Diyarbakır 3’üncü İdare Mahkemesi, Kaynartepe Mahallesi’nde belediyenin hayata geçirmek istediği kentsel dönüşüm projesini iptal etti
Amed’in Rezan (Bağlar) Belediyesi’ne atanan AKP’li Hüseyin Beyoğlu’nun girişimi üzerine ilçeye bağlı Kaynartepe Mahallesi, 26 Eylül 2020’de Cumhurbaşkanlığı tarafından “riskli alan” ilan edilmişti
MA’dan Azad Altay’ın haberine göre Kentsel Dönüşüm Alanı ilan edilen bölge için yapılan itirazlar sonucu Diyarbakır 3’üncü İdare Mahkemesi projeyi iptal etti.
Telefisi güç zarar oluşacak
Diyarbakır Şehir Plancıları Odası (ŞPO), projeye karşı Diyarbakır 3’üncü İdare Mahkemesi’ne başvurdu. Hem “yürütmeyi durdurma” hem de “projenin durdurulması” talebiyle yapılan başvuruda, 54 dönümlük alanda 375 binanın bulunduğu ve bin 365 hak sahibinin yaşadığına işaret edilerek, “projenin hayata geçmesi durumunda telafisi güç veya imkânsız zararların oluşacağı” uyarısına yer verildi.
Gerekçeler haklı bulundu
ŞPO’nun gerekçelerini haklı bulan mahkeme, nüfus yoğunluğu azaltılmasına rağmen planla öngörülen nüfus yoğunluğunun ihtiyacını karşılayacak sosyal ve teknik altyapı alanlarının sağlanmadığı, özellikle yeşil alan fonksiyonunun yeterli olmadığı tespit etti. Mahkeme, dönüşüm yapılan alandaki yapı dağılımının da herhangi bir kritere göre belirlenmediğini ve rastlantısal olarak dağılım yapıldığı kanaatine vardı.
Mahkeme, projenin “kamu yararına aykırı” olduğuna hükmederek, projenin uygulanması halinde “telafisi güç zararlara sebebiyet verebileceği” kanaatine vardı.
Mahkeme kararına rağmen yıkım dayatması
Mahkemenin kararına rağmen kayyım yönetimindeki Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi, iptal edilen Kentsel Dönüşüm Projesi adı altında tahliye edilen 24 yapı için yıkım ihalesi yaptı. İhalede, “Kentsel Dönüşüm Projesi” kapsamında 4 bin 92 metrekare inşaat alanlı 24 adet yapının “Elle seçici yıkım tekniğine göre” yıkımı istendi.
Proje iptal edildi
Daha önce “yürütmeyi durdurma” kararı veren İdare Mahkemesi, ŞPO’nun “projenin iptali” istemini de karara bağladı.
Mahkeme, dava konusu işlemlerin iptaline karar verdi. Mahkeme, yargılama giderlerinin davalı idarece davacıya ödenmesine de hükmetti.
Bilirkişi raporu: Altyapı ve yeşil alan yok
Kararda, 26 Ocak 2022 tarihli keşfe dair bilirkişi raporuna yer verildi. Raporda, “Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkındaki Kanun kapsamına alınan toplam riskli alanın yaklaşık olarak 150 hektar büyüklüğünde olduğu görülmüştür. Davaya konu planlar ile kentsel dönüşüm bölgesinde planlanan kısmın ise sadece 5.36 hektar büyüklüğünde olduğu, planlanan alanın büyüklüğünün toplam riskli alanın yüzde 5’i dahi olmadığı, bu açıdan değerlendirildiğinde Bağlar Bölgesi Kentsel Dönüşüm Alanında bütüncül bir planlama yaklaşımının sergilenmediği tespit edilmiştir” denildi.
Bütünlüklü bir yaklaşım yerine parçacıl bir düzenleme yapıldığı belirtilen raporda, “mevcut dokuda nüfus yoğunluğu azaltılmasına rağmen planla öngörülen nüfus yoğunluğunun ihtiyacını karşılayacak sosyal ve teknik altyapı alanlarının sağlanmadığı, özellikle Yeşil Alan fonksiyonunun yeterli olmadığı tespit edilmiştir” diye kaydedildi.
Projenin kamu yararına uygun olmadığı vurgulanan raporda, planlar hazırlanırken mahallede yapılan anketin ise “yetersiz” olduğu aktarıldı.
AMED