Askeri mevzi için SİT alanı kepçeyle kazılıyor. Silopi’de Asurlulardan kalma Yankale Höyüğü, 2014 yılında Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından 2. derece SİT alanı ilan edilmişti. Köylüler, kazının derhal durdurulmasını istiyor
Şırnak’ın Silopi ilçesine bağlı Bostancı (Rihaniyê) köyünün Yankale (Basorîn) mezrasında bulunan ve 2014 yılında Kültür ve Turizm Bakanlığı Diyarbakır Kültür Varlıklarını Koruma Müdürlüğü tarafından 2. derece SİT alanı ilan edilen höyükler asker tarafından “güvenlik” gerekçesiyle kazılıyor. Sınırda bulunan höyüklerin yakınında bir askeri nokta bulunmasına rağmen 2 gündür Asurlulardan kalma kalıntıların olduğu alanda, kepçeler yeni mevzi için çalışıyor. Ayrıca kazılan alanda tapulu arazileri bulunan köylüler, yaşanan durum ile ilgili belediyeye dilekçe verdi.
‘Kazıyı kabul etmiyoruz’
Yaşananlara tepki gösteren mezradaki yurttaşlar, “Koruma amaçlı set çekiyoruz” denildiğini belirterek, “Tel çekin diyoruz ama onlar gidip kepçeyle kazıyorlar. Oranın çoğu tapulu arsa, hazine malı da değil. Ama yine de kazıyorlar ve mevzi yapıyorlar. ‘Güvenlik gerekçesiyle kazıyoruz’ diyorlar. Ama zaten karakolları var. Neden bir tane daha tarihi bir yere yapılıyor? Biz bunu kabul etmiyoruz. Konuyu her yere taşıyacağız ve belediyeye, kaymakamlığa neresi olursa olsun gidip dilekçe vereceğiz” dedi. Yaşanan kazıya ilişkin telefonla görüştüğümüz Diyarbakır SİT Alanı Koruma Müdürlüğü’ndeki arkeologlar ise şunları söyledi: “Arkeolojik 2. derece sit alanında kazı yapılamaz. Müze, belediye ya da kaymakamlığa başvurun. Kepçeyle hiçbir şekilde kazılamaz. Belediye ya da KUDEP’e başvuruda bulunmanız gerek. İkinci derece sit alanı ama birinci derecenin hükümlerini taşıyor. Üçüncü derece olsa da aynı hükümleri taşır.”
Koruma kararı kesin
2014 yılında alınan sit alanı kararında şu ifadeler yer alıyor: “Taşınmaz Kültür Varlıklarının konum bilgilerinin Türkiye Ulusal Envanter Sistemi (TUES) kapsamında sayısallaştırması amacı ile hazırlanan, Şırnak’ın Silopi ilçesi Bostancı köyü, Basurin Mevkiinde bulunan Basurin (Yankale) Höyük’ü, 2. derece Arkeolojik Sit sınırlarını gösteren koordinatlı haritasının uygun olduğuna karar verilmiştir. Basurin (Yankale) Höyüğü’nün koruma esasları ve kullanma şartlarının 2863 sayılı kanunun 17. maddesi gereğince Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Yüksek Kurulunun, Arkeolojik Sitler, Koruma ve Kullanma Koşulları başlıklı 5 Kasım 1999 ve 658 sayılı ilke kararının 1. maddesinde bahsedilen hususlar çerçevesinde belirlenmesine karar verildi.” Ancak bu ifadeler kesin bir durumu izah ediyor olmasına rağmen yapılan kazı durdurulmuyor.
Asurlular döneminden
Höyüğün tarihi geçmişi ise Asurlular dönemine uzanıyor. Yankale mezrasında bulunan tepelerin insan gücü ile yığma bir şekilde yapıldığı rivayet ediliyor, tepeler incelendiğinde bu rivayetin doğruluğu anlaşılıyor. Bu tepelerin Asurlular döneminde birer haber alma-verme aracı olarak kullanıldığı biliniyor. Asurlulardan sonra bölgenin hâkimiyeti tamamen Sasaniler’in eline geçiyor. Daha sonra M.S. 960-1040 yılları arasında Büveyoğulları, bu bölgeyi ele geçiriyor. Büveyoğulları’na ait bir camii ve medrese kalıntıları hala Birlik köyü sınırları içerisinde mevcut. Büveyoğulları’ndan sonra hakimiyet, Cizre Emirlikleri’nin eline geçer. Cizre Emirlikleri kendi aralarında 3 kola ayrılır. 1- Cizre, 2- Finik, 3- Gurkil. Cizre Beyi olan Hacı Bedran, ilçenin hakimiyetini ele geçirir.
ŞIRNAK/JINNEWS