İki binden fazla akademisyen, 2016 yılı başında, devlet güçlerinin kendi vatandaşlarına uyguladığı orantısız şiddet karşısında, ‘Bu suça ortak olmayacağız!’ diye haykırmıştı. Ödetilmek istenen bedele rağmen Barış Akademisyenleri, savaş karşıtı çağrılarının onurunu taşıyor
Hazar Aksoy/İstanbul
İstanbul Çağlayan’daki devasa Adliye Sarayı’nın ‘konukları’ arasına son iki yıldır akademisyenler de katılmış bulunuyor. Sayıları iki bini geçen “Barış Akademisyenleri”nin 8-10 ayrı ağır ceza mahkemesindeki dosyalarda yargılanmaları sessiz-sedasız sürüyor. Toplumun neredeyse tüm katmanlarına yönelen davalar arasında sıkışan akademisyenlerin durumunun kamuoyunda yeterli ilgiyi gördüğü söylemek epeyce zor. Çoğu zaten çalıştıkları üniversitelerden ihraç edilmiş olmasına rağmen, yargılanmakta olan akademisyenlerin sayısı 444 kişiyi buldu. Değişik ağır ceza mahkemelerinde yargılanıyorlar; ancak her bir mahkeme, akademisyenlerin hemen hemen hepsine 1 yıl 3 ay hapis cezası veriyor ve hükmün açıklanmasını erteliyor. Kimi akademisyenlere ise duruşmada ‘pişmanlık göstermediği’ ve hakkında verilen hükmün açıklanmasının ertelenmesi talebinde bulunmadığı gerekçesiyle kendisine verilen hapis cezaları ertelenmiyor. Şimdiye kadar iki akademisyene en yüksek ceza verildi: Prof. Dr. Şebnem Korur Fincancı’ya 2 yıl 6 ay hapis cezası verilirken, Prof. Dr. Gençay Gürsoy ise 2 yıl 3 ay hapis cezası aldı. Yrd. Doçent Dr. Lütfiye Bozdağ ile Arş. Görevlisi Yonca Güneş Yücel 1 yıl 6’şar ay hapis cezası alırken; 1 yıl 3 ay hapis cezası alanların isimleri şöyle: Prof. Dr. Zübeyde Füsun Üstel, Prof. Dr. Büşra Ersanlı, Prof. Dr. Ayşe Erzan, Prof. Dr. Nesrin Sungur Çakmak, Prof. Dr. Özdemir Aktan…
Ne olmuştu?
Barış İçin Akademisyenler bildirisi veya “Bu Suça Ortak Olmayacağız” bildirisi, 2015-16’daki sokağa çıkma yasakları döneminde orantısız bir güçle bastırmaya çalışan devlet güçlerince uygulanan şiddetin sona erdirilmesi ve sokağa çıkma yasaklarının kaldırılması için yapılan bir çağrıydı. 11 Ocak 2016’da 1128 akademisyenin imzasıyla yayımlandı. Takip eden hafta içerisinde imzacı akademisyenlere destek olmak amacıyla gelen yeni imzalarla birlikte bildirinin nihai imzacı sayısı 2212’ye ulaştı. Aralarında Esra Mungan, Ahmet İnsel, Koray Çalışkan, Nazan Üstündağ, Gençay Gürsoy, Şebnem Korur Fincancı, Noam Chomsky, David Harvey, Étienne Balibar, Judith Butler ve Immanuel Wallerstein’in de yer aldığı akademisyenler, “bir an önce çözüm” çağrısı yapan bildiri metnini Türkçe ve Kürtçe olmak üzere iki dilde hazırlandı. Bildiri, sadece ülkede değil, neredeyse tüm dünyada büyük ilgi gördü. Ancak Barış Bildirisi, yayımlandıktan sonra Cumhurbaşkanı ve Başbakan başta olmak üzere siyasi otoritelerin ve hükümet destekçisi medyanın sert eleştirilerine maruz kaldı. Bunun üzerine 15 Ocak 2016’dan itibaren imzacı akademisyenlerin birçoğu hakkında adli ve idari soruşturma başlatılarak işlerine son verildi ve gözaltına alınanlardan üç imzacı akademisyen ise uzunca bir süre boyunca tutuklu kaldı. Daha sonradan çok sayıda imzacı, 15 Temmuz 2016’daki darbe girişimi sonrası tasfiyelerine dahil edilerek akademiden ihraç edilmeye devam edildi. Nitekim Şubat 2017’de yayımlanan 686 nolu KHK ile ihraç edilen kişiler arasında Barış İçin Akademisyenler bildirisinin 115 imzacısı da vardı. Ancak tüm bunlarla da yetinmeyen devlet aklı, bildiriyi imzalayan Barış Akademisyenlerine dava açmaya hala devam ediyor.
71 akademisyenin sonuçlandı
Davaları sonuçlanmış olan Barış Akademisyenleri’nin isimleri şöyle: Prof. Dr. İzzettin Önder, Arş. Gör. Ayda R.A. Altınay Cingöz, Arş. Gör. Ezgi Pınar, Prof. Dr. Zübeyde Füsun Üstel, Doç. Dr. Veli Polat, Prof. Dr. Melda Tunçay, Prof. Dr. Tevfik Hakan Ongan, Doç. Dr. Erhan Keleşoğlu, Arş. Gör. İrfan Emre Kovankaya, Yrd. Doç. Dr. Sharo İbrahim Garip, Dr. Stefo Benlisoy, Yrd. Doç. Dr. Yasemin Gülsüm Acar, Doç. Dr. Merve Didem Dayı-Tirek, Prof. Dr. Büşra Ersanlı, Arş. Gör. Sezen Çilengir, Arş. Gör. Emre Tansu Keten, Koç Üniversitesi’nden Yrd. Doç. Dr. E.B., Kadir Has Üniversitesi’nden Öğr. Gör. G.M. Arş. Gör. Canan Özbey, Yrd. Doç. Bülent Küçük, Dr. Gaye Yılmaz, Boğaziçi Üniversitesi’nden Prof. Dr. N.N., Doç. Dr. Çiğdem Kafesçioğlu, Boğaziçi Üniversitesi’nden Prof. Dr. B.K., Boğaziçi Üniversitesi’nden Yrd. Doç. Dr. O.A., Öğr. Gör. Zübeyde Gaye Çankaya Eksen, Galatasaray Üniversitesi’nden Yrd. Doç. Dr. N.Ö., Koç Üniversitesi’nden Yrd. Doç. Dr. B.C.B., Öğr. Gör. Naciye Gülengül Altıntaş, Prof. Dr. İbrahim Kaboğlu (milletvekili seçildiği için dosyası ayrıldı), Doç. Dr. İpek Merçil, İstanbul Üniversitesi’nden Dr. Öğr. Üyesi O.A., Prof. Dr. Yücel Candemir, Öğr. Gör. Fevziye Deniz Tarba Ceylan, Sabancı Üniversitesi’nden Öğr. Üyesi Ç.A., Dr. Öğr. Üyesi Güven Gürkan Öztan, Prof. Dr. Gülhan Türkay, Prof. Dr. Mehmet Rıza Türkay, Dr. Öğr. Üyesi Sinan Yıldırmaz, Arş. Gör. Onur Baysal, Arş. Gör. Yonca Güneş Yücel, İstanbul Bilim Üniversitesi’nden Doç. Dr. S.B., Doç. Dr. Gülhan Balsoy, Prof. Dr. Naz Çavuşoğlu, Arş. Gör. Can Soylu, Prof. Dr. Gençay Gürsoy, Dr. Öğr. Üyesi Onur Buğra Kolcu, Dr. Öğr. Üyesi Zeynep Verda İrtiş, Arş. Gör. Zeynep Savaşçın, Prof. Dr. Nuray Mert, Arş. Gör. Aslı Aydemir, Prof. Dr. Ayşe Rezan Tuncay, Prof. Dr. Şahika Yüksel, Prof. Dr. Ayşe Erzan, Prof. Dr. Nesrin Sungur Çakmak, Prof. Dr. Özdemir Aktan, Doç. Dr. Ceren Sözeri, Arş. Gör. Sami Cankat Tanrıverdi, Doç. Dr. Buket Türkmen, Doç. Dr. Melis Behlil, Öğr. Gör. Mahmut Çınar, Yrd. Doç. Dr. Lütfiye Bozdağ, Arş. Gör. Hazal Azeri’, Arş. Gör. Gülçin Karabağ, Prof. Dr. Şebnem Korur Fincancı, Mimar Sinan Üniversitesi’nden Arş. Gör. D.Ü., Boğaziçi Üniversitesi’nden Yrd. Doç. Dr. Z.Ç., Bilgi Üniversitesi’nden Arş. Gör. E.A., Doç. Dr. Ayten Zara, İsmine erişemediğimiz bir akademisyen (3 Ocak 2019)…