Türkiye’nin Azerbaycan’a ormancılık eğitim merkezi ve fidanlık tesisi inşası için 250 milyon TL hibe sağlayacağı Resmi Gazete’de yayımlandı. Ormanlar; maden, enerji ve imar rantı için yok edilirken, bu karar müteahhitler için verildi
Yusuf Gürsucu / İstanbul
Ankara’da ‘Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Azerbaycan Cumhuriyeti Hükümeti Arasında Hibe Anlaşması’ 25 Aralık 2023’te imzalanmıştı. İmzalan bu anlaşmanın yürürlüğe girmesine ilişkin karar, AKP’li Cumhurbaşkanı R.T. Erdoğan imzasıyla Resmi Gazete’de yayımlandı. Karara göre; Türkiye, Azerbaycan’a ‘Türkiye- Azerbaycan Uluslararası Ormancılık Eğitim Merkezi ve Fidanlık Tesisi’ projesi kapsamında 250 milyon tl’ye kadar hibe sağlayacak.
Amaç müteahhitlere kıyak
Türkiye adına Hazine ve Maliye Bakanlığı, Azerbaycan adına Ekoloji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı arasında imzalanan anlaşmaya göre; Türkiye tarafından sağlanan hibe, projenin finansmanında kullanılacak. Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın imzasıyla yürürlüğe giren hibe anlaşması altında finanse edilecek projeye ait yapım işlerini yürütecek müteahhitlik firması, Orman Genel Müdürlüğü tarafından yapılan benzer işlerin ihalelerinde yeterlilik alabilen Türk menşeili veya en az yüzde 51 hissesi Türk firmasına ait olan Azerbaycan-Türk ortaklığı firmaları arasında gerçekleştirilecek ihale süreci ile belirlenecek.
Ayranı yok içmeye…
Ekonomik krizi gerekçe gösterip işçiyi, emekçiyi, emekliyi ve köylüyü açlığa mahkum eden iktidar, havuz şirketleri içinde yer alan inşaat şirketlerine Azerbaycan’ın çıkarları çerçevesinde hibede bulunması, şirketlere servet aktarmanın yeni bir yolu olarak ortaya çıkmakta. Türkiye’de orman varlığının her geçen gün daralması karşısında umursamaz bir tutum izleyen iktidarın Azarbeycan ormanları için hibe anlaşması yapmasının tek nedeni müteahhitlere yeni yağma alanı açmayı hedefliyor. Dış borçlanma için her kapıyı çalan ve borç arayan Türkiye, diğer yandan AB ve İklim Zirveleri’nde hibe peşinde koşarken Azarbeycan’a hibe kararı sermayeye servet aktarımından başkaca bir anlamı olamayacağı anlaşılabilmekte. Türkiye’de orman varlığına dönük iktidarın iddiaları ise gerçek veriler tarafından yalanlanıyor.
Yalan iddialar
Tarım ve Orman Bakanlığı Orman Genel Müdürü Bekir Karacabey, “2000 yılların başında 20,8 milyon hektar olan orman varlığımız 23,2 milyon hektara ulaştı” iddiasına yanıt Ormancılar Derneği’nden gelmişti. Ormancılar Derneği, ”İktidar partisi temsilcileri ve ormancılık bürokratları orman alanı artışının yapılan ağaçlandırmalar sayesinde olduğu gibi bir algı yaratmaya çalışmaktadırlar. Oysa aynı partinin iktidarda olduğu 19 yıl boyunca (2003-2021 yılları arası) yapılan toplam ağaçlandırma miktarı 609.090 hektar ve yıllık ortalama ağaçlandırma miktarı 32.000 hektarken, önceki 19 yılda(1984-2002) yapılan toplam ağaçlandırma miktarı 1.115.367 hektar ve yıllık ortalama ağaçlandırma miktarı ise 59 bin hektardır. Yani, AKP hükümetlerinin görevde olduğu dönemde, aynı süreye karşılık gelen bir önceki döneme göre çok daha az ağaçlandırma yapılmıştır” yalan iddialara bir yanıt.
784 bin hektar
Ormancılar Derneği’nin 13 Akademisyen ve ilgili meslek gurubunun birlikte hazırladığı raporda çarpıcı tespit yer almakta. Raporda, “Orman Yasası’nın ilgili maddelerinde sık sık değişiklik yapılarak birçok değişik amaç için orman alanlarının ormancılık dışı uygulamalara tahsisi olanaklı hale getirilmiş ve giderek artan miktarda orman alanı ormancılık dışı uygulamalara tahsis edilmeye başlanmıştır. 2020 yılı sonu itibarıyla toplam 748.000 hektar orman alanı madencilikten enerjiye, turizmden ulaştırmaya uzanan geniş bir yelpazedeki uygulamalara tahsis edilmiş durumdadır. Fiilen orman olmayan ve ülkede toplam orman alanının yüzde 3,2’sine karşılık gelen bu alanlar orman varlığı envanterinde halen orman olarak görünmeye devam etmekte ve bu nedenle ormanların azalmadığı aksine arttığı yönünde yanıltıcı bir algı oluşturmaktadır” diye belirtilirken, 784 bin hektar alanda yaklaşık 7 milyar ağacın katledildiğini vurgulamak gerekiyor.
Tüm zamanların rekorları kırıldı
Raporun devamında, “Yalnızca 2004-2020 yılları arasında yapılan tahsis miktarı 494.000 hektardır ve tüm zamanlarda yapılan tahsislerin yüzde 66’sına karşılık gelmektedir. Bu dönemde yapılan yıllık ortalama tahsis miktarı yaklaşık 29.000 hektarken son beş yılda (2016-2020) yapılan yıllık ortalama tahsis miktarı ise yaklaşık 39.000 hektardır. Yapılan tahsislerin sektörlere göre dağılımına bakıldığında ise enerji ve madencilik sektörlerinin öne çıktığı görülmektedir. 2012-2020 yılları arasındaki dokuz yıllık dönemde yapılan toplam tahsis işleminin (51.663 adet) yaklaşık yüzde 44’ü madencilik, yaklaşık yüzde 20’si ise enerji sektörüne yapılan tahsislerdir. Alan olarak bakıldığında ise aynı dönemde tahsisi yapılan toplam 342.846 hektar orman alanının yaklaşık yüzde 37’si enerji, yaklaşık yüzde 25’i ise madencilik sektörüne yapılan tahsislerdir” ifadeleri AKP’nin tüm zamanları aşan tahsisi ortaya koymakta.
