Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, ocak ayı içerisinde bin 706 talan projesi için duyuru yaparken, 465 proje için ‘ÇED gerekli değil’ kararı verdi
İklim krizi etkisini sürdürürken, dünyanın farklı bölgelerinde yaşanan ekolojik talan da sürüyor. Özellikle ormanlık alanların talan edilmesi iklim krizini daha da tetikliyor. Türkiye’de de bu talan hız kesmeden sürerken, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı 2023 yılının ilk ayında bin 706 Çevresel Etki Değerlendirme (ÇED) dosyası duyurusu yaptı. Yapılan bu duyurularda 465 proje için “ÇED gerekli değil”, 56’sı için ise “ÇED olumlu” kararı verildi.
20 projeye onay
Yine Ocak ayı içerisinde 413 maden projesinin duyurusu yapılırken 101’i için de “ÇED gerekli değil” kararı verildi. Geriye kalan projeler ise sanayi, gıda, hayvancılık, tarım, turizm gibi projelerden oluşuyor. Yine talanın büyük oranda yoğunlaştığı Ege bölgesinde ise 385 proje için duyuru yapıldı. Özellikle kuraklığın yıl içinde büyük etki gösterdiği bölgede verilen bu kararlar gelecek için tehlike oluşturuyor. Meteoroloji Genel Müdürlüğü’nün 2022 yılı kuraklık haritasına göre “Olağanüstü kurak” olarak görünen İzmir’de 71, Uşak’ta 51 proje için duyuru yapıldı. İzmir’de 11, Uşak’ta 9 projeye ÇED gerekli görülmedi.
Ay içerisinde verilen bazı kararlarda, özellikle tarım ve orman alanlarının tercih edilmesi ise dikkati çekti. Bazı önemli alanları derledik.
Tarım arazisine maden
Konya Beyşehir ilçesi, Bayafşar köyü mevkiinde, Mcs Sancar Mermer Tarım Hayvancılık İnş. Nak. San. Ve Tic. Ltd. Şti. tarafından açılmak istenen Mermer Ocağı için 16 Ocak tarihinde “ÇED gerekli değil” kararı verildi. 99,32 hektarlık bir alanı kapsayan proje için 13,115 hektarlık ÇED alanı belirlenirken, bölgede yıllık 37 bin 500 m3 üretim yapılması planlanıyor.
Mahallenin içine girdi!
Kayseri Melikgazi ilçesi, Ağırnas Mahallesi’nde, 48,85 hektarlık ruhsat sahasının 103 bin metrekarelik kısmında Çimsa Çimento yapılmak istenen tras ocağı için 27 Ocak tarihinde “ÇED gerekli değil” kararı verildi. Yıllık 150 bin ton kapasiteli olması beklenen maden ocağının 100 metre yakınında Ağırnas Mahallesi bulunuyor. Açık ocak işletmeciliği şeklinde yapılması planlanan ruhsat alanı 1/100.000 ölçekli Çevre Düzeni Planında “Tarım Arazisi” statüsünde bulunuyor.
Agırî’de taş ocağı
Agirî merkeze bağlı Mîrenga köyünde 2 buçuk hektarlık alanda gerçekleştirilmesi planlanan kum ocağı ve kırma, eleme, yıkama tesisi için 9 Ocak tarihinde “ÇED gerekli değil” kararı verildi. Aral Metaş Hazır Beton Kum Eleme İnş. Yapı Malz. San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından yapılmak istenen taş ocağından yıllık 510 bin ton kum ve çakıl elde edilmesi planlanıyor.
Ormana taş ocağı
Manisa Demirci ilçesi Yeşiloba köyünde ise, Devlet Su İşleri (DSİ) 2. Bölge Müdürlüğü tarafından “Yeşiloba Göleti Sulamasına Ait Malzeme Ocakları, Kırma-Eleme, Yıkama, Eleme Tesisleri ve Hazır Beton Santrali Projesi” yapılmak isteniyor. Yeşiloba Göleti’nin yapımında kullanılacak malzemelerin çıkarılacağı proje kapsamında 3 adet geçirimsiz (kil) malzeme ocağı, 4 adet geçirimli (kumçakıl) malzeme ocağı ve 1 adet kaya (andezit) malzeme ocağı yer alıyor. Ayrıca 1 adet kırma-eleme tesisi, 1 adet yıkama-eleme tesisi ve 1 adet hazır beton santrali işletilecek.
Mêrdîn’de talan
Mêrdîn’in Şemrex (Mazıdağı) ilçesi Avagevr köyünde, Demal Nakliye Madencilik İnşaat ve Taahhüt Petrol Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi tarafından işletilen Kalker Ocağı Ve Kırma Eleme Tesisi için kapasite artışına 27 Ocak’ta “ÇED Gerekli değil” kararı verildi. Ruhsat Alanı 99,75 hektar olan bölgenin 17,85 hektar bölümü için karar alınırken proje alanı 1/100.000 ölçekli Onaylı Çevre Düzeni Planı Mêrdîn- Êlîh- Sêrt-Şirnex-Colamêrg planlama bölgesinde “Tarım Arazisi” içerisinde kalıyor.
Karadeniz’de HES’lere onay
Ordu Mesudiye ilçesinde ise 18 Ocak tarihinde “ÇED olumlu” kararı verilen proje ile Melet Irmağı üzerine Hidroelektrik Santrali kurulmak isteniyor. Akyurt Enerji Üretim A.Ş. tarafından yapılmak istenen HES 84 bin 686 metrelik alana kurulup 49 yıl boyunca işletilecek. 1/100.000 ölçekli Çevre Düzeni Planına göre HES alanı “Tarım Alanı, Orman Alanı, Çayır-Mera, Ağaçlık Karakteri Korunacak Alanlar” olarak gösteriliyor. Proje alanlarına yakın olarak değerlendirilebilecek noktalarda Melet Irmağı kenarında hayvan barınakları ve üstü kapalı tarımsal ürün depoları bulunurken alanda Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü tarafından belirlenmiş özellikli alanlar bulunuyor. Yine saha yakınında kuş uçuşu mesafe olarak yakın yerleşim yerleri bulunuyor.
Haber: Tolga Güney – İzmir/MA
