Çok uzun süredir akıldışı borç yüküyle yürüyen ekonomi çatırdadıkça birçok şirket iflasa gidiyor. İflas yerine konkordato uygulamasının getirilmesi ise durumu kurtarmıyor, her gün yeni bir batık haberi geliyor
Kendi birikim kapasitesinin çok çok üstünde borç yüküyle dövize bağımlı olarak soluk alıp veren Türkiye ekonomisi, Haziran’dan bu yana her gün derinleşen döviz krizi karşısında en kırılgan unsurlarını kaybederek yürüyor. Doğrudan kaçıp giden, yasa filan dinlemeden ‘dükkanı kapattım’ deyip işi pişkinliğe vuranlar bir yana bırakıldığında bile son birkaç ayda konkordato ilan ederek borçlarını yeniden yapılandırma talebinde bulunan şirketlerin sayısı onları buluyor.
Büyükler önden buyurdu
Türkiye’nin köklü şirketlerinden bisküvi ve çikolata markası Ülker’i içinde barındıran Yıldız Holding, borçlarını yeniden yapılandırmaya gitmekte öncülük yaptı. Belçika’nın çikolata markası Godiva,İngiltere’nin büyük bisküvi üreticisi United Biscuits ve ABD’nin tatlı markası DeMet’s’i satın alarak sektöründe dünyanın en büyük şirketlerinden biri haline gelen Yıldız Holding’in kredilerinin yeniden yapılandırılacağına dair ilk haberler bu yılın başlarında çıktı. İsmi uzun süredir yeniden yapılandırma haberleriyle beraber anılan şirketlerden biri de Doğuş Holding oldu. Bir yandan Antalya’da ve Gebze’deki plaza ve AVM’lerini elden çıkaran grup, diğer yandan da bankalarla masaya oturdu.
Yeniden yapılandırma sürecinin çetrefilli bir şekilde ilerlediği şirketlerin başında Türk Telekom’un hissedarlarından OTAŞ geliyor. Lübnanlı Hariri ailesine ait Saudi Oger’e bağlı olan Oger Telecom, 2005 yılında Türk Telekom’un yüzde 55’ini satın almak için Ojer Telekomünikasyon AŞ’yi(OTAŞ) kurmuştu. Ancak OTAŞ, aldığı 4,75 milyar dolar tutarında kredinin taksitlerini geri ödeyemedi. Bunun üzerine OTAŞ’ın borcunun yeniden yapılandırılması ve satışı için görüşmeler başladı.
Kanatlı iflaslar
Temmuz’daki en önemli batık haberi, Erdoğan’a ricalarına rağmen belini doğrultamayan gıda şirketi Keskinoğlu Tavukçuluk’un konkordato ilan etmesiydi. Aynı günlerde, Asırlık gıda şirketi Nalpaş Gıda, mali darboğaza girdi. Mahkemeye başvuran şirket hacizlere karşı koruma istedi. Mahkeme, şirkete yönelik tedbir kararı vererek geçici konkordato komiseri heyeti atadı. Büyüknalbant ailesi, soğuk hava depoculuğunda toptan gıda ve içecek ticareti konularında hizmet veriyordu. Aynı şekilde Türkiye’nin en büyük dondurma makinesi üreticisi olan Smach Gıda Makine Sanayi ve Ticaret, AŞ. yaşadığı mali darboğazı aşamayınca mahkemeye başvurdu. Öte yandan, zor duruma düşen Şeker Piliç ise tümden satış aşamasına geldi. 3 yıl önce iflasına karar verilen Şeker Piliç Fabrikası’na ait eski kesimhane ile idari bina bölümü, Garanti Bankası’na ipotek karşılığı satıldı.
Yakıt ve enerji
Akaryakıt şirketi REMOİL akaryakıt dağıtım şirketi için geçen ay İstanbul Anadolu Asliye Ticaret Mahkemesi’nde konkordato kararı alındı. Remoil’in konkordato sürecinde ham madde maliyetlerinde döviz kurunda bağlı yaşanan dalgalanmaların etkili olduğu ifade edildi. 1995 yılından bu yana enerji üretimi yapan ve 2100 MW kurulu güce ulaşan Bereket Enerji’nin borç yapılandırması için bankalarla görüştüğü belirtildi. Aynı şekilde, Bloomberg’in haberine göre UnitInvestment NV’nin ortaklığındaki Yeni Elektrik Üretim de 2019’da bankalarla kredi yapılandırmasına gitmeye hazırlanıyor. Bankalarla borçlarını yeniden yapılandırmak için masaya oturan şirketlerden biri de UnitInvestment’in Doğan Holding ve Doğuş Holding ile ortak olduğu Boyabat Hidroelektrik Santrali. Çek Cumhuriyeti merkezli enerji şirketi CEZ, Türkiye’de yüzde 37,36 hissesine sahip olduğu Akenerji’nin borçlarını yeniden yapılandırmayı gündeme aldı.
Dernek başkanlığı da yetmedi
Aynı zamanda Tüm İç Giyim Sanayicileri Derneği (TİGSAD) Başkanı da olan Osman Alyüz, önceki gün sahibi olduğu Mendo İç Giyim, Mendoğlu Çamaşırları ve Menpa Mağazacılık için konkordato talebinde bundu. Alyüz’ün sahibi olduğu şirketler, iç giyim sektöründe önemli bir oyuncu konumunda.
Mücevherci de gitti!
Türkiye menşeili mücevher firması Gilan, konkordato ilan etti. Firmanın üst düzey yöneticilerinden Osman Geylan, 3 Eylül Pazartesi günü konkordato için başvurduklarını, 5 Eylül Çarşamba günü konkordato ilan ettiklerini belirtti ve “İşimize odaklanabilmek için bunu yaptık, amacımız mevcut vadeleri uzatmak” dedi. Şirketin toplamda 12 bankaya borcu bulunuyor.
162 mağazası vardı ama…
1938 yılından beri üretim yapan ve Türkiye genelinde 162 satış noktası olan moda markası Hotiç de borcunu yeniden yapılandırma sürecine girdi. Şirketin CEO’su Alihan Hotiç, yaptığı açıklamada şirketin konkordato ilan ettiğini duyurdu.
Altın çocuklar bir bir çöküyor
AKP döneminin parlak sektörü olan inşaat alanı da krizin etkisine direnemiyor. Geçtiğimiz ay, altyapı şirketleri Sedyolİnşaat ve Payas İnşaat’ın konkordato başvurusunda bulunduğu öğrenilmişti. Birçok liman, tünel ve metro istasyonu işleri yapan iki şirket artık tasfiye yolunda. Ankara merkezli Özensan Taahhüt, yaşadığı mali sıkıntıyı aşamayınca mahkemeye başvurdu. Adalet Bakanlığı, Sağlık Bakanlığı gibi çeşitli bakanlık ve belediyelerin büyük inşaat projeleri Özensan imzası taşıyor. Aynı şekilde, 20 yılı aşkın bir süreden beri faaliyet gösteren Odaş Yapı da temmuz ayında konkordato talebinde bulundu. Odaş Yapı inşaat malzemelerinin toptan ve perakende satışını yapıyor. İnşaat, müteahhitlik ve enerji alanlarında faaliyet gösteren GAMA Holding de borcunu yeniden yapılandırmak için bankalarla masaya oturduğu söylenen şirketlerden. Bu arada, 1995 yılında Ankara’da kurulan Emay İnşaat da kredi yeniden yapılandırması için bankalarla görüştüğünü açıkladı.
EKONOMİ SERVİSİ