Dünya, ABD eyaletlerinde kürtajı yasaklayan yasalara tepki gösterirken,Türkiye’de hiç bir yasal düzenleme olmamasına rağmen kürtaj 7 yıldır fiilen yasak.Yasal olmasına rağmen kürtaj taleplerini reddeden kamu hastanelerine şimdi özel hastaneler de katıldı
ABD’nin Alabama eyaletinde kürtajın tecavüz durumunda dahi yasaklanması dünya, hatta Türkiye’de de konuşulan konular arasında. Peki, Türkiye’de durum ne? ANF’den Roni Aram’ın, konuyu tüm detayları ve taraflarıyla ele aldığı haberine göre; Türkiye’de kürtaj yasal mı yoksa yasak mı? İnternette bu konu hakkında yapılan sokak röportajlarında, kadınların bu soruya verdiği ortalama cevap, Türkiye’de kürtajın yasak olduğu doğrultusunda. Oysa Türkiye’de kürtaj sanılanın aksine yasak değil. 1983’te yasal hale getirilen kürtaj, 2827 Sayılı Nüfus Planlaması Hakkında Kanun kapsamında yürürlükte. Buna göre 10. haftayı dolduran gebelikler isteğe bağlı olarak; bu haftanın üstündekiler ise tıbbi zorunluluklar çerçevesinde sonlandırılabiliyor
Yasak algısı yaratıldı
Fakat yasak olduğu algısı Recep Tayyip Erdoğan’ın 2012 yılında “Kürtaj cinayettir” demesinden sonra fiilen uygulanmaya konuldu. Erdoğan’ın açıklamasının ardından Adalet Bakanlığı ile Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı kürtajı yasaklayan yasal bir düzenleme yaptı ama kadınların sokaklara dökülerek tepki göstermesi üzerine bu düzenleme askıda kaldı. O günden bugüne gelindiğinde ısrarla 3 çocuk söylemlerinin devam ettirilmesi; aile planlama çerçevesinde uygulanan doğum kontrolün azaltılması ile gelişen politikalara bağlı olarak bu algı ve uygulama yayıldı.
Evli çiftlere de zor
Yasada kürtaj için evli çiftelerde eş izni istenirken daha küçük yaştakiler vasi ya da veli onayına tabi tutuluyor. Ama anayasada evlilik dışı gebeliklere dair kısıtlayıcı bir ibare bulunmuyor. Ona rağmen bu tamamıyla yasakmış gibi bir algı yaratılırken bugün evli çiftler de kürtaj konusunda epey zorluk çekiyor. Fatma Karakaş ve eşi de bu zorlukları yaşayanlardan sadece bazıları. Fatma Karakaş evli ve 4 yaşında bir çocuk annesiyken eşiyle aldığı ortak karar doğrultusunda kürtaj olmak için üç hastaneye gitti. Bunların üçü de özel hastanelerdi. Buralarda kürtaj olmaması için ikna edilmeye çalışıldı. Karakaş’ın yaşadığı bu deneyim bugün Türkiye’de birçok kadının kamu hastanesinde karşılaştıklarının artık özel hastanelere de sıçraması hali olarak tanımlanabilir
‘10 hafta geç dedi’
Gebeliğinin 10. haftasında hamile olduğunu öğrenen Karakaş, öncelikle A sınıfı bir özel hastaneye kürtaj olmak için başvuru yaptı. Muayene esnasında kürtaj olmak istediğini söyleyince hekim, çifti kürtaj olmamaya ikna çabalarına girişti: “Bebeğin kalp atışları başlamıştı ve bize uzun uzun dinletti. Kararlı olduğumuzu görünce kendisinin 6 haftadan büyük bebekleri kürtaj yapmayı tercih etmediğini ama başka bir hekim önerebileceğini söyledi. Başvurduğumuz ikinci hekim de yine muayene esnasında biraz daha düşünmemiz ve de oğlumuzu kardeşsiz bırakmamamız gerektiğini ifade etti. Yine kibarca kararlı olduğumuzu anlatmaya giriştik fakat gebelik tahliyesi için 10 hafta çok geç dedi ve yine hastaneden sonuç alamadan ayrıldık.”
‘Kardeş yapın’
Karakaş ve eşi son olarak üçüncü bir hastaneye daha gitti. Fakat durum orada da değişmedi kendi ifadesiyle üçüncü hastane başvurusu da tam bir kâbustu: “Neden kardeş yapmıyorsun, bak benim 4 çocuğum var, aklım olsa beşinciyi de yapardım. Niye kürtaj olmak istiyorsun ki kardeş olmak harika bir şey’ deyip durdu. Eşimle hemen odadan ayrıldık.” Karakaş, yaşadığı zorluk nedeniyle neredeyse gebeliği sonlandırmaktan vazgeçeceğini ifade etti ve şunları söyledi: “Eminim pek çok kadın benim yaşadığım hikâyeye benzer şeyler yaşıyor. Ya hekim tarafından ikna edilmeye çalışılıyor ya da merdiven altı yerlerde sağlığını tehlikeye atmak zorunda bırakılıyor.”
Hekimlerin bilgisi de yetersiz
Bir hekim, kadınların medeni durumu ne olursa olsun, kürtaj yaptırabileceğini bilmesinin gerektiğini araştırma sırasında fark edip itiraf ediyor: “Böyle bir şeyin olduğu bilgisine de ihtiyacı var kişinin. Şimdi siz söyleyince bu konuda biraz eksik olduğumu anladım, yani bunu aktarmak lazım insanlara, yani evli olsa da olmasa da. Böyle bir şeyin var olduğunu bence bilmesi lazım hastanın
