefiklerinin tam bir koordinasyon içerisinde diplomatik girişimlere olduğu gibi diğer senaryolara da hazır olduğunu iletti” denildi.
Kremlin: Histeri had safhaya ulaştı
Rusya ajansı Sputnik’in haberine göre Kremlin’den yapılan açıklamada, görüşmede Ukrayna geriliminin ele aldığı belirtildi. Rusya Devlet Başkan Yardımcısı Yuriy Uşakov, basına yaptığı açıklamada, görüşmenin, Rusya’nın Ukrayna’ya ‘saldırma’ olasılığını gerekçe göstererek ABD tarafının talep ettiğini söyledi.
Uşakov “Görüşme bir saatten biraz fazla sürdü. Bugünkü görüşme, ABD’li yetkililerin Rusya’nın Ukrayna’ya kaçınılmaz saldırısı iddiasıyla ilgili eşi görülmemiş histeriyi tırmandırdığı bir dönemde geçti. Bunu herkes biliyor” ifadelerini kullandı.
Uşakov, görüşmeye ilişkin “Düşüncelerimizi özetledik ve kasıtlı olarak Rusya’nın niyetleri hakkındaki yanlış bilgileri medyaya taşımaya gerek olup olmadığını anlamadığımızı birkaç kez vurguladık” dedi.
Biden’in, Ukrayna etrafındaki gerilimin tırmanması durumunda Rusya’ya yeni yaptırımların uygulanacağını anımsattığını dile getiren Uşakov, şöyle konuştu: “Vladimir Putin, bugün krize yol açan ABD, NATO ve Rusya arasındaki ilişkilerin tarihçesini anımsattı. Rusya lideri, Soğuk Savaş döneminde Sovyetler Birliği ve ABD’nin elbette yüzde yüz rakip olduklarını kaydetti. Ancak örneğin, 1990’lı yıllarda bir nevi dosttuk. Fakat buna rağmen ABD ve NATO, Rusya’ya yönelik yapıcı olmayan politika yürütüyordu. Zira NATO’nun faaliyet alanının genişletilmesi o dönemde başlamıştı, yeni üyeler alınmıştı, ittifak Rusya sınırlarına yaklaşmıştı. Saldırı konusu etrafındaki gerilim koordineli biçimde tırmandırılıyor ve histeri had safhaya ulaştı. Amerikalılar Rusya’nın saldırı planladığı iddiası etrafında histeriyi yapay olarak şişiriyor, saldırı tarihini veriyor, buna paralel olarak müttefikler Ukrayna’nın askeri kaslarını pompalıyorlar. Saldırı iddialarına eş zamanlı olarak Ukrayna ordusunun olası kışkırtıcı eylemleri için koşullar oluşturuluyor. Biz bu durumu böyle değerlendiriyoruz.”
Sınır manevraları ve silah sevkiyatları
Rusya ordusunun Rusya içindeki manevraları etrafında aylardır gerilim çıkarıldığını, son günlerde durumun absürt seviyesine ulaştığını kaydeden Uşakov, birçok diğer ülkenin liderlerinin de Ukrayna nedeniyle Putin’le telefon görüşmesi talep ettiğini belirtti.
İki ülke liderinin, Ukrayna’ya modern silah sevkiyatlarını da ele aldığını anlatan Uşakov, “Ukrayna’nın, Kırım’ın silah yoluyla geri alınmasını da öngören doktrini dikkate alındığında, olası NATO üyeliği en tehlikeli sonuçlar doğurma riskini taşıyor. Buna Rusya ve NATO arasında doğrudan savaş da dahil. İki lideri bunu ayrıntılı biçimde müzakere etti” ifadelerini kullandı.
Biden’in, küresel güvenlik alanında diplomatik çözümün taraftarı olduğunu söylediğini aktaran Putin’in yardımcısı, Uşakov şöyle konuştu: “Bu bağlamda ona göre Rusya’nın, ABD ve NATO’ya sunulan garanti güvenliğiyle ilgili tasarıda belirtilen endişelerini ve girişimlerini de dikkate alan bir dizi fikir beyan etti. Putin, Biden’in dile getirdiği endişeleri dikkatlice inceleyeceklerini, ABD ve NATO’dan gelen mektuba cevap hazırlarken de bunları dikkate alacaklarını söyledi. Fakat maalesef bu fikirler, NATO’nun genişlemesi, Ukrayna’da saldırı güçlerinin yerleştirilmesi ve NATO’nun 1997 sınırlarına dönmesi gibi Rusya’nın en büyük endişelerini kapsamıyor ve görüşmede bu dile getirildi. Joe Biden’in, Rusya-ABD devletlerarasındaki ilişkilerin karşılıklı saygı temelinde inşa edilmesini istediği yönündeki sözleri ışığında iki lider temasları sürdürme kararı aldı.”
Vladimir Zelensky açıklaması
Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelensky 12 Şubat cumartesi günü yaptığı açıklamada, “Medyada topyekûn bir savaşa dair aşırı fazla bilgi olduğunu düşünüyorum. Bütün riskleri anlıyoruz, bunların var olduğunun farkındayız. Eğer sizin veya bir başkasının elinde Rusya Federasyonu’nun Ukrayna’yı işgal edeceği yönünde yüzde 100 güvenilir bilgi varsa, lütfen bunu bizimle paylaşın” diye konuştu. Ukrayna Devlet Başkanı, “Şu an halkın en büyük düşmanı, ülkemizde panik yaşanması. Ve tüm bu bilgiler sadece panik yaratıyor, bize yardımcı olmuyor” dedi.
Macron da Putin ile görüştü
Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron da 12 Şubat’ta Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile telefon görüşmesi gerçekleştidi. Elysee Sarayı’ndan AFP ajansına yapılan açıklamada, görüşmenin 1 saat 40 dakika sürdüğü bilgisi paylaşıldı.
Kremlin Sarayı’ndan yapılan açıklamada, Putin’in Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron ile yaptığı telefon görüşmesinin daha önce Moskova’da yapılan yüzyüze görüşmenin devamı olduğuna işaret edildi. Açıklamada, Rusya’nın güvenliği için uzun vadeli yasal garantilerin sağlanması ve Macron’un Ukrayna, ABD ve bir dizi Avrupa ülkelerinin yöneticileri ile yaptığı görüşmeler dikkate alınarak Ukrayna krizinin çözümündeki çıkmazın üstesinden gelme konularının görüşmede derinlemesine ele alındığı belirtildi.
Putin görüşmede, ABD ve NATO’nun Rusya’nın güvenlik garantileri konusundaki girişimlerine somut bir cevap vermediğini vurgulayarak, Batı’nın Kiev’i Minsk Anlaşmalarını uygulamaya zorlama konusundaki isteksizliğini dile getirdi. Putin, bunu 10 Şubat’ta Berlin’de Normandiya Formatı’nda siyasi danışmanların başarısız sonuçlanan istişare toplantısının bir kez daha gösterdiğine dikkati çekti.
Putin ve Macron’un “Rusya’nın Ukrayna’yı işgal planı” üzerinde kışkırtıcı spekülasyonlara bağlı durumu ele aldığı kaydedilen açıklamada, “Bu duruma Ukrayna’ya geniş çapta silah pompalanmasının eşlik etmesi, Ukrayna güvenlik güçlerinin Donbas’ta olası saldırgan eylemleri için ön koşullar yaratıyor” ifadeleri kullanıldı.
Rusya ve Fransa arasında söz konusu meseleler hakkında diyaloğun en üst düzeyde devam edilmesinin kararlaştırıldığı görüşmede, İran nükleer anlaşmasına da değinildi.
Alay konusu olan Moskova masası
Rusya Devlet Başkanı Putin, Fransa Cumhurbaşkanı Macron’u 8 Şubat 2022 günü Moskova’da ağırlamıştı. Covid-19 aşı ve test konusundaki yaklaşım nedeniyle ikili çok uzun bir masada karşı karşıya oturmuştu. Masadaki tuhaf görüntü ironik değerlendirmelere konu olmuştu.
Jake Sullivan’ın ‘Olimpiyat bitmeden’ açıklaması
ABD Ulusal Güvenlik Danışmanı Jake Sullivan 11 Şubat 2022 günü, Pekin Kış Olimpiyatları bitmeden Rusya’nın Ukrayna’yı işgale başlayabileceğini iddia etmişti. Sullivan, Rusya Başkanı Vladimir Putin’in Ukrayna’yı işgal konusunda net olarak karar verdiğini şu anda söyleyemeyeceklerini, ancak işgalin her an başlayabileceği konusunda ellerinde güçlü istihbaratlar olduğunu kaydetti. Putin’i rasyonel davranıp işgalde vazgeçmeye davet ettiklerini belirten Sullivan, “İstihbarat raporlarına girmeyeceğim ancak daha önce (işgalin) Çin olimpiyatlarından sonra olabileceği spekülasyonunun aksine şu anda açıkça söyleyebilirim ki Olimpiyatlar bitmeden başlayabilir” dedi.
4 Şubat’ta başlayan Pekin Kış Olimpiyaları 20 Şubat 2022 günü bitiyor.
Sınır hattı barut fıçısı gibi
Rusya, Ukrayna’nın NATO’ya alınmaması ve Donbass bölgesine Ukrayna operasyonu olmaması için Ukrayna sınırına asker yığmıştı. ABD-NATO, Rusya’nın Donbass sınırındaki 100 bini aştığı öne sürülen askeri çekmesini isterken, Rusya sınırdaki kendi toprakları Voronej ve Rostov’da manevra yapma hakkı olduğunu, batılı ülkelerin kışkırtıcı ve provokatif girişimlerde bulunduğunu kaydediyordu. Rusya Donbass’ta yüzbinlerce Rus’a vatandaşlık vermişti.
ABD-NATO, Ukrayna’yı silahlandırırken, TürkiyeUkrayna’ya SİHA’la göndermiş, Kiev yönetimiyle SİHA’ların Ukrayna’da üretilmesi için anlaşma yapmıştı.
DIŞ HABERLER