ABD’nin ‘Nükleer Kuvvetler Anlaşması’ndan çekilme kararının ardından ABD ile Rusya arasındaki kriz restleşmelerle devam ederken, anlaşmanın ‘yaşamsal’ olduğunu belirten Avrupa ise krizden kaygılı
ABD Başkanı Donald Trump, Rusya’nın yeni füzeler üreterek test ettiğini ve bunun 1987 yılında imzalanan Orta Menzilli Nükleer Güç Antlaşması(INF) paktına aykırı hareket ettiğini savunmuştu. Dönemin Sovyetler Birliği ile imzalanan antlaşma, her iki ülkenin 500 ile 5 bin kilometreye kadar menzili olan füzeleri üretme, test etme ve depolamasını yasaklıyor. Trump, antlaşmayı bir kenara koyacakları tehdidinde bulunmuştu.Trump’ın açıklamasına karşı Kremlin Sarayı’ndan yapılan açıklamada, ABD’nin füze geliştirmesi halinde buna karşılık verileceği söylenmişti. Kremlin Sözcüsü Dmitry Peskov, Trump’ın dediğini yapmasının ‘stratejik bir girişim’ olacağını ve Rusya’nın da buna karşılık vermek durumunda kalacağını söylemişti. Peskov, bunun başta Amerika olmak üzere tüm dünyayı güvenlik açısından daha kötü duruma sokacağı uyarısında da bulunmuştu. Öte yandan Donald Trump’tan yine Rusya’nın tepkisini çekecek bir açıklama geldi. Trump gazetecilere yaptığı açıklamada, Çin ve Rusya’yı kastederek, ‘bazıları akıllanana kadar’ ülkesinin nükleer silahlanmasının devam edeceğini yineledi. ‘Olgunluk yetersizliği’ Rusya’nın benzer sertlikte uyarıda bulunduğu Trump’ın açıklamasına karşı birçok ülkeden tepkiler geldi. Trump’ın suçladığı iki ülkeden olan Çin, “ABD’nin antlaşmadan çekilmeden iki kere düşünmesi gerekir” uyarısı yaptı. Açıklamada, antlaşmadan tek taraflı çekilmesinin büyük sorunlara yol açacağı vurgulandı. 1987 yılındaki antlaşmayı dönemin ABD Başkanı Ronald Reagan’la birlikte imzalayan eski SSCB lideri Mihail Gorbaçov, Trump’ın açıklamalarını “olgunluk yetersizliği” olduğunu savunmuştu. Gorbaçov, Trump’ın bu yönlü kararının ABD ve SSCB tarafından büyük zorluklarla varılan antlaşmayı tehlikeye atacağı uyarısında bulunmuştu.
AB: Güvenlik yaşamsal
Avrupa Birliği’nden (AB) yapılan açıklamada da, antlaşmanın hem AB hem de dünyanın güvenliği için ‘yaşamsal’ olduğu vurgulandı. AB Dışişleri ve Güvenlik Politikası’ndan Sorumlu Yüksek Komiseri Federica Mogherini, INF Paktı’nın AB’nin güvenlik konseptinin temel taşlarından olduğunun altını çizdi.
NATO ihlalleri hatırlattı
ABD’nin etkili güç olduğu NATO’dan yapılan açıklamada ise, Rusya’nın antlaşmayı defalarca ihlal ettiği savunuldu. NATO Sözcüsü Oana Lungescu, Rusya’nın 9M729 adlı misil sistemini buna örnek gösterdi.
Almanya’dan tepki
Alman hükümetinin açıklamasında ABD Başkanı’nın sözlerine tepki gösterildi. Konunun NATO içerisinde tartışılması istenen açıklamada,INF’nin silahlanmanın kontrol edilmesinde önemli olduğunun altı çizildi. Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron da, Donald Trump’la telefon görüşmesi yaparak endişelerini dile getirdi. Elysée Sarayı’ndan yapılan açıklamada, Macron’un antlaşmanın ‘önemini’ hatırlattığı belirtildi.
DIŞ HABERLER
