ABD Dışişleri Bakanlığı ‘Çocuk Asker’ listesini yenilerken Türkiye’yi listeden çıkardı. Listeye Rusya eklendi
Fiilen TSK’ye eklemlenen ve Suriye’de TSK ile ortak üslerde bulunan Suriye Milli Ordusu bünyesindeki Sultan Murat Tugayları nedeniyle ABD Dışişleri Bakanlığı’nın hazırladığı ‘Çocuk Asker’ listesine 2021’de alınan Türkiye bu yıl listeden çıkarıldı.
ABD’nin resmi haber ajansı VOA’nın haberine göre ABD Dışişleri Bakanlığı yıllık İnsan Ticareti Raporu’nun açıkladı. Raporda 2021’de ‘Çocuk Asker’ listesine alınan Türkiye, çocuk asker kullanımına karışan ülkeler listesinden çıkartıldı. Türkiye ve Pakistan, ABD’de Çocuk Askerlerin Önlenmesi Yasası (CSPA) listesine 2021 yılında alınmıştı.
ABD Dışişleri Bakanlığı’nın geçtiğimiz yılki raporunda, Türkiye’nin çocuk asker kullanan ülkeler listesine dahil edilmesi, Suriye’de devlet dışı silahlı grup olan Sultan Murat tümenine operasyonel ekipman desteği ve maddi destek vermiş olmasıyla gerekçelendirilmiş, bu silahlı grubun çocuk asker istihdam ettiği ve kullandığı belirtilmişti.
ABD Dışişleri Bakanlığı’nın 2022 İnsan Ticareti Raporu’nda Başkan Joseph (Joe) Biden’ın, Çocuk Askerlerin Önlenmesi Yasası’nın (CSPA) 404(a) maddesinin Türkiye ile ilgili yasağın uygulanmasından feragat etmesinin Amerika’nın ulusal çıkarına olacağına karar verdiği kaydedildi.
Raporda Biden’ın “Türk hükümetinin çocuk asker sorununu çözmek için etkili ve sürekli adımlar attığını tasdik ettiği” belirtildi. Bu nedenle de Türkiye’nin çocuk asker kullanan ülkelere uygulanan güvenlik desteği kesintisine maruz kalmayacağı vurgulandı.
Raporda Türkiye’nin NATO misyonlarına önemli katkılarda bulunduğu ve bölgede Rusya’nın nüfuzunu sınırlandırma çabalarına katkı sağladığı belirtildi.
ABD Dışişleri Bakanlığı’nın bölgede Amerika’nın çıkarlarını koruyan, NATO’nun caydırıcılığını, uyumunu muhafaza eden ve Türkiye’nin NATO misyonlarındaki verimli rolünü sürdürmesini sağlayacak silah satışlarına onay verdiği kaydedildi.
‘Standartları karşılamıyor ancak…’
Raporda Türkiye’ye ayrılan bölümde Türkiye hükümetinin insan ticaretini önlemek için minimum standartları karşılamadığı ancak bunu yapmak için büyük çaba harcadığı belirtildi. Raporda Türkiye, 2012 yılından beri bulunduğu “ikinci kategori” ülkeler arasında yer almaya devam etti. Birçok kilit alanda hükümetin minimum standartları karşılamadığı belirtilen raporda mahkemelerin insan ticareti suçundan yargılanan sanıkların çoğunu beraat ettirmeye devam ettikleri ve savcıların, insan ticareti davalarını sıklıkla, insan ticaretini soruşturmak için gerekli özel becerilere ve bilgiye sahip olmayan genel soruşturma polis birimlerine havale ettikleri kaydedildi.
Birçok yargıç ve savcının, karmaşık davaları yürütecek deneyim ve kaynaktan yoksun olduğu belirtilen raporda mağdurların soruşturmalarda gönüllü olarak işbirliği yapmaya teşvik edilmesi çabalarının eksik kaldığı, bunun da hükümetin davaları düşürmesine, beraat kararı vermesine veya daha hafif suçlara göre yeniden sınıflandırmasına neden olduğu belirtildi.
Hükümetin, tüm mağdurlara barınak ve özel destek sağlama kapasitesini korumadığı ve yerel sivil toplum paydaşlarının insan ticaretiyle mücadele çabalarına katılmadıkları belirtildi. Hükümetin, 2009’dan beri yürürlükte olan ulusal eylem planını güncellemediği kaydedildi.
Rusya CSPA listesine
ABD Dışişleri Bakanlığı’nın 2022 İnsan Ticareti Raporunda Çocuk Askerlerin Önlenmesi Yasası (CSPA) listesine Rusya eklendi. Rusya’nın ayrıca ”sistematik bir politika olarak” insan ticareti, zorla çalıştırma ve hükümet destekli grupların çocuk asker kullanması gibi faaliyetlere karıştığına dikkat çekildi. Bu kapsamda Rusya yeni oluşturulan ”devlet destekli insan ticareti” listesine ve ”çocuk asker kullanımına karışan ülkeler” listesine alındı. Rusya’nın adı, 24 Şubat Ukrayna işgalinin ülkelerini terk eden milyonlarca Ukraynalı mültecinin insan ticaretine açık durumda bırakması nedeniyle raporda sık sık geçti.
ÖSO’dan SMO’ya
AKP-MHP yönetimi 2011’de Özgür Suriye Ordusu’nu (ÖSO) kuran ülkeler arasında yer almıştı. 2017’de ÖSO’nun adı değiştirilerek Suriye Milli Ordusu’na (SMO) dönüştürüldü. AKP-MHP yönetimi bu grupları eğit-donat programı kapsamında silahlandırdı, lojistik ve para desteği sağladı. Türkiye’deki tarikatlar, mafya organizasyonları da bu gurupları silahlandırdı.
AKP-MHP yönetimiyle ilişkileri bozulduktan sonra BAE’ye kaçan organize suç örgütü liderlerinden Sedat Peker de SADAT’ın kendisi üzerinden silah sevkiyatı yaptığını söylemişti.
TSK’nin İdlib, Efrin, Ezaz, El Bab, Cerablus, Gire Spi, Serekaniye’de birlikte üsler kurduğu SMO içinde olan silahlı gruplardan bazıları şunlar: Sultan Murad Tugayları, Ahrar uş-Şam, Semerkand Tugayı, Muntasir Billah Tugayı, Fatih Sultan Mehmet Tugayı, Şam Lejyonu, Torunlar Ordusu, Hamza Tümen, Kuzey Fırtına Tugayı, Fastaqim Birliği, Mare Askeri Konseyi, Ahrar al-Sharqiya, Ahl al-Diyar Tugayı, Salaadin Torunları Tugayı, Mashaal Tammo Tugayı.
WASHINGTON