Avrupa Birliği ülkeleri ABD’nin İran’a uyguladığı yaptırımlara takılmadan, bu ülke ile ticareti sürdürebilmek için yeni bir yapılanmaya gidiyor. Bu kararı Mogherini BM Genel Kurulu için bulunduğu Nev York’ta açıkladı
ABD’nin İran nükleer anlaşmasından çekilip Kasım ayından itibaren Tahran’a yönelik yaptırımları yeniden devreye sokmaya karar vermesinin ardından, anlaşmanın imzacılarından olan Avrupa Birliği (AB) İran’la ticareti sürdürebilmek adına yeni bir kurumsal yapı oluşturma çalışıyor. AB’nin kuracağı yeni yapı, enerji şirketlerinin ABD dolarına ve ABD’nin öncülük ettiği küresel finansal sisteme bağlı kalmadan İran ile petrol ticareti yapabilmesinin önünü açıyor. Brüksel, sistemin nasıl işleyeceği konusunda henüz detay vermiş değil. Bu yılın başlarında ABD Başkanı Donald Trump, 2015 yılında imzalanan İran nükleer anlaşmasından çekildiğini duyurmuş ve 4 Kasım’dan itibaren İran’a yönelik yaptırımların enerji ticaretini kapsayan ayağının yeniden yürürlüğe gireceğini açıklamıştı.
Mogherini açıkladı
AB’nin üzerinde çalıştığı ve yaptırımların etrafından dolaşması amaçlanan yapıyı kamuoyuna açıklayan kişi AB’nin Dışişleri ve Güvenlik Politikaları Yüksek Temsilcisi Federica Mogherini oldu. Birleşmiş Milletler Genel Kurulu için ABD’nin New York kentinde bulunan Mogherini, İran anlaşmasının diğer imzacı ülkeleri İngiltere, Çin, Fransa, Almanya ve Rusya ile gerçekleştirdiği temasların ardından, “Ekonomik aktörlerin İran ile yasal çerçevede ticaret yapabilme özgürlüğünü korumak konusunda kararlıyız” dedi. Eski ABD Başkanı Barack Obama döneminde imzalanan İran anlaşması, İran’ın uranyum zenginleştirme programını önemli ölçüde sınırlaması ve Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı denetçilerini ülkeye kabul etmesini kapsıyordu. Tahran’ın bu adımları karşılığında AB ve ABD, İran’a yönelik yaptırımların kademeli olarak kaldırılması taahhüdünde bulunmuştu. Mogherini, teknik ekiplerin oluşturulacak yeni yapının detayları üzerinde çalışacağını da ifade etti. Ancak böyle bir yapının ne derece etkili olabileceği konusunda şüpheler bulunuyor. ABD’de Trump yönetiminin yaptırımları gözden geçirip kurulacak yeni yapıyı da yaptırım kapsamına sokabileceği ifade ediliyor.
BRÜKSEL