Adalar’a gelen turist sayısındaki artışa paralel olarak faytonlarda çalıştırılan atların ölümünde de artış olduğunu söyleyen Faytona Binme Atlar Ölüyor İnsiyatifi Sözcüsü Elif Ertürk, zaman kaybedilmeden faytonların kaldırılması için İBB Başkanı Ekrem İmamoğlu’na çağrıda bulundu.
İstanbul’un Adalar ilçesi, her yıl olduğu gibi bu yaz da faytonları çeken atların çektiği eziyet ve ölümleri ile gündemde. Turist sayısındaki artışa paralel olarak bindikleri faytonları çeken atların ölümünde de artış söz konusu. Atların ölümüne sebebiyet veren etkenler ise bakımsızlık, sıcak altında uzun saat çalıştırılma ve hastalanan atların tedavileri yapılmadan ölüme terk ediliyor olması gösteriliyor. Yine maruz kaldıkları şiddet de bu hayvanların ölüm sebeplerinden biri.
‘Turist sayına paralel olarak at ölümler arttı’
Yıllardır faytonlarda atların kullanılmasına karşı mücadele yürüten Faytona Binme Atlar Ölüyor İnisiyatifi Sözcüsü Elif Ertürk, atların çektiği eziyeti rakamlarla anlattı.
Bir at ortalama 25 yıl yaşıyorken, faytonda zorla çalıştırılan atların 2 yıl yaşayabildiğini belirten Ertürk, adalardaki bu atların hep acılı bir ölüme terk edildiğini dile getirdi.
Fayton sorununun adalarda uzun süredir devam ettiğini söyleyen Ertürk, sorunu şu sözlerle ifade etti: “2014 yılında resmi rakamlara göre, yaklaşık olarak 400 at yaşamını kaybederken şuan Adalar’da Bin’e yakın at yaşamını kaybediyor. Her yıl Adalar’a gelen ziyaretçi ve turist sayısındaki artış katlanarak büyüyor. Faytonlarla yapılan ulaşım da buna paralel artıyor. Gün geçtikçe atlar daha fazla çalıştırılıyor. Ölümcül kazalar daha fazla yaşanıyor. Kazalardan darbe alan, yaralanan atlar tedavi edilmediği için ağrılı, acılı ölümlere mahkûm ediliyor.”
‘Karantina döneminde bile atlar gelmeye devam etti’
Ertürk, 2018 yılında rastlanan Ruam hastalığı nedeniyle Adalar’ın karantinaya alındığını ve adalara at girişinin yasaklandığını da hatırlattı. Ertürk, “Karantina yasağına rağmen atlar köle gibi Adalar’a taşımaya devam edildi. 14 Haziran 2018’de, Ruam hastalığı karantinası nedeniyle Adalar’a at girişi yasak olmasına rağmen karara uyulmayarak Anadolu’dan faytonlarda çalıştırılmak üzere getirilen 209 at Büyükada’ya gönderildi. 220 at, Beykoz’daki boş bir arazide aylarca sıcakta, yağmurda, feci koşullarda bekletildi” diye belirtti.
‘Alternatif ulaştırma araçları var’
Ulaşımda faytonculuk yerine alternatif ulaşım araçlarının kullanabileceğini vurgulayan Ertürk, insanlar atların dövüldüğünü, zulüm ve işkence gördüğünü gördükçe hayvan hakları savunucu olsun, olmasın yaşanan bu vaziyete karşı çıktığını kaydetti. Ertürk, bu yüzden artık toplumda faytonların kaldırılması yönünde büyük bir talep olduğunu belirtti.
“Sadece İstanbul’da değil, bütün illerde adalarda faytonların kaldırılmasına yönelik talep var. İzmir’de fayton kullanımı kaldırıldı. Atların sömürülmesine karşı aslında elektrikli fayton, akülü araçlar ve bisikletlerle adalardaki ulaşım sağlanabilir” diyen Ertrük, yetkili kurumlar ve kişilerin toplumun bu talebini yadsıyıp, görmezden gelemeyeceğini ifade etti.
Hayvan Hakları Araştırma Komisyonu’na tepki
Ertürk, yeni güzergah belirlenip, at sayısı azaltılarak faytonun kültürel miras olarak kullanılmasını öneren Hayvan Hakları Araştırma Komisyonu’nun raporuna da tepkili. Ertürk, bu tepkilerini ise şu sözlerle gösterdi: “Fayton kültürel miras olabilir mi? Adalar’da yılda bine yakın at ölürken, kültürel miras olamaz. Kültürel miras tarihi eserlerdir, binalardır köprülerdir…Bu şekilde verilen bir kararda, atlar üzerinden sömürü düzeni devam edecek, yine at ölümleri yaşanacak. Atlar eziyet ve zulüm görmeye devam edecek, bu sorun düzelmeyecek. Her şeyin en son teknolojik ürününü kullanıyoruz, ulaşımda ise atları kullanarak hayvan sömürüsüne devam ediyoruz. Bu tamamen yaşam hakkı gaspıdır.”
İmamoğlu’na çağrı
Her şeye rapğmen toplumda faytonlara binmeme konusunda bir duyarlılık oluşmaya başladığını söyleyen Ertürk, İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB) Başkanı Ekrem İmamoğlu’na da çağrıda bulundu.
Ertürk, “İBB Başkanı Ekrem İmamoğlu’nun çok fazla zaman geçirmeden faytonları kaldırması ve sorunu kökten halletmesi gerekiyor. Emekliye ayrılan atların yaşamını garanti altına alınıp, bir tesis kurulması gerekiyor. Tesisler varsa bu tesislerin düzenlenmesi ve atların yaşam ortamı haline getirilmesi önemlidir. Fayton sorunu çok kısa sürede halledilebilecek bir sorun değil ama bu çalışmalara hemen başlanması gerekiyor. Belediye başkanları göreve gelir gelmez hep insanlara yönelik çalışmalar yapılıyor fakat hayvanlara yönelik projelerinde hızlı bir şekilde hayata geçirilmesi gerekiyor. Şuan İstanbul’daki en büyük sorun fayton sorunu bir an önce çözülmesi gerekiyor” dedi.
