Bedlîs’in Elcevaw ilçesinde çok sayıda kuş türüne ev sahipliği yapan Arin Gölü’nün üçte birlik bölümü, kuraklık, aşırı su çekimi ve açılan çok sayıda su kuyuları nedeniyle kurudu
Bedlîs’in (Bitlis) Elcevaw (Adilcevaz) ilçesinde çok sayıda kuş türüne ev sahipliği yapan Arin Gölü’nün üçte birlik bölümü, kuraklık, aşırı su çekimi ve açılan çok sayıda su kuyuları nedeniyle kurudu. Bünyesindeki birçok su kaynağının kuruduğu Wan Gölü havzasında yer alan volkanik set gölündeki tehlike, NASA’nın Landsat uydusu görüntülerine de yansıdı. 2005 yılındaki görüntülerle karşılaştırdığı gölün 18 yılda üçte bir oranında küçüldüğünü tespit eden Doktor Öğretim Üyesi Mustafa Akkuş, çiftçileri bekleyen tehlikeye dikkat çekti.
Barajlar ve HES’ler
Son zamanlarda beklenen oranda yağışın gerçekleşmemesi ve kuraklığın etkilerinin artması ve akan her akarsu üzerine inşa edilen baraj ve HES’ler nedeniyle su seviyesi düşmeye ya da kurumaya başladı. Bünyesindeki birçok su kaynağının kuruduğu Wan Gölü havzasında yer alan, Süphan Dağı eteklerindeki Arin Gölü de su kaybetmeye devam ediyor. Göçmen kuşlar için önemli olan volkanik set gölünün kuraklık, açılan kuyular ve bilinçsiz sulama nedeniyle kaybettiği alan, ABD Havacılık ve Uzay Ajansı’nın (NASA) Landsat uydusu görüntülerine de yansıdı.
2005’ten sonra başladı
2005’te kaydedilen görüntüler ile bu yıl çekilen görüntüleri karşılaştıran Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi (YYÜ) Su Ürünleri Fakültesi Doktor Öğretim Üyesi Mustafa Akkuş, gölün 18 yılda üçte bir oranında küçüldüğünü tespit etti. Wan Gölü Havzası için 2005’i bir kırılma yılı olarak gördüklerini belirten Akkuş, “Havzadaki su kaynaklarının seviyesinin düşmeye başladığı yıl olarak nitelendiriyoruz. 2000-2005 yılları arasında yağışlar bol ve göllerin yüzeyinde bir küçülme yok. Fakat 2005’ten sonra maalesef göllerde buharlaşmayla beraber ciddi bir su kaybının olduğunu görüyoruz. Bunun en önemli örneği de Van Gölü’nün güneyinde bulunan Arin Gölü” dedi.
5 km2 su yok oldu
Su seviyesinin 2005’te maksimum düzeye ulaştığı Arin Gölü’nün o yıldan bu yana sürekli alan kaybettiğini söyleyen Akkuş, “2005’ten sonra her beş yıllık periyotta Arin Gölü, bariz bir şekilde küçüldü. Uydu görüntülerine de yansıdığı gibi gölün alanı giderek daraldı. 2015’ten sonra çekilme hızlı bir seyir alıyor. 2005’te yaklaşık 15 kilometrekarelik yüzey alanına sahip olan göl, 2023’te maalesef yaklaşık 10 kilometrekareye düştü. Yani bu süre zarfında gölün yüzey alanının üçte biri tamamen kayboldu” şeklinde konuştu.
‘Çok ciddi su sorunu’
Wan Gölü’ne göre yüzeyi daha küçük olduğu için çekilme çok net görülebiliyor diyen Akkuş, “Arin Gölü’nün dramatik bir şekilde küçülmesi bize bir mesaj veriyor. Artık çok ciddi bir su sorunuyla karşı karşıyayız. Artık havza eskisi kadar yağış almıyor” diye belirtti.
EKOLOJİ SERVİSİ
