Bakanlar kurulunca Tarımsal Sit Alanı ilan edilmiş olan Alpu Ovası’na termik santral kurma ısrarı sürüyor. Yılın başından bu yana Alpu için yapılacağı duyurulan özelleştirme ihalesi 5’inci kez ertelendi
Cumhurbaşkanlığı tarafından açıklanan 2018 yılı eylem planı içinde, Türkiye Kömür İşletmeleri (TKİ) tarafından üretim yapılmayan kömür sahalarının özel sektör tarafından işletilmesinin sağlanması, yerli kömür kaynaklarının ekonomiye kazandırılması kapsamında; Eskişehir Alpu’da yaklaşık 1.000 MW kurulu gücünde termik santral kurulması için ihaleye çıkılması maddeleri dikkat çekmişti. Eskişehir halkının büyük çoğunluğu ise Alpu’ya termik santralin kurulmasına karşı iradelerini ve santrale karşı mücadele edeceklerini güçlü bir şekilde ortaya koymuşlardı. Alpu kömür sahası ve termik santrali için özelleştirilme ihalesi 26 Ocak tarihi olarak açıklanmıştı. Daha sonra yapılan bir duyuru ile özelleştirme ihalesi 7 Mart 2018 tarihine uzatılmıştı. Yine bu tarihin yaklaştığı günlerde ihalesinde son teklif verme tarihi 15 Ağustos 2018 tarihine kadar uzatıldığı ilan edilmişti. 15.08.2018’de yapılamayan ihale önce 27 Eylül 2017 olarak açıklanmıştı. Son yapılan duyuruda ise özelleştirme ihalesinin 17.10.2018 olacağı ilan edildi. Piyasada elektrik fiyatları kilovatsaat başına 2,8-3 dolar cent civarında iken, alım garantili ihaleler kapsamında olan Alpu Termik Santralinden üretilen elektrik için çıkan fiyat 6,04 dolar cent/kwh olduğu ihale dosyasında yer almakta.
Eskişehirliler istemiyor
Alpu’da kömür sahası ve termik santral için ihaleye çıkılacağı ilk duyurulduğu 2017 yılın son aylarında Eskişehirliler bu gelişmeye tepki gösterdiler. Kentin en verimli topraklarının bulunduğu Alpu Ovası’na termik santral projesi protesto edildi. Gençler, kentteki heykellere gaz maskesi takıp, bunu sosyal medyada paylaşarak santrale olan tepkilerini göstermişlerdi. Eskişehir Büyükşehir Belediye Başkanı Yılmaz Büyükerşen de yaptığı açıklamada, “Türkiye’de yaşanabilir şehirler arasında ikinci olan ve yıllardan beri yaşanabilir şehirler araştırmasında hep ilk üçe giren Eskişehir ne yazık ki bu özelliğini kaybetme tehlikesi ile karşı karşıyadır. Termik santral kurulduğunda bir milyon 250 bin evin yaktığı kömür bir günde yakılacak” dedi.
ÇED gerekli değil kararı iptal
Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, 6 Mart 2018 tarihinde, Termik Santral için Çevresel Etki Değerlendirme (ÇED) raporunu olumlu olarak vermişti, şimdi bu kararın yürütmesinin durdurulması ve iptali isteniyor. Büyükşehir, Odunpazarı ve Tepebaşı Belediyeleri, Eski Genel Müdürlüğü ile Eskişehir Barosu termik santral yapılması için hazırlanan ÇED olumlu kararının yürütmesinin durdurulması ve iptali için Eskişehir İdare Mahkemesi’ne başvurdu. Mahkeme kararı beklenirken, Eskişehir Valiliği’nin kömür madeni ve depolama alanı için verdiği “ÇED raporu gerekli değildir” kararı Eskişehir 2. İdare Mahkemesi tarafından iptal edildi ve bu karar geçtiğimiz günlerde Danıştay 14’üncü Dairesi tarafından onandı. Termik santralin planlandığı ve kömür madeninin çıkarılacağı Alpu Ovası, tarımsal potansiyeli nedeniyle Bakanlar Kurulu tarafından “büyük ova” yani “tarımsal sit”alanı ilan edilmişti. Bakanlar Kurulu kararına göre, tarımdan başka faaliyet yapılmaması gereken ovada Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın termik santrale ve maden izin verme ısrarı ciddi bir uyumsuzluğu ortaya çıkardı.
TKK yönetmeliği değiştirildi
Alpu Termik Santral projesinin tarım alanı üzerinde olması nedeniyle Eskişehir İl Toprak Koruma Kurulu’nun (TKK) sahanın tarım dışına çıkarılması için izin vermesi gerekiyordu. 2 Ocak 2018 tarihinde toplanan kurulda Elektrik Üretim A.Ş.’nin (EÜAŞ) tarım dışına çıkarma talebi, kurulda nitelikli çoğunluk sağlanamadığı için reddedildi. Aynı ay içinde TKK’da karar alma süreçlerini düzenleyen yönetmelik değiştirildi. Kamunun enerji ve ulaşım projeleri için TKK kabul sayısı ‘toplantı salt çoğunluğu’na dönüştürüldü. Bu değişiklik sonrası 30 Ocak’ta EÜAŞ tekrar bu alanı tarım dışına çıkarma talebinde bulundu ve karar salt çoğunlukla kabul edildi. Diğer taraftan Türkiye Sudan’da arazi kiralayarak tarım yapma adımları ise hızla atılırken Alpu gibi tarımsal sit alanı yok edilip enerji üretimi için birilerine pazarlama ısrarı sürüyor.
EKOLOJİ SERVİSİ