Ekonomik kriz nedeniyle emekliler, asgari ücretin altında aldıkları maaştan dolayı çareyi gıda, giyim gibi yaşamsal ihtiyaçlarını kısmaya zorlarken, yüzde ellisi ise ek bir iş yapmak zorunda kalmış. Mehmet Turay (69), aldığı 2 bin TL maaşla evde eşi ve bir çocuğuna baktığını, bu maaşla geçinemediklerini dile getirdi. Ellerindeki maaşla yaşamsal ihtiyaçlarını ciddi oranda kısıtladıklarını ifade eden Turay, “Hayat çok pahalı. Manavından marketine kadar her şey çok pahalılaştı. Mecbur her şeyden kısıyoruz. Ay sonunu getiremediğim zaman evli ve çalışan çocuğum var; ondan destek alıyorum” diye yaşamını özetledi.
En az 3 bin 500 TL
Emeklilere hükümet tarafından yapılan zamlara dikkat çeken Turay, yapılan cüzü miktardaki zammın yetersiz olduğunu belirterek, “Bizler aslında 3 bin 500 ya da 4 bin TL gibi bir para verecekler ki geçinebilelim. Bugünün şartlarına ancak bu para yeterli. Bir de her bayram biz emeklilere bin TL gibi bir ikramiye veriyorlar. Ne yapalım ancak bayramda harcayabiliyoruz” diye konuştu. Emekli Mehmet Emin Çakmakçı (65) da, aldığı bin 840 TL maaşla sadece kendisi ve eşinin geçinmeye çalıştığını aktardı. Çakmakçı, günün koşullarında geçinmek için emekli maaşlarının en az 3 bin TL olması gerektiğini savundu. “Ayaklarımızı yorganımıza göre uzatmak zorundayız” diyen Çakmakçı, her şeye rağmen ay sonunu getiremediklerini, çoğu zaman çocuklarından destek aldıklarını dile getirdi.
Verdikleri sadaka…
Emekli öğretmen Harun Çelik (61) de, mevcut maaş ile geçinmenin imkansız olduğunu belirtti ve şunları söyledi: “Bu maaş kesinlikle yetmiyor. Bu ülkede 4 kişilik bir ailenin açlık sınırı ücreti 2 bin 190 TL. Asgari ücret ne kadar 2 bin 20 TL. Ben geçinmek için ek bir iş yapıyorum. Ama inanın yine de geçinemiyoruz. Türkiye’de bu haliyle memnun olan kimseler yok. 10 milyona yakın emekli var ve bir kişi dahi memnun değil yaşantısından. Hükümet ayda bir defa bayram ikramiyesi veriyor onu da sadaka diye veriyor. Bu ülkede emekliler 4 bin TL alacak ki geçinebilsin.”
‘Yetmiyor, çalışıyorum’
Bir başka emekli Erdoğan Bölücü (55) de, geçimini sürdürmek için ek iş yaptığını dile getirdi. Aksi halde geçinmenin imkansız olduğunu belirten Bölücü, şunları dile getirdi: “Ben şu halimle çalışmasam evimde otursam elektriğimi, suyumu dahi ödeyemez duruma gelirim. Çalışıyorum ki geçineyim. Çalıştığım halde yine de hiçbir şeyimiz dört dörtlük değil. Yine kısıtlıyoruz; gıdamızdan, giyeceğimizden. Bu ülkede bir evde tek kişi çalışıyorsa ya da emekliyse o kişinin en az 3 bin 500 TL almalıdır. Yoksa geçinemez.”
Doğalgaza zam yüzde 6.5 ile başladı!
Enerji sektöründe, beklenen ikinci adım da geldi. 1 Temmuz’dan itibaren geçerli olacak yeni elektrik fiyatlarının ardından doğalgaz tarifeleri de belli oldu. Elektrik fiyatları, hafta içinde yüzde 15 artmıştı. Enerji kulislerinde, doğalgaza da bu oranlarda zam yapılabileceği konuşuluyordu. Habertürk’ten Olcay Aydilek’in haberine göre, BOTAŞ, beklentilerin tersine konut ve saniyede, doğal gaz fiyatlarını değiştirmedi. Haziran tarifesiyle devam edilecek. BOTAŞ, elektrik üretim amaçlı sadece santrallere satılan doğal gaz fiyatlarını yüzde 6.5 oranında artırdı. Zam sonrasında her bin metreküp gazın fiyatı bin 500 TL’den bin 650 TL’ye çıktı. Kompozit kullanımda da fiyatlar yüzde 6.5 oranında arttı. Elektrik Üretim Ünonim Şirketi’nin (EÜAŞ) ise dağıtım şirketlerine verdiği elektriğin fiyatına yüzde 18.8 zam yaptı. Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu (EPDK) EÜAŞ tarafından uygulancak aktik elektrik toptan satış tarifesini bugünden itibaren geçerli olmak üzere 20.5159 kr/kWh olarak belirledi. 1 Nisan tarihinde bu fiyat yüzde 37 oranında artırılmıştı. Yeni artışla birlikte 1 Ocak’tan bu yana aktif elektrik toptan satış fiyatı yüzde 62.4 oranında zamlanmış oldu.
Ergin Çağlar/Mersin-MA